Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

Со всех языков на:
Все языки
Со всех языков на:
Все языки
Английский
Немецкий
Русский

(σῆμά τινι

Толкование Перевод

1 σημα

     σῆμα

    дор. σᾶμα - ατος τό

    1) (при)знак, отметка

    (σ. ἀριφραδές Hom.)

    2) ( у животного) отметина

     (ἐν μετώπῳ Hom.)

    3) отличительный знак, эмблема

     (ἀσπίδος ἐν κύκλῳ σήματα Eur.)

    4) знамение

     (κακὸν σ. Hom.)

    5) знак, сигнал

    (σ. μάχης Eur.)

    6) могильный знак, насыпь, курган

    (σ. χεῖσθαί τινι Hom.)

    7) гробница, могила

     (στῆλαι ἀπὸ σημάτων Thuc.)

    8) могильный камень, памятник Arph.

    9) знак зодиака

     (σήματα οὐράνια Soph.)

Древнегреческо-русский словарь > σημα
2 τιθημι

     τίθημι

    (impf. ἐτίθην, aor. 1 sing. ind. ἔθηκα, aor. 2 pl. ἔθεμεν, fut. θήσω, pf. τέθεικα, ppf. ἐτεθείκειν; praes. conjct. τιθῶ, aor. 2 conjct. θῶ; praes. opt. τιθείην, aor. 2 opt. θείην; praes. imper. τίθει, aor. 2 imper. θές; praes. inf. τιθέναι, aor. 2 inf. θεῖναι; part. praes. τιθείς, part. aor. 2 θείς; med.: praes. τίθεμαι, impf. ἐτιθέμην, aor. 2 ἐθέμην; praes. conjct. τιθῶμαι, praes. aor. 2 θῶμαι; praes. impf. opt. τιθείμην, aor. 2 opt. θείμην; praes. imper. τίθεσο, imper. aor. 2 θοῦ; praes. inf. τίθεσθαι, aor. 2 inf. θέσθαι; part. praes. τιθέμενος, part. aor. 2 θέμενος; med.-pass.: pf. τέθειμαι, ppf. ἐτεθείμην; pass.: fut. τεθήσομαι, aor. 1 ἐτέθην, adj. verb. θετός) тж. med.

    1) ставить, класть

     κλισίην τιθήμεναί τινι Hom. — поставить кресло для кого-л.;

    ἄλλοσε τ. Hom. — ставить на другое место, передвигать;

    πόδα или ἴχνος τ. Aesch., Eur.; — ступать, идти;

    τετράποδος βάσιν θηρὸς τίθεσθαι Eur. — передвигаться как четвероногое животное (на четвереньках);

    τὰ μὲν ἄνω κάτω τ., τὰ δὲ κάτω ἄνω Her. — ставить верхнее вниз, а нижнее вверх, т.е. переворачивать (все) вверх дном;

    ἀπάτερθέν τινος τ. Hom. — выносить из чего-л.;

    θέσθαι τι ἐπὴ τὰ γόνατα Xen. — положить что-л. себе на колени;

    τὰ ὅπλα τίθεσθαι Xen., Plut.; — (о войске) располагаться

    2) складывать

    (ἱστία ἐν νηΐ, ἔναρα ἐς δίφρον Hom.)

    ἐς τὸ κοινὸν τ. τι Xen. — складывать что-л. вместе (в общую массу);

    ἐπὴ κρᾶτα τίθεσθαι χέρα Eur. — хвататься руками за голову;

    θέσθαι τὰ ὅπλα Diod. — сложить оружие

    3) переносить, перемещать

     (τινὰ ἑν Λυκίης δήμῳ Hom.; τινὰ εἰς ἐρημίαν Plat.)

    4) вкладывать, (от)давать

     (τι χερσί τινι или ἐν χερσί τινος Hom.)

    εἰς χεῖρά τινος δεξιὰν τ. Soph. — подавать кому-л. правую руку

    5) ставить, воздвигать, водружать

     (στήλας ἐν γαίῃ Hom.)

    οἰκίας τίθεσθαι Hom. — строить себе дома, селиться

    6) вкладывать

     ἐς ταφὰς и ἐν τάφῳ τ. Soph. — хоронить;

    ψήφους ἐς τεῦχος τ. Aesch. — опускать голоса в урну;

    ψῆφον ἐπί τινι θέσθαι Eur. — подать голос за что-л.;

    σὺν τῷ νόμῳ τέν ψῆφον τίθεσθαι Xen. — подавать свой голос в соответствии с законом

    7) хоронить, предавать погребению

     (τὰ ὀστᾶ Hom., Thuc.)

    οἱ τιθέμενοι Plat. — погребаемые, т.е. почившие;

    τάφον θέσθαι τινός Soph. — озаботиться погребением кого-л.

    8) подавать голос, голосовать

     τίθεσθαί τινι Dem. и μετά τινος Aesch. — голосовать за кого-л.;

    ταύτῃ (v. l. ταύτην) γνώμην τίθεσθαι Soph., Arph.; — присоединяться к тому же мнению;

    οὔ σοι βουλοίμην ἂν ἐναντία τίθεσθαι Plat. — я не собираюсь возражать тебе

    9) возлагать, надевать

     (κυνέην ἐπὴ κρατί Hom.; στέφανον ἀμφὴ βοστρύχοις Eur.)

    τιθήμενος ἔντεα Hom. — одетый в доспехи;

    τίθεσθαι τὰ ὅπλα παρά τινα и μετά τινος Thuc. — переходить с оружием на чью-л. сторону;

    θέσθαι τὰ ὅπλα πρός τινος Plat. и ὑπέρ τινος Dem. — взяться за оружие в защиту кого-л., т.е. стать на чью-л. сторону;

    ὅπλα ἱππικὰ τίθεσθαι Plat. — служить в коннице;

    οἱ τέν ἀσπίδα τιθέμενοι Plat. — щитоносцы, т.е. гоплиты

    10) устанавливать, отмечать, обозначать

     (τέρματα Hom.)

    11) назначать, предлагать

     (ἆθλα Thuc., Plat.)

    ἐς μέσσον τ. τί τινι Hom. — предлагать что-л. кому-л. (в возмещение);

    — назначать в награду (δέπας Hom.):

    τὰ τιθέμενα Dem. — назначенные награды

    12) прилагать, проявлять

     σπουδέν θέσθαι Soph. — проявить усердие;

    πόνον πλέον τίθου Aesch. — приложи побольше усилий;

    πρόνοιαν θέσθαι Soph. — проявить благоразумие

    13) приносить (в дар), посвящать

     (ἀσπίδας θεοῖς Eur.)

    14) сажать

     (τὰ φυτά Xen.)

    15) убирать или укрывать, прятать

     (χρήματα μυχῷ ἄντρου Hom.)

    τὰ τῶν φίλων ἀσφαλῶς τ. Xen. — хранить имущество друзей в безопасном месте

    16) выставлять, представлять

     βούλομαι ὑμῖν εἰς τὸ μέσον αὐτὸ θεῖναι Plat. — я хочу это вам представить в ясном виде (разъяснить)

    17) сдавать на хранение, вкладывать

     (ἀργύριον Plat.)

    18) вносить, платить, уплачивать

     (τὰς εἰσφορας Dem.)

    θεῖναι ἐνέχυρον Dem. — внести (в) залог;

    πρόπαντος ἐγγύην θέσθαι χρόνου Aesch. — дать ручательство на вечные времена

    19) вносить в залог

     (τι Arph.)

    τὰ τεθέντα Dem. — залог

    20) оказывать

     (χάριν τινί Her., Aesch.)

    χάριτα τίθεσθαί τινι Her. — заслужить чью-л. благодарность

    21) полагать, возлагать

     (τέν ἐλπίδα ἔν τινι τ. Plut.)

    22) вносить, заносить, вписывать

     (ἐν στήλῃ Plat.)

    τὰ ἐν γράμμασι τεθέντα Plat. — писаные законы

    23) превращать, делать, тж. избирать

     (τέν ἔθηκαν Ἀθηναίης ἱέρειαν Hom.)

    τινὰ ἄλοχόν τινι θήσειν Hom. — сделать кого-л. чьей-л. женой;

    θέσθαι τινὰ γυναῖκα Hom. — жениться на ком-л.;

    θέσθαι τινὰ πόσιν αὑτᾷ Aesch. — выйти за кого-л. замуж;

    θεῖναί τινα λίθον Hom. — превратить кого-л. в камень;

    ἀΰπνους τινὰς θεῖναι Hom. — прервать чей-л. сон;

    υἱὸν θέσθαι τινά Plat. — усыновить кого-л.;

    θέμενός τινα Plut. — усыновив кого-л.;

    ἀνάπυστον θεῖναί τί τινι Hom. — открыть кому-л. что-л.;

    θεῖναί τινα ἐρᾶν τι Eur. — внушить кому-л. стремление к чему-л.;

    σχολέν τ. Aesch. — откладывать, медлить;

    τοὺς πιστοὺς τίθεσθαι ἑαυτῷ Xen. — приобретать себе верных друзей;

    θέσθαι τινὰ μάρτυρα Aesch. — выставить кого-л. свидетелем;

    γέλωτα θέσθαι τινά Her. — поднять кого-л. на смех

    24) устраивать, упорядочивать, налаживать

     (οὕτω νῦν Ζεὺς θείη! Hom.)

    τέλος καλῶς θεῖναι Soph. — обеспечить благополучный исход;

    θέντων θεῶν Plat. — по произволению богов;

    ἀγορέν θέσθαι Hom. — устроить собрание;

    θέσθαι γάμον ἑαυτῷ Pind. — вступить в брак;

    εὖ θέσθαι τὰ ἴδια Thuc. или τὰ οἰκεῖα Plat. — хорошо устроить свои личные дела;

    θέσθαι τὸν πόλεμον Thuc. — повести войну (ср. 44);

    θέσθαι μάχην Hom., Plut.; — дать сражение

    25) полагать, считать, допускать

     τί τι τ. Soph. и τι ἔν τινι τίθεσθαι Soph., Eur., Plut.; — считать что-л. чем-л.;

    τ. τι ὡς ἀληθῆ ὄντα Plat. — считать что-л. истинным;

    εὐτυχίαν ἑαυτοῦ θέσθαι τι Luc. — счесть что-л. счастьем для себя;

    θῶμεν Plat. — (пред)положим, допустим;

    οὐδαμοῦ τ. τι Eur., ἐν οὐδενὴ λόγῳ и ἐς οὐδένα λόγον τίθεσθαι Plut. — ни во что не ставить что-л.;

    πρόσθεν τινὸς τ. τι Eur. — предпочитать что-л. чему-л.;

    δεύτερον τίθεσθαί τί τινος Diod. — ставить что-л. на второй план после чего-л.

    26) помещать, относить, причислять, включать

     (ἐν τοῖς φίλοις τ. τινα Xen.)

    τοῦτο ποτέρωσε θετέον ; Xen. — к какой категории это отнести?;

    ποῦ χρέ τίθεσθαι ταῦτα ; Soph. — что подумать об этом?;

    τ. τί τινος Plat. — включать что-л. в состав чего-л.

    27) приписывать, вменять

     ἐν αἰτίῃσι τ. τινά Her. — считать кого-л. виновником;

    τῆς ἀμελείας τινὸς τ. τι Dem. — приписывать что-л. чьей-л. беспечности

    28) изображать, представлять, чеканить

     (μέγα σθένος Ὠκεανοῖο Hom.)

    29) поднимать, издавать

     (πολὺν κέλαδον Hom.; κραυγήν Eur.)

    30) готовить, приготовлять

     (δόρπον Hom.)

    31) прокладывать, открывать

     (κέλευθόν τινι Hom.)

    32) ниспосылать, давать

     (σῆμά τινι Hom.)

    33) вызывать, возбуждать

    (ἔριν μετ΄ ἀμφοτέροισιν Hom.; γέλων τινί Eur.)

    βουλέν ἐν στήθεσσι θεῖναί τινι Hom. — внушить кому-л. план;

    φόβον θεῖναί τινι Hom. — внушить кому-л. страх;

    κότον θέσθαι τινί Hom. — (вос)пылать злобой к кому-л.

    34) устанавливать, водворять

     (φιλότητα ἐν ἀμφοτέροισιν Hom.)

    35) med. заключать

     (εἰρήνην πρός τινα Polyb., Plut.; συμμαχίαν τινί Plut.)

    36) причинять

     (ἄλγεά τινι Hom.; πῆμα ἑαυτῷ Soph.; βλάβην Aesch.)

    37) давать, наделять, присваивать

     (ὄνομά τινι Hom., Plat.; ὄνομα τίθεσθαί τινι Hom., Her., Plat.)

    38) прилагать название, давать имя

     τινὴ λίθον τίθεσθαι Plat. — называть что-л. камнем (ср. 23)

    39) воздавать

     (τιμήν τινι Hom.)

    40) объявлять, возвещать, провозглашать

     (θεῖναι κήρυγμα Soph.)

    ὅρκον τίθεσθαι πρός τινα Polyb. — давать клятву кому-л.

    41) устанавливать, вводить

     (νόμον Soph., Plat.; νόμοι τοὺς ἄν σφι Σόλων θῆται Her.)

    42) назначать, определять

     (ἡμέραν θέσθαι Dem.)

    τιμωρίαι, αἵπερ καὴ πρόσθεν ἐτέθησαν Plat. — (те же) наказания, которые были назначены и прежде

    43) устраивать, учреждать

     (ἀγῶνα Xen., Plat.)

    44) улаживать, оканчивать

     (τὸν πόλεμον Thuc. - ср. 24)

    νεῖκος εὖ θέσθαι Soph. — окончить ссору;

    τὸ σφέτερον ἀπρεπὲς εὖ θέσθαι Thuc. — загладить свой позор

Древнегреческо-русский словарь > τιθημι
3 αμφικομεω

     ἀμφικομέω

     ἀμφι-κομέω

    окружать заботами, заботливо устраивать

     (σῆμά τινι Anth.)

Древнегреческо-русский словарь > αμφικομεω
4 τεύχω

τεύχω, Il.1.110, S.Tr. 756, etc.: [tense] fut.

A τεύξω Od.1.277
: [tense] aor. ἔτευξα Il.14.338
, etc.; [dialect] Ep. τεῦξα 18.609
, Od.8.276: [tense] pf. τέτευχα AP6.40
(Maced.), 9.202 (Leo Phil.), intr. once in Hom. (v. infr. 1.3); in correct writers τέτευχα is the [tense] pf. of τυγχάνω (for in Il.13.346 ἡρώεσσι τετεύχατον or τετεύχετον is f.l. for ἐτεύχετον):—[voice] Med., [tense] fut. τεύξομαι in act. sense, Il.19.208 (dub. l. here and in A.Ag. 1230), but prob. pass. in Il.5.653 (elsewh. [tense] fut. of τυγχάνω): [tense] aor. inf. τεύξασθαι h.Ap.76
, 221: redupl. [tense] aor. τετῠκεῖν, -έσθαι, v. infr. 1.1:—[voice] Pass., 3 [tense] fut. τετεύξομαι Il.21.322
, 585: [tense] aor. ἐτύχθην 4.470
, A.Eu. 353 (lyr.); ἐτεύχθην Hp.Decent.17
(v.l.), AP6.207 (Arch.), etc. (but this belongs equally to τυγχάνω): [tense] pf. τέτυγμαι, [tense] plpf. ἐτετύγμην, freq. in Hom., etc., v. infr.; [ per.] 3pl. τετεύχαται, ἐτετεύχατο, τετεύχατο, Il.13.22, 11.808, 18.574: (v. τυγχάνω):—make ready, make, freq. in [dialect] Ep. and Lyr.; also in A., but rare in S. and E. (once in Com., Eub.43); never in Prose.

I produce by work or art; esp. of material things, make, build, δώματα, θάλαμον, νηόν, etc., Il.6.314, 14.166, Od.12.347, etc.; of a worker in metal, τὸ μὲν [σκῆπτρον] Ἥφαιστος κάμε τεύχων Il.2.101
; θώρηκα, τὸν Ἥφαιστος κάμε τεύχων 8.195
; τρίποδας.. ἔτευχεν [Ἥφαιστος] 18.373; τ. δόλον, of the net which Hephaestus wrought, Od.8.276; τέκτονος υἱόν,.. ὃς χερσὶν ἐπίστατο δαίδαλα πάντα τεύχειν Il.5.61
; of women's handiwork, εἵματα τ. Od.7.235; of a cook, δεῖπνον τετυκεῖν dress or prepare a meal, 15.77,94 (so in [voice] Med., prepare a meal or have it prepared, of those who are to eat it, 20.390; τετύκοντό τε δαῖτα Il.1.467
, 2.430; τεύχοντο δαῖτα Od.10.182
; τεύξεσθαι δόρπον Il.19.208
; δόρπον τετύκοντο Od.12.307
, cf. 283, al. (the [dialect] Ep. [tense] aor. τετυκεῖν, τετυκέσθαι is used in this sense only)); also τεῦχε κυκειῶ Il.11.624
; ἄλφιτα τεύχουσαι preparing meal (by grinding the grain), Od.20.108; αὐτὰρ ὁ εἴδωλον τεῦξ' formed, created it, Il5.449: so also in Pi. and A., θεὸς ὁ τὰ πάντα τεύχων βροτοῖς Pi.Fr. 141
, cf. O.1.30; δαῖτ'.. ἔτευξεν A.Ag. 731
(lyr.); φάρμακον τεύχουσα ib. 1261; ὦ γαῖα κεραμί, τίς σε Θηρικλῆς ποτε ἔτευξε; Eub. l.c.:—[voice] Pass., δώματα τετεύχαται Il.13.22
; ἐν βήσσῃσι τετυγμένα δώματα Od.10.210
, 252, cf. 21.215; θεῶν ἐτετεύχατο βωμοί Il. 11.808
; βωμὸς.. τέτυκτο Od.17.210
; νηός γε τέτυκτο Il.5.446
; οἱ.. σῆμα τετεύξεται for him a tomb shall be built, 21.322; εἵματα.. τετυγμένα χερσὶ γυναικῶν 22.511
; ἱμάντα.., ᾧ ἔνι πάντα τετεύχαται in which all are wrought, are to be found, 14.220: τετύχθαι τινός to be made of.., βόες χρυσοῖο τετεύχατο κασσιτέρου τε 18.574
; περόνη χρυσοῖο τέτυκτο Od.19.226
, cf. Hes.Sc. 208: c. dat. rei, τετυγμένα δώματα.. ξεστοῖσιν λάεσσι built with or of.., Od.10.210; αἱ μὲν γὰρ [πύλαι] κεράεσσι τετεύχαται, αἱ δ' ἐλέφαντι 19.563
; but δόμον.. αἰθούσῃσι τετυγμένον built or furnished with.., Il.6.243.

2 [tense] pf. part. τετυγμένος freq. has the sense of an Adj., = τυκτός, well=made, well-wrought, τεῖχος, βωμὸς τετ., Il.14.66, Od.22.335, al.; σάκος, δέπας, κρητήρ, Il.14.9, 16.225, 23.741, al.; ἄγγεα Od.9.223
; δῶρα 16.185
; ἀγρός wrought, tilled, 24.206: metaph., νόος ἐν στήθεσσι τετυγμένος a ready, constant mind, 20.366.

3 [tense] pf. part. [voice] Act. occurs once in pass. sense, ῥινοῖο τετευχώς made of hide, 12.423.

II of natural phenomena. actions, events, etc., cause, bring to pass, τ. ὄμβρον ἠὲ χάλαζαν, of Zeus, Il.10.6; αἱ δὲ [πύλαι] πετασθεῖσαι τεῦξαν φάος 21.538
; παλίωξιν τ. 15.70, cf. Hes.Sc. 154 ([voice] Pass.); βοὴν διὰ ἄστεος Od.10.118
; γέλω δ' ἑτάροισιν ἔτευχε 18.350
; γάμον τ. 1.277; τ. πομπήν 10.18
, cf. Pi.P.4.164; τ. πόλεμον καὶ φύλοπιν Od.24.476
; θάνατόν τινι 20.11
; ἄλγεα, κήδεά τινι, work one woe, Il.1.110, Od. 1.244; ἐν δ' ἄρα οἱ στήθεσσι.. αἱμυλίους τε λόγους καὶ ἐπίκλοπον ἦθος τεῦξε Hes.Op.79
, cf. 265, Th. 570; τ. ξείνια Pi.P.4.129
; τ. μέλος ib.12.19; τ. γέρας, τιμάν τινι, get him honour, Id.I.1.14,67; τ. κακά A.Eu. 125
; τ. στάσιν ἐν ἀλλήλαισι, i.e. to quarrel, Id.Pers. 189; τ. φόβον Id.Pr. 1090
(anap.); σφαγάς S.Tr. 756
; τάφον E.Rh. 959
; φίλοις ἔριν Id.Andr. 644
; κρυπτὸν δόλον Call.
in PSI11.1218a6:— [voice] Pass., to be caused, and so, arise, occur, ἔργον ἐτύχθη ἀργαλέον Il. 4.470
, cf. 2.320; οὐ γὰρ ἔτ' ἀνσχετὰ ἔργα τετεύχαται Od.2.63
, cf. Il.14.53, 22.450; τὰ δ' οὐ ἴσαν, ὡς ἐτέτυκτο Od.4.772
, cf. 392; ἡμῖν νεῖκος ἐτύχθη Il.11.671
; πὰρ Διὸς ἀθανάτοισι χόλος καὶ μῆνις ἐτύχθη 15.122
; Ἀργείοισι.. νόστος ἐτύχθη 2.155
; ὅμαδος ἐτ. 12.471, etc.; τετεύξεται αἰπὺς ὄλεθρος ib. 345, cf. 5.653; εἰ δή μοι ὁμοίη μοῖρα τέτυκται is ordained, 18.120; ὁπποτέρῳ θάνατος καὶ μοῖρα τέτυκται 3.101
; φόνος υἷι τέτ. Od.4.771; φίλοισι δὲ κήδεα.. τετεύχαται 14.138
, cf. Il.21.585; ἐν βροτοῖς γέρων λόγος τέτυκται there exists, A.Ag. 751 (lyr.), cf. E.El. 457 (lyr.).

III c. acc. pers., make so and so, ὄφρα μιν.. ἄγνωστον τεύξειεν Od.13.191
, cf. 397; τ. τινὰ ἰσοδαίμονα, μέγαν, εὐδαίμονα, Pi.N.4.84, A.Eu. 668, E.Heracl. 614 (lyr.): of things, οὐδέ κεν ἄλλως οὐδὲ θεὸς τεύξειε Od.8.177
: c. dupl. acc., ὦ πούς, τί σε.. τεύξω; what shall I make of thee? S.Ph. 1189 (lyr.):—hence in [tense] pf. and [tense] plpf. [voice] Pass. simply for γίγνεσθαι or εἶναι, Ζεὺς ταμίης πολέμοιο τέτυκται Il.4.84
; [Ὠκεανὸς] γένεσις πάντεσσι τέτ. 14.246; ὅς ῥα Σκαμάνδρου ἀρητὴρ ἐτετυκτο 5.78
, cf. 16.605; οὐ μὲν γάρ τι καταθνητός γ' ἐτ. 5.402, cf. 16.622; νόον ἐν πρώτοισι.. ἐτ. was among the first in mind, 15.643; γυναικὸς ἄρ' ἀντὶ τέτυξο thou was like a woman, 8.163; ἀντὶ κασιγνήτου ξεῖνός θ' ἱκέτης τε τέτυκται Od.8.546
; Νύμφαις, ταὶς Δίος ἐξ αἰγιόχω φαῖσι τετυγμέναις Alc.85
: also of things, τόδε σῆμα τετύχθω let this be the sign, Od.21.231, cf. Il.22.30: in [tense] aor. 1, πέπλων ἅκληρος ἐτύχθην A.Eu. 353
(lyr.), cf. Supp.87 (lyr.).

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > τεύχω
5 τίθημι

τίθημι [pron. full] [τῐ], [ per.] 2sg.

A τιθεῖς Pi.P.8.11
, S.Ph. 992 cod. B ( τιθείς LA rec.), E.Cyc. 545 codd. Lp (- θείς P,
τίθης
l), Alc.
890
codd. pler., corrupted to τιθείς Pl.R. 376e
Stob., Arr.Epict.3.22.76, Pl.Euthd. 301e ([etym.] ἐπι-), Lib. Or.46.28 ([etym.] προς-) ; ἐν-τιθεῖς (v.l. -εὶς) Ar.Eq. 717; περι-τιθεῖς BGU 1141.19
(i B.C.); but τίθης is found in Pl.R.l.c. codd. AD, Ar. l.c. cod. A, Lib.Or.27.11 ([etym.] προς-), etc., and is taught by Choerob. in Theod. 2.328 H.; [dialect] Ep. τίθησθα Od.9.404
, 24.476, and so in [dialect] Aeol., Alc.Supp.4.27 ( τίθεισθα Hsch.
); [ per.] 3sg. τίθησι Il.4.83
, al., and [dialect] Att.; [dialect] Dor. τίθητι SIG 331.13
(Megara, iv B.C.), Theoc.3.48; [ per.] 3pl. τιθέασι Th.5.96
, Alex.128; [dialect] Ep. and [dialect] Ion. τιθεῖσι Il.16.262
, Hes.Th. 597, Hdt.2.91 (also A.Ag. 466 (lyr.)); [dialect] Aeol. τίθεισι ([etym.] προ-) Schwyzer 631 A 2 (ii B.C.); [dialect] Dor. τίθεντι IG12(3).103.10
([place name] Nisvrus); [dialect] Ion. [ per.] 3sg. τιθεῖ Il.13.732
, Mimn.1.6, Hdt. 1.113, also Arc., SIG559.16 (Megalop., iii B.C. ) ( τιθῶ Luc.Ocyp.43
,81, διατιθῶ cited by A.D.Synt.290.6): [tense] impf. ἐτίθην Pl.Grg. 500b
; ἐτίθεις Id.R. 528d
, Ar.Nu.59 ([etym.] ἐν-), etc.; ἐτίθει Il.18.541
, al., Ar.Ach. 532, Nu. 63 ([etym.] προς-), etc., [dialect] Ep. τίθει Il.1.441
, al.; [dialect] Ep. [ per.] 3pl. τίθεσαν Od.22.456
; τίθεν Pi.P.3.65
; πρό-τιθεν Od.1.112
(Aristarch.); late ἐτίθουν Act.Ap.4.35
; [dialect] Ion. [tense] impf. τίθεσκον Hes Fr.112; ἐτίθεα ([etym.] ὑπερ-) Hdt.3.155: imper. τίθει Il.1.509
, etc.; inf. τιθέναι, not in Hom. or Hes.; [dialect] Ep. τιθήμεναι Il.23.83
; τιθέμεν Hes.Op. 744
, Pi.P.1.40; τιθεῖν Thgn.286
, IG12(9).189.5 ([place name] Eretria); written τιθῖν Byzantion 8.50
(Phrygia, iv A.D.); part. τιθείς, but [dialect] Ion. pl. τιθεῦντες v.l. in Hdt.2.91: [tense] fut. θήσω, [dialect] Ep. inf. θησέμεναι Il.12.35
, θησέμεν Pi.P.10.58
: [tense] aor.1 ἔθηκα, only used in indic., and mostly in sg., for though [ per.] 3pl. is common, the 1 and [ per.] 2pl. are rare, X.Mem.4.2.15, ([etym.] ἀν-) Hyp.Eux.9; even ἔθηκαν is very rare in early Attic, ἀνέθηκαν IG2.1620d
, 22.2971 (both iv B.C.), but is found in Plb.8.4.4, etc.; [dialect] Ep. [ per.] 3pl. θῆκαν Il.24.795
, etc.: [tense] aor. 2 ἔθην, not used in indic. sg., whereas pl. is very common, ἔθεμεν, ἔθετε, ἔθεσαν, [dialect] Ep. θέσαν 12.29
, etc.; imper. θές Ar.Lys. 185
, etc.; [dialect] Lacon. [ per.] 3sg. σέτω ib. 1081; subj. θῶ, [dialect] Aeol. and [dialect] Ion. θέω Sapph.12
, ([etym.] προς-) Hdt.1.108, [dialect] Ep. θείω Il.16.83
, al. (for Θή-ω); [dialect] Ep. 2 and [ per.] 3sg. θήῃς, θήῃ, 6.432, 16.96, Od.10.301, 341 (sts. with the opt. forms θείης, θείη as v.l.); [dialect] Ep. [ per.] 1pl. θέωμεν (disyll.) 24.485, θείομεν (for Θήο-μεν, short-vowel subjunctive) Il.23.244, Od.13.364; opt. θείην, [ per.] 1pl. θεῖμεν 12.347
, Pl.Prt. 343e ( θείημεν codd. BT), προς-θεῖμεν Id.R. 370d
, and κατα-θεῖτε D.14.27
; [ per.] 3pl. θεῖεν S.OC 865
; inf. θεῖναι, [dialect] Ep.
θέμεναι Il.2.285
, θέμεν Od.21.3
, Hes.Op.61,67; [dialect] Dor. θέμειν IG 12(1).677.13
(Rhodes, iv B.C.); part. θείς Il.23.254
, etc.: [tense] pf. τέθηκα [dialect] Att. Inscrr., IG22.2490.7 (iv B.C.), ([etym.] ἀνα-) ib.839.38, 1299.44, 1534.76, also at Delos, ib.11(2).161 A6 (iii B.C.), etc., and in Papyri, POxy. 1087.42 (i B.C.); τέθεικα PCair.Zen. 324
(iii B.C.), ([etym.] ὑπο-) PPetr.3p.53 (iii B.C.), ([etym.] ἐκ-) UPZ62.4 (ii B.C.), ([etym.] ἀνα-) IG22.1011.71,80 (ii B.C.), ([etym.] προς-) Str.1.2.23; hence some editors restore τέθηκα for τέθεικα in Attic authors, as X.Mem.4.4.19, D.20.55, 22.16, 27.36, Alex.15.13; Phocian [ per.] 3pl. ἀνα-τεθέκαντι BCH59.202
([place name] Daulis):—[voice] Med. τίθεμαι, [ per.] 2sg. τίθεσαι Pl.Tht. 202c
; τίθη or τίθῃ dub. in PTeb.768.9 (ii B.C.); as [voice] Pass., AP11.300 (Pall.); imper. τίθεσο Ar. Pax 1039
, Pl. Sph. 237b, τίθου A.Eu. 226
, [dialect] Dor. τίθευσο cj. in AP9.564 (Nic., τιθεύσω cod., τίθεσσο Plan., cf. ἀφίκευσο); [dialect] Ep. part. τιθήμενος Il.10.34
: [tense] fut. θήσομαι 24.402
, etc.: [tense] aor. 1 ἒθηκάμην, only in indic. and part., and never in [dialect] Att.; [ per.] 2sg. ἐθήκαο Theoc.29.18
; [dialect] Ep. [ per.] 3sg. θήκατο Il.10.31
, Hes.Sc. 128; part. θηκάμενος Thgn.1150
, Pi.P.4.29: [tense] aor. 2 ἐθέμην Il.2.750
, etc.; [dialect] Ep. and Lyr. [ per.] 3sg. θέτο 10.149
, Pi.N.10.89; imper. θέο Od. 10.333
, θοῦ S.OC 466
; subj. θῶμαι E.HF 486
, etc.; [dialect] Ep. [ per.] 2sg. θῆαι Od. 19.403
; opt. θείμην S.Ant. 188
, etc.; [ per.] 3sg. θεῖτο Od.17.225
, A.Pr. 527 (lyr.), Pl.Tht. 195c, etc. (πρός-θοιτο, -θοισθε, ἔν-θοιτο are found in D. 11.6, 21.188, 34.17, but προς-θεῖτο Id.6.12
codd.; ἐπιθοίμεθα, -θοιντο, Th.6.34,11; cf. τιθοῖτο X.Mem.3.8.10
): [tense] pf. (v. infr.):—[voice] Pass. τίθεμαι SIG57.25
(Milet., v B.C.), Pl.Lg. 705e, 744a: [tense] fut. τεθήσομαι E.El. 1268
, Pl.Lg. 730b, D.24.17: [tense] aor. ἐτέθην E.HF 1245
, Lys.31.28, etc. ( ἐθέθην IG14.862
(Cumae, vi B.C.)): [tense] pf. τέθειμαι, rare in early Gr., LXX 1 Ki.9.24, Ev.Marc.15.47, ([etym.] προς-) Arist.Mech. 853a35; inf. τεθεῖσθαι Ar.Fr. 327
codd. (but f.l.); part. τεθειμένος Demad.12
, ([etym.] προ-) X.Hier.9.11, ([etym.] δια-) Men.591; also used in med. sense, D.21.49, SIG705.17 (Delph., ii B.C.), BGU1735.11 (i B.C.), Luc.Somn.9, ([etym.] ἐν-) D.34.16, ([etym.] προ-) Supp.Epigr.7.62.6 (Seleucia Pieria, ii B.C.), ([etym.] συν-) OGI229.62 (Smyrna, iii B.C.); ὑπεκ-τεθημένος (sic) BCH54.269 (Rhamnus, iii B.C.); ἀνα-τέθηται (pass. sense) Phld.Mus.p.81 K.; Phocian [tense] pf. part. (med. sense) ἀνα-τεθεμένος BCH59.202
([place name] Daulis):— the [voice] Pass. never occurs in Hom., and is generally rare, κεῖμαι being used instead.

A in local sense, set, put, place, λίθον Il.21.405
, cf. IG12.373.10, al.; θεμείλια Il.12.29
; τέρματα τ. Od.8.193; κλισίην, θρόνον τ. τινί, set a stool or chair for him, 4.123, 8.65 (so in [voice] Med., set for oneself, δίφρον 20.387
);
ἐκελήσατο θέμεν τὰν κλίναν, ἐφ' ἇς τὰν Σωστράταν ἔφερον
lay down, IG42(1).122.31
(Epid., iv B.C.); πόδα τ. plant the foot, i.e. walk, run, A.Eu. 294, E.IT32: so in [voice] Med., τετράποδος βάσιν θηρὸς τιθέμενος, i.e. going on all fours, Id.Hec. 1059 (lyr.): the mode is expressed by Advbs. or Preps.,

a with Advbs., τ. τι πυρὸς ἐγγύς, ἀπάνευθε πυρός, Od.14.518, Il.18.412; προπάροιθε ποδῶν 20.324
; χαμαὶ τ. τὸν πόδα A.Ag. 906
; τὰ ἄνω κάτω and τὰ κάτω ἄνω τ. Hdt.3.3, cf. A.Eu. 651, etc.: with Advbs. implying motion, ἄλλοσε θῆκε Od.23.184
, 204; ἔχεις.. ὅποι θήσεις Pl.R. 479c
:—[voice] Med., ὅποι.. τιθοῖτο X.Mem.3.8.10
.

b with Preps. of local sense, θεῖσα στέφανον ἀμφὶ βοστρύχοις E.Med. 1160
([voice] Med., ἀμφ' ὤμοισι τιθήμενον ἔντεα Il.10.34
); ἀνά τινι or τι, as ἂμ βωμοῖσι Il.8.441
; ἀνὰ μυρίκην 10.466
; ἐπί τινος, τινι, or τι, as εἵματα ἐπ' ἀπήνης Od.6.252
, cf. Il.16.223, etc.; ἐπὶ κρατὶ κυνέην 15.480
; πέπλον Ἀθηναίης ἐπὶ γούνασι 6.92
(v. infr.111.2); ἐπὶ [θρόνον τὰ ἱμάτια] Hdt.1.9, cf. A.Supp. 483, etc.; τὴν ἀρχὴν (sc. τοῦ ἐπιδέσμου) κατὰ μεσοφρύου, ἐπὶ ἰνίον, etc., Sor.Fasc.1,2, al.; ὑπό τινι or τι, as δέμνι' ὑπ' αἰθούσῃ Il.24.644
; ἀμβροσίην ὑπὸ ῥῖνά τινι Od.4.445
: most freq. with the Preps. ἐν or εἰς, put in or put into.., as θῆκεν ἐν ἀκμοθέτῳ ἄκμονα Il.18.476
; τόξα ἐν πυρί 5.215
; ἐν κίστῃ ἐδωδήν Od.6.76
; ἐν λεχέεσσι θ. [τινά] Il.18.352 (so in [voice] Med., ἐς δίφρον ἄρνας θέτο put into the car, 3.310; ὁ θεὸς ἔθετο τὰ μέλη ἐν τῷ σώματι 1 Ep.Cor.12.18
); ἐς λάρνακα, ἐς κάπετον, Il.24.795, 797; ἐς ταφάς S.Aj. 1110
([voice] Med., ἐν τάφοισι θέσθε Id.OC 1410
), cf. Ant. 504, Tr. 1254.

c in Poets also with dat. only, χρήματα μυχῷ ἄντρου Od.13.364
(so in [voice] Med., κολεῷ ἄορ θέο 10.333
), cf. S.Tr. 691, E.Hel. 1064.--The same constructions will be found under many of the following heads.

II Special phrases:

1 θεῖναί τινί τι ἐν χερσίν, ἐν χειρί, put it in his hands, Il.1.441, 585, etc.; ἐν χερσί or χείρεσσί τινος 6.482
, 23.597; οἶνον Ὀδυσσῆϊ ἐν χείρεσσι Od.14.448
; ἐς χεῖρά τινος into his hand, S.Aj. 751.

2 of women, θέσθαι παῖδα, υἱὸν ὑπὸ ζώνῃ, to have a child put under her girdle, i.e. to conceive, h.Ven. 255, 282.

3 ἐν ὄμμασι θέσθαι set before one's eyes, Pi.N.8.43.

4 set a plant, X.Oec.19.7,9.

b lay a mosaic, PCair.Zen.665.10,15 (iii B.C.).

5 θέσθαι τὴν ψῆφον lay one's voting-pebble on the altar, put it into the urn, ἐς τεῦχος οὐ διχορρόπως ψήφους ἔθεντο A.Ag. 816
: hence simply, give one's vote, ἐπὶ φόνῳ for death, E.Or. 756 (troch.); ἑωυτῷ in one's own favour, Hdt.8.123; σὺν τῷ νόμῳ X.Cyr.1.3.17
; εὔφρονα, δικαίαν τὴν ψῆφον τ., A.Supp. 640 (lyr.), Lycurg.128, etc.; and in [voice] Pass., ἔστω δὴ φανερὰ ἡ ψῆφος τιθεμένη Pl.Lg. 855d
: also γνώμην θέσθαι, c. inf., give one's opinion, Hdt.7.82; περὶ ἡμῶν And.3.21
: τίθεσθαι abs., vote, γνώμῃ S.Ph. 1448
codd. (anap., γνώμην Lambinus), Hld.2.29; μετά τινος A.Supp. 644
(lyr.); ἐναντία τινί Pl.Phlb. 58b
; τινι S.E.P.2.37 codd., Lib.Decl.1.65.

6 in Hom., θεῖναί τινί τι ἐν στήθεσσι, ἐν φρεσί, etc., put or plant it in his heart, ἐν στήθεσσι τιθεῖ νόον Il.13.732
; βουλὴν ἐν στήθεσσι τ. 17.470; ἔπος ἐν φρεσί 19.121
, al.; also μένος δέ οἱ ἐν φρεσὶ θῆκε 21.145
:—[voice] Med., ἄγριον ἐν στήθεσσι θέτο θυμόν laid up wrath in his heart, treasured it there, 9.629; ἐν φρεσὶ θέσθε αἰδῶ καὶ νέμεσιν 13.121
; τοῖσιν κότον αἰνὸν ἔθεσθε harboured enmity against them, 8.449; καθαρὸν θέμενος νόον Thgn.89
; θέμενος ἄγναμπτον νόον A.Pr. 164
(lyr.); ἐνὶ φρεσὶ θέσθαι, c. inf., bear in mind, think of doing a thing, Od.4.729; θ. [τι] ἐν καρδίᾳ Ev.Luc. 1.66
.

7 deposit, as in a bank, τὰ πρυτανεῖα πρὸς τοὺς ἄρχοντας IG12.22.33
; θεὶς ἐπὶ τὴν τράπεζαν τὰς τετταράκοντα μνᾶς Hyp.Ath.5
; ἐνέχυρον τιθέναι τι Ar.Pl. 451
, cf. Ec. 755, D.41.11, PEnteux.32.7 (iii B.C.), etc.:—[voice] Med., τὰ ἡμίσεα τῆς οὐσίης θέσθαι παρά τινα Hdt.6.86
.ά, cf. Od.13.207; τὴν τιμὴν θήσονται ἐπὶ τὴν τράπεζαν, ἕως.. PCair.Zen.723.11
(iii B.C.); ἐγγύην θέσθαι A.Eu. 898
; συνθήκας παρά τινι Lycurg.23
:—[voice] Pass., τὰ ληφθέντα καὶ τὰ τεθεντα D.49.5
(but [voice] Act. and [voice] Med. are sts. distd., ὁ θείς the mortgagor, ὁ θέμενος the mortgagee, τοὺς θέντας ἡμᾶς ἢ καὶ τοὺς θεμένους ὑμᾶς Pl.Lg. 820e
, cf. Hyp.Fr. 169, D.53.10; τίθεσθαι seems to have the same meaning as ὑποτίθεσθαι in IG22.43.41, 2758.4, 12(7).55.12 (Arcesine, iv/iii B.C.), but the two are distd. in Supp.Epigr.3.760 (Euboea, iv B.C.)): metaph., χάριν or χάριτα θέσθαι τινί deposit a claim for favour with one, lay an obligation on one, Hdt.9.60, 107, cf. A.Pr. 783, etc.

8 pay down, pay, τόκον, εἰσφοράν, μετοίκιον, D.41.9, 22.43, 29.3; τὸ γιγνόμενον Id.18.104
; τὸν πριάμενον ἑκατοστὴν τιθέναι τῆς τιμῆς Thphr.Fr.97.1
; τὴν τιμήν PRev.Laws 18.13
(iii B.C.); τὰ μέρη PCair.Zen.218.33
(iii B.C.); [τὰς δραχμὰς] εἰς ἀνήλωμα τοῦ πλοίου ib.753.64 (iii B.C.):—[voice] Med., θέμενος ἀρραβῶνα PFlor.303.3
(vi A.D.).

9 put down in writing, θοῦ δ' ἐν φρενῶν δέλτοισι τοὺς ἐμοὺς λόγους S.Fr. 597
(cj. Nauck):—[voice] Pass., τὰ ἐν γράμμασι τεθέντα Pl.Lg. 793b
.

b place to account, reckon, D.27.34,36, 28.13; θήσω εἰς δύο παῖδας χιλίας δραχμὰς ἑκάστου ἐνιαυτοῦ Lys.32.28
, cf. ib.21:—metaph. in [voice] Med., ἀλλ' οὐκ ἀκριβῶς αὐτὸ θήσομαι λίαν E.Med. 532
; τἀγαθὰ ἐς ἀμφίβολον ἀσφαλῶς ἔθεντο reckoned as doubtful, Th.4.18.

10 in military language, τίθεσθαι or θέσθαι τὰ ὅπλα has four senses,

a rest arms, i.e. halt, with arms in an easy position but ready for action, Th.4.44,93, 7.3; θέμενοι ἐς τὴν ἀγορὰν τὰ ὅπλα advancing to the market-place and resting arms there, Id.2.2, cf. Hdt.9.52, X.An.1.5.14, 17, 1.6.4, etc.; εἰς τάξιν τὰ ὅπλα τ. ib.2.2.21, 5.4.11; so ἐν τάξει ib.2.2.8; ἀντία τισί over against them, Hdt.5.74 (in 1.62 ἀντία ἔθεντο τὰ ὅπλα over against it (the temple)); poet., πάτρας ἕνεκα εἰς δῆριν ἔθεντο ὅπλα Inscr. ap. D.18.289.

b bear arms, fight, τὸ θυμοειδὲς.. ἐν τῇ τῆς ψυχῆς στάσει τίθεσθαι τὰ ὅπλα πρὸς τὸ λογιστικόν Pl.R. 440e
; τοῦ δήμου.. παρακαλοῦντος τοὺς στρατιώτας τίθεσθαι πρὸς τὴν πόλιν IG22.666.10
; ὃς ἂν μὴ θῆται τὰ ὅπλα μηδὲ μεθ' ἑτέρων Arist.Ath.8.5
, cf. Lys.31.14, D.21.145; so ὁπόσοιπερ ἂν ὅπλα ἱππικὰ ἢ πεζικὰ τιθῶνται who serve on horseback or on foot, Pl.Lg. 753b, cf. 756a; ἐν ταῖς ναυσὶ τὰ ὅπλα θέσθαι Plu.Cim.5
.

c lay down one's arms, surrender, D.S.20.31,45; so, without the idea of surrender, θέσθαι τὰς ἀσπίδας X.HG2.4.12 (but [voice] Act., τὰ ὅπλα θείς Plu.2.759a
).

d τὰ ὅπλα εὖ τίθεσθε keep your arms in good order, X.Cyr.4.5.3; εὖ ἀσπίδα θέσθω Il.2.382
.

II lay in the grave, bury, ἐμὰ σῶν ἀπάνευθε τιθήμεναι ὀστέα 23.83
(freq. with words added, ἐν τάφοισι, ἐς ταφάς, etc., v. supr. 1 b); ποῦ σφε θήσομεν χθονός; A.Th. 1006 (lyr.):— [voice] Pass., τὰ δὲ ὀστᾶ φασι.. τεθῆναι.. ἐν τῇ Ἀττικῇ Th.1.138
, cf. Pl.Mx. 242c, Lg. 947e; ἄλλῳ δὲ μηδενὶ ἐξεῖναι ἐν τῷ πυργίσκῳ τεθῆναι μετὰ τὸ ἐνταφῆναι αὐτήν· ἐπεὶ ὁ θείς τινα ἀσεβὴς ἔστω θεοῖς καταχθονίοις TAM 2(1).51
([place name] Telmessus), cf. 55, al., AJP48.30 ([place name] Apamea), Supp.Epigr. 6.221 ([place name] Phrygia), etc.

12 τιθέναι τὰ γόνατα
kneel down, Ev.Marc. 15.19
, Ev.Luc.22.41, al.

III set up, of the prizes in games, ἄεθλα Il.23.263
, etc.; ἀέθλιον ib. 748; νικητήρια S.Fr. 537
(so in [voice] Pass., τὰ τιθέμενα the prizes, D.61.25); also with the object offered as the prize, τ. δέπας, βοῦν, σόλον, etc., Il.23.656, 750, 826, al., cf. Hdt. 1.144, S.Aj. 573:—this is more fully expressed by ἐς μέσσον τ., Il.23.704: after Hom. more generally, lay before people as common property, βούλομαι ὑμῖν εἰς τὸ μέσον αὐτὸ θεῖναι Pl.Lg. 719a
; ἐς μέσον ἀρχὴν τιθεὶς ἰσονομίην ὑμῖν προαγορεύω Hdt.3.142
; so also τ. τι εἰς τὸ κοινὸν X.Mem.3.14.1
; reading and sense are doubtful in A.Ch. 145.

2 set up in a temple, dedicate, ἀγάλματα Od.12.347
; τάσδε.. θεοῖς ἀσπίδας ἔθηκε E.Ph. 576
; so perh. Il.6.92 (v. supr. 1b).

IV assign, award, τιμήν τινι Il.24.57
; ὄνομά τινι Pl.Sph. 244d
: esp. in [voice] Med., ὄνομα (or οὔνομα) θέσθαι τινί give a child a name at one's own discretion, Od.18.5, 19.406 (in 19.403 with v.l. θείης), Hdt.1.107, 113, cf. E.Ph.13: ellipt., without ὄνομα, ᾧ δὴ ἀθροίς ματι ἄνθρωπόν τε τίθενται καὶ λίθον Pl.Tht. 157b
, cf. Cra. 402b: pleonast., Ἴωνα δ' αὐτὸν ὄνομα κεκλῆσθαι θήσεται E. Ion75
.

V τιθέναι νόμον down or give a law, of a legislator, S.El. 580, E.Alc.57, Ar.Ach. 532, Pl.R. 339c, D.24.99, etc.:—so in [voice] Med., of Solon, Hdt.1.29; of a people, state, or legislature, give oneself a law, make a law, Pl.R. 338e, Isoc.3.6, Arist. Pol. 1289a14 ([voice] Pass., τίθεται νόμος Ar.Nu. 1425
, Pl.Lg. 705e, 744a; τιμωρίαι.. ἐτέθησαν ib. 943d); also θήσω θεσμόν A.Eu. 484
; κήρυγμα θεῖναι S.Ant.8
; σκῆψιν τιθέναι allege an excuse, Id.El. 584: c. acc. et inf., order matters so that.., [ὁ Λυκοῦργος] ἔθηκε θύειν βασιλέα πρὸ τῆς πόλεως τὰ δημόσια ἅπαντα X.Lac.15.2
, cf. 1.5, 2.11; without inf., καλῶς ἔθεντο ταῦτα πατέρες οἱ πάλαι E.Or. 512
: c. dat. et inf., γυναιξὶ σωφρονεῖν.. θήσει Id.Tr. 1057
.

2 [voice] Med., agree upon, ἡμέραν θέσθαι D.42.1
,13; so θ. συγγραφήν, ὁμολογίαν, σύμβολόν τινι, etc., PEleph. 2.16 (iii B.C.), PGoodsp.Cair. 6ii 2 (ii B.C.), PRein.11.9 (ii B.C.), etc.

3 execute a document. τ. διαθήκην make a will, Stud.Pal.1.6.3 (v A.D.): so in [voice] Med., PSI10.1119.16 (ii A.D.); θέσθαι τινὸς ἀπαρχήν make out a person's birth-certificate, ib.9.1067.15 (iii B.C.), etc.

VI establish, institute, ἀγῶνας A.Ag. 845
, cf. X.An.1.2.10; ἐν τοῖς ἀγώνοις οἷς ἁ πόλις τίφητι (sic) Delph.3(3).120.17 (ii B.C.); πενταετηρίδα Pi.O.3.21
.

VII dispose, order, ordain, bring to pass, of gods, οὕτω νῦν Ζεὺς θείη Od.8.465
, 15.180; ὣς ἄο' ἔμελλον θησέμεναι Il.12.35
; [Ζεὺς] τίθησ' ὅπῃ θέλει Semon.1.2
; τὰ δ' ἄλλα πάντ' ἄνω τε καὶ κάτω στρέφων τίθησιν (sc. Ζεύς) A.Eu. 651; πάντα παγκάκως θεοὶ θέσαν cj. in Id.Pers. 283 (lyr.); τέλος δ' ἔθηκε Ζεὺς.. καλῶς S.Tr. 26
; κόσμῳ θέντες, as etym. of θεοί, Hdt.2.52; of human beings, administer, manage, [τι] κακῶς θέμεν, εὖ θέμεν, Thgn.845, 846; τὰ δ' ἄλλα φροντὶς.. θήσει δικαίως A.Ag. 913
; ἐγὼ καὶ σὺ θήσομεν κρατοῦντε τῶνδε δωμάτων καλῶς ib. 1673 (troch.); ταῦτ' ἐγὼ θήσω καλῶς E.Hipp. 521
, cf. Andr. 737; τὰ παρ' ὑμῶν εὖ τίθει Ar.Lys. 243
; τ. τὰ τῶν φίλων ἀσφαλῶς X.Ages.11.12
; τὰ πράγματ' ὀρθῶς ἂν τιθῇ πράξει καλῶς E.Fr. 287
:—[voice] Med., administer for oneself, οἶκον εὖ θέσθαι Hes.Op.23
; ἄνδρας σοφοὺς χρὴ τὸ παρὸν πρᾶγμα καλῶς εἰς δύναμιν τίθεσθαι Cratin. 172
(lyr.), cf. D.23.134, Anon.ap Suid.s.v. τίθεσθαι, Hsch.s.v.
τὸ παρὸν εὖ τίθεσο; ἐν ἀπόρῳ εἴχοντο θέσθαι τὸ παρόν Th.1.25
; τὸ παρὸν εὖ θέσθαι make the best of one's resources or situation, Luc.Nec.21, M. Ant.6.2, cf. Aristid.2.35 J.; εὐτυχίαν τὴν παροῦσαν ἔξεστι καλῶς θέσθαι Th.4.17
; τὰ παρόντα θέσθαι καλῶς Ach.Tat.5.11
; τὰ σεωυτοῦ τιθέμενος εὖ Hdt.7.236
; τὰ οἰκεῖα εὖ θέμενον Pl.R. 443d
; τὰ ἴδια ἕκαστοι εὖ βουλόμενοι δὴ θέσθαι Th.4.59
; τὰ πάντα ὅπως ἂν αὐτῇ ἡδὺ ᾖ οὕτως τίθεσθαι X.Mem.1.4.17
; εἰ μὴ θήσομαι τἄμ' ὡς ἄριστα E.Andr. 378
; τὸ σαυτοῦ θέμενος εὖ Id.IT 1003
, cf. Ba.49, HF 605, 938, Hipp. 709, Dionys.Eleg.1.5; τὰ πρὶν εὖ θέμενος S.El. 1434
; συνετῶν ἀνδρῶν (sc. εἶναι) , πρὶν γενέσθαι τὰ δυσχερῆ, προνοῆσαι ὅπως μὴ γένηται· ἀνδρείων δέ, γενόμενα εὖ θέσθαι Pittac.
ap. D.L.1.78; τὸ κοινῶς φοβερὸν ἅπαντας εὖ θέσθαι that all should face the common danger, Th.4.61; of wars, quarrels, etc., bring them to a successful issue, but sts. put a good face on them, patch them up, ἕως ἂν τὸν πόλεμον εὖ θῶνται Id.8.84
; θήσονται τὸν πόλεμον ᾗ βούλονται Id.1.31
; πόλεμον ἀραμένους οὐ ῥᾴδιον εὐπρεπῶς θέσθαι ib.82; ὅτῳ τρόπῳ.. τὸ σφέτερον ἀπρεπὲς εὖ θήσονται Id.6.11
; μεθ' ἧς τὸ νῦν παρεστὸς νεῖκος εὖ θέσθαι χρεών S. OT 633
; τὸν τρὸς τοὺς Ἐλευσῖνι πόλεμον ὡς μετρίως ἔθεντο Pl.Mx. 243e
; ἄμεινον ἢ τότε ἐθέμεθα τὸν πόλεμον ib. 245e; τὰς γενομένας συμφορὰς πρὸς ἀλλήλους θέσθαι καλῶς And.1.140
: abs., θέσθαι καλῶς S.Fr. 350
:—pass., εἰ τεθήσεται κατὰ νοῦν τὰ πράγματα Th.4.120
.

2 in the game of πεττεία, κυβεία, Lat. tesserae (cf. Ter.Adelph.739), to place as skilfully as possible the pieces which have been assigned to one by the luck of the dice, πεττείᾳ τινὶ ἔοικεν ὁ βίος, καὶ δεῖ ὥσπερ ψῆφόν τινα τίθεσθαι τὸ συμβαῖνον Socr.
ap. Stob.4.56.39; ὥσπερ ἐν πτώσει κύβων πρὸς τὰ πεπτωκότα τίθεσθαι τὰ αὑτοῦ πράγματα ὅπῃ ὁ λόγος αἱρεῖ βέλτιστ' ἂν ἔχειν Pl.R. 604c
, cf. Plu.Pyrrh.26; στέργειν δὲ τἀκπεσόντα καὶ θέσθαι πρέπει σοφὸν κυβευτήν S.Fr. 947
; τὰ δεσποτῶν γὰρ εὖ πεσόντα θήσομαι I will take advantage of my master's good luck, A.Ag.32: many of the passages cited in A. v11. I may be metaph. applications of this sense.

B put in a certain state or condition, much the same as ποιεῖν, ποιεῖσθαι, and so often to be rendered by our make:

I folld. by an attributive Subst., make one something, with the predicate in apposition, θεῖναί τινα αἰχμητήν, ἱέρειαν, μάντιν, etc., Il.1.290, 6.300, Od.15.253, etc.; θ. τινὰ ἀρχέπολιν Pi.P.9.54
; θεῖναί τινα ἄλοχόν τινος make her another's wife, of a third person who negotiates a marriage, Il.19.298 (for [voice] Med., v. infr. 3); ἥτε με τοῖον ἔθηκεν ὅπως ἐθέλει who has made me such as she will, Od.16.208; σῦς ἔθηκας ἑταίρους thou hast made my comrades swine, 10.338; so [νῆα] λᾶαν ἔθηκε 13.163
, cf. Il.2.319, etc.; ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς σου ὑποπόδιον LXX Ps.109(110).1
; but γέλων ἔθηκε συνδείπνοις caused them laughter, E. Ion 1172; λόγους εἰς μέτρα τ. put them into verse, Pl. Lg. 669d.

2 with an Adj. for the attributive, θεῖναί τινα ἀθάνατον καὶ ἀγήρων make him undying and undecaying, Od.5.136; πηρόν, τυφλόν, ἀφνειὸν τ. τινά, Il.2.599, 6.139, 9.483; τὸν μὲν.. θῆκε μείζονά τ' εἰσιδέειν καὶ πάσσονα Od.6.229
, cf. 18.195, Pl.Prt. 344d.

b of things, ἅλιον πόνον, πόνον οὐκ ἀτέλεστον, πάντα μεταμώνια, Il.4.26,57, 363; ὄλεθρον ἀπευθέα θῆκε Κρονίων Od.3.88
, cf. 11.274; ἀποίητον θέμεν ἔργων τέλος Pi.O.2.17
; ἀρὰν τ. ἀλαθῆ A.Th. 944
(lyr.); ἀναστάτους οἴκους τ. S.Ant. 674; τ. λεῖον τὸν τραχὺν ἐχῖνον Ar. Pax 1086
; τὸ πραχθὲν ἀγένητον τ. Pl.Prt. 324b.

3 freq. in [voice] Med., γυναῖκα or ἄκοιτιν θέσθαι τινά make her one's wife, Od.21.72, 316, B.5.169; παῖδα τὸν αὑτᾶς πόσιν θ. take her own son as husband, A.Th. 929 (lyr.).

b υἱὸν θέσθαι τινά, like ποιεῖσθαι, make one's son, adopt, Pl.Lg. 929c, etc.: abs., θέσθαι τινά adopt, Plu.Aem.5.

c generally, προσφιλῆ θέσθαι τινά S.Ph. 532
; but φίλον ἐμαυτῷ θ. deem my friend, Id.Ant. 188; γέλωτα θέσθαι τινά make him one's butt, Hdt.3.29, 7.209.

4 c. inf., make one do so and so, τιθέναι τινὰ νικᾶσαι make him conquer, Pi.N.10.48 (dub.); μετατραπεῖν Id.Fr. 177
; τὸν πάθει μάθος θέντα κυρίως ἔχειν A.Ag. 178
(lyr.), cf. 1036, 1174 (lyr.), E.Med. 718, Heracl. 990, etc.

II in reference to mental action, when [voice] Med. is more freq. than [voice] Act., lay down. assume, hold, reckon or regard as.., τί δ' ἐλέγχεα ταῦτα τίθεσθε; Od.21.333; δαιμόνιον αὐτὸ τίθημ' ἐγώ S.El. 1270
(lyr.); τοιοῦτον θέντες τὸν δίκαιον Pl.R. 361b
, cf. 430b ([voice] Med.); θὲς δή μοι.. now suppose so and so, Id.Tht. 191c; εὐεργέτημά τι θεῖναι D.1.10
; with ὡς, θέντες ὡς ὑπάρχον εἶναι ὃ βούλονται Pl.R. 458a
, cf. Phd. 100a; μὴ τοῦτο ὡς ἀδίκημα θῇς D.18.193
.

2 folld. by Advbs., ποῦ χρὴ τίθεσθαι ταῦτα; in what light must we regard these things? S.Ph. 451; οὐδαμοῦ τιθέναι τι hold of no account, E.Andr. 210; πρόσθεν or ἐπίπροσθέν τινος τιθέναι τι, Id.Hec. 129 (anap.), Supp. 515; πόρρω τίθεσθαί τί τινων set far below.., D.18.299.

3 folld. by Preps., τ. τινὰ ἐν φιλοσόφοις Pl.R. 475d
; ἐν τοῖς φίλοις X.Mem.2.4.4
; also εἰς ὁποτέραν (of two classes) Pl.Sph. 264c; εἰς τὸν δῆμον, εἰς τοὺς πλουσίους, X.Mem.4.2.39; also οὐκ ἐν λόγῳ τίθεσθαί τινα Tyrt.12.1
; ἐν τιμῇ τίθεσθαί τινα Hdt.3.3
; ἐν αἰτίῃ τιθέναι τινά Id.8.99
; ἐν οἰωνῷ τινι τοῦ μέλλοντος, ἐν ἐπαίνῳ, ἐν γέλωτι τίθεσθαι, Plu.Alex.31, Cat.Ma.20, TG17; θέσθαι παρ' οὐδέν set at naught, A.Ag. 230 (lyr.), E.IT 732, cf. Pl.Phdr. 252a (but ἐν οὐδενί BGU1816.23
(i B.C.), Supp.Epigr.7.1.6 (Susa, i A.D., Epist.Artabani)); ἐν παρέργῳ θοῦ με S.Ph. 473
; πάντα ταῦτ' ἐν εὐχερεῖ ἔθου ib. 876; ταῦτ' ἐν αἰσχρῷ θέμενος E. Hec. 806
; ἐν ἀδικήματι θέσθαι τι Th.1.35
; ἐν ἀδικήματος μέρει τιθέναι τι D.23.148
; θέσθαι τὰ δίκαια ἔκ τινος estimate them by.., Id.8.8.

4 c. partit. gen., ἐμὲ θὲς τῶν πεπεις μένων put me down as one of the convinced, Pl.R. 424c, cf. 376e, 437b; τῆς ἡμετέρας ἀμελείας ἄν τις θείη might reckon it as due to our carelessness, D.1.10.

5 c. inf., οὐ τίθημ' ἐγὼ ζῆν τοῦτον I hold not that he lives, count him not as living, S.Ant. 1166: so in [voice] Med., Pl.Phd. 93c, D. 25.43,44: rarely c. part., θήσω ἀδικοῦντα [αὐτόν] Id.23.76, cf. Pl. Prt. 343e, Ap. 27c.

6 elliptically, lay down, assume, θῶμεν δύο εἴδη (sc. εἶναι) Id.Phd. 79a, etc.; θήσω οὕτω (sc. εἶναί τι) D.23.85, cf. Arist.Pol. 1290a30.

7 affirm, opp. αἴρω (deny), τὸ ἐπέκεινα ὄντος οὐ τόδε λέγει- οὐ γὰρ τίθησιν-- the phrase 'beyond being' does not denote a 'this' (for it is not an affirmation), Plot.5.5.6.

C without any attributive word following, make, work, execute, of an artist, ἐν δ' ἐτίθει νειόν Il.18.541
, cf. 550, 561, 607; [δόρπον] θησέμεναι Od.20.394
.

2 make, cause, bring to pass, ἔργα Il.3.321
; τ. κέλαδον καὶ ἀϋτήν 9.547
; ὀρυμαγδόν Od.9.235
; ἔριν μετ' ἀμφοτέροισιν 3.136
; φιλότητα, ὅρκια μετ' ἀμφ., Il.4.83, Od.24.546: c. dat. pers., σῆμα τιθεὶς Τρώεσσι Il.8.171
; Ἀχαιοῖς ἄλγε' ἔθηκεν 1.2
, etc.; πᾶσι δ' ἔθηκε πόνον 21.524
, cf. 15.721, 16.262; φόως ἑτάροισιν 6
6, etc.; χάρματ' ἄλλοις ἔθηκεν Pi.O.2.99
; πόλει κατασκαφὰς θέντες A. Th.47
; εἰρήνην φίλοις Id.Pers. 769
; αἷμα θήσεις E.Ba. 837
(s. v.l.).

3 freq. in [voice] Med., make or prepare for oneself, θέσθαι κέλευθον make oneself a road, open a way, Il.12.418; θέτο δῶμα Od.15.241
; τίθεντο δὲ δαῖτα, δόρπα, Il.7.475, 9.88 (but δαῖτα τίθενται are holding a feast, Od.17.269); μεγάλην ἐπιγουνίδα θέσθαι to make oneself, get a large thigh, Od.17.225; θέσθαι μάχην engage in.., Il.24.402; δυσμενέεσσι πόνον καὶ δῆριν ἔθεντο 17.158
; ἱδρῶτα τίθεσθαι have an access of perspiration, Hp.Decent.2; μαρτύρια θέσθαι produce as testimony, Hdt.8.55; ἀνδρὸς αἰδοίου πρόσοψιν θηκάμενος putting on the aspect of a reverend man, Pi.P.4.29, cf. Hsch. s.v. θήκατο; πόνον πλέω τίθου work thyself the more annoy, A.Eu. 226; εὐκλεᾶ θέσθαι βίον S.Ph. 1422
, etc.

4 periphr. for a single Verb. μνηστήρων σκέδασιν θεῖναι make a scattering, Od.1.116; θέμεν κρυφόν, νέμεσιν, αἶνον, for κρύπτειν, νεμεσῦν, αἰνεῖν, Pi.O.2.97, 8.86, N.1.5; μὴ σχολὴν τίθει A. Ag. 1059
; ὑμῖν ἔθηκε σὺν θεοῖς σωτηρίαν (v.l. προμηθίαν) E.Med. 915:— also in [voice] Med., θέσθαι μάχην, for μάχεσθαι, Il.24.402; θέσθαι θυσίαν, γάμον, for θύειν, γαμεῖσθαι, Pi.O.7.42, 13.53; σπουδήν, πρόνοιαν θέσθαι, S.Aj.13, 536, cf. Pi.P.4.276; θ. ἐπιστροφὴν πρό τινος S.OT 134
; περὶ τούτων οἰκονομίας PEnteux.22.6
(iii B.C.); and c. gen., θ. λησμοσύναν, συγγνωμοσύνην τινῶν, S.Ant. 151 (lyr.), Tr. 1265 (anap.). (Cf. Lith. dēti 'lay (eggs, etc.)', Skt. dáti 'lay down, place', Lat. -do in con-do, etc., Engl. do, doom.)

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > τίθημι
6 ἐπιτίθημι

ἐπιτίθημι, [voice] Pass. mostly furnished by ἐπίκειμαι:

A [voice] Act., lay, put or place upon, of offerings laid on the altar, ἐπὶ μηρία θέντες Ἀπόλλωνι Od.21.267
, cf. 3.179 ; λιβανωτόν Ar.Nu. 426
, V.96, Antipho 1.18 ; set meats on the table, εἴδατα πόλλ' ἐπιθεῖσα Od.1.140
, cf. 10.355 ; πάντ' ἐπιθεῖτε on the car, Il.24.264 ; [νέκυας] ἐπὶ νηυσὶ τιθέντες Od.24.419
; τινὶ κύρτον καὶ κώπαν, as a grave-monument, AP7.505 (=Sapph.120): Constr. mostly ἐ. τινί τι, τῷ ἰσχυροτέρῳ πλέον βάρος X.Oec.17.9
, etc.: but also c.gen., ἐ. λεχέων τινά Il.24.589
; ἐ. τι ἐπί τινος Hdt.2.121
.δ' ; κεφαλὴν ἐπὶ στέρνα τινός X.Cyr.7.3.14
: c. acc. only, put upon, set up, ἐ. φάρμακα apply salves, Il.4.190 ; δέελον δ' ἐπὶ σῆμά τ' ἔθηκε 10.466
; στήλην λίθου Hdt.7.183
; φάκελον ξύλων E.Cyc. 243
; ἐ. μνημεῖά τινι to him, Id.IT 702, cf. IG14.446 ([place name] Tauromenium), 12.1068.

2 set upon, turn towards, Ἑκτορέοις ἐπὶ φρένα θῆχ' ἱεροῖσιν Il.10.46
; but τῇ δ' ἄρ' ἐπὶ φρεσὶ θῆκε c. inf., put it into her mind to.., Od.21.1.

II put on a covering or lid, ὡς εἴ τε φαρέτρῃ πῶμ' ἐπιθείη 9.314
; κεφαλῇ ἐπέθηκε (as v.l. for ἐφύπερθἐ καλύπτρην 5.232 ; λίθον δ' ἐπέθηκε θύρῃσι, i.e. put a stone as a door to the cave, put it before the door, 13.370 ; also, put a door to, κολλητὰς ἐπέθηκα θύρας 23.194
; θύρας ἐπέθηκε φαεινάς 21.45
; θυρεὸν μέγαν 9.240
(v. infr. B. 11).

2 set a seal on, BGU 361 iii 22 (ii A.D.) ; apply a pessary, Hp.Steril. 214 ([voice] Pass.) ; a cupping instrument, Sor.2.11 ([voice] Pass.).

III put to, add, grant or give besides, ὅσσα τε νῦν ὔμμ' ἐστὶ καὶ εἴ ποθεν ἄλλ' ἐπιθεῖτε Od.22.62
, cf. Il.7.364, etc. ; κράτος, κῦδός τινι, 1.509 (tm.), 23.400 (tm.), 406 (tm.) ; ἡμιτάλαντον χρυσοῦ ib. 796.

2 of Time, add, bring on, ἕβδομον ἦμαρ ἐπὶ Ζεὺς θῆκε Od.12.399
; μάλα πολλὰ [ἔτεα] Hes.Op. 697
.

IV put on as a finish, χρυσέην ἐπέθηκε κορώνην Il.4.111
; περόνην Od. 19.256
: metaph., οὐδὲ τέλος μύθῳ ἐπιθήσεις add fulfilment, Il.19.107, cf. 20.369 ; so later ἐ. κεφάλαἰ ἐφ' ἅπασι D.21.18
; κολοφῶνα ἐ. τῇ σοφίᾳ Pl.Euthd. 301e
; τέλος ἐπιτεθήκατον ib. 272a ; πέρας ἐ. τῇ γενέσει Arist.GA 776a4
; πίστιν ἐ. D.12.22
, 49.42 ; ὁ δὲ μισθωσάμενος πίστιν ἐπιθήσει πρὸς τοὺς νεωποίας SIG963.34
(Arcesine, iv B. C.) ; πέρας ἐ. τῷ πράγματι PGiss.25.7
(ii A. D.), etc. ; ὅρον ἐ. τῷ πράγματι Mitteis Chr.87.2 (ii A. D.).

V impose, inflict a penalty, σοὶ δέ, γέρον, θωὴν ἐπιθήσομεν Od.2.192
; δίκην, ζημίην, ἄποινα ἐ. τινί, Hdt.1.120, 144, 9.120, etc. ; θάνατον δίκην ἐ. τινί Pl.Lg. 838c
; δίκην τὴν πρέπουσαν Id.Criti. 106b
; ἔργων ἀντ' ἀδίκων χαλεπὴν ἐ. ἀμοιβήν Hes.Op. 334
; τιμωρίαν ὑπέρ τινος D.60.11
(cf. infr. B. IV): so of burdens, grievances, etc., θήσειν..ἐπ' ἄλγεα Τρωσί Il.2.39
; οἷσιν ἐπὶ Ζεὺς θῆκε κακὸν μόρον 6.357
; [ἄτην] οἱ ἐπὶ φρεσὶθῆκε..Ἐρινύς Od.15.234
; ἀνάγκην ἐ. c. inf., X.Lac.10.7 ; ἐ...μὴ τυγχάνειν imposing as a penalty not to.., ib.3.3 (v. infr. B. IV).

VI dispatch a letter, ἐ. τι ἐς Αἴγυπτον, ἐς Μυτιλήνην, Hdt.3.42, 5.95 ; ἐ. [ἐπιστολάς] D.34.28
.

VII give a name, Hdt.5.68, Pl.Smp. 205b, etc.

VIII contribute (capital) to a venture, ἐς πεῖραν Leg.Gort.9.44
.

B [voice] Med., with [tense] pf. [voice] Pass. ἐπιτέθειμαι Plu.2.975d
, also [tense] aor. [voice] Pass., Inscr.Prien. (v. infr.), etc.:— put on oneself or for oneself, ἐπὶ στεφάνην κεφαλῆφιν..θήκατο placed a helmet on his head, Il.10.30 ; κρατὶ δ' ἐπὶ..κυνέην θέτο 5.743
, cf. E.Ba. 702 (tm.), etc.; χεῖρας ἐπ' ἀνδροφόνους θέμενος στήθεσσι laying one's hands upon.., Il.18.317 ; κτύπημα χειρὸς κάρᾳ on one's head, E.Andr. 1210 (lyr.).

II put on or to, as a door, πύλας τοῖς ὠσὶν ἐπίθεσθε Pl.Smp. 218b
; θύρας Orph.Fr. 245
, al., etc. (v. supr. A. 11).

III apply oneself to, employ oneself on or in, c. dat., ναυτιλίῃσι μακρῇσι Hdt.1.1
; τῇ πείρᾳ, τοῖς ἔργοις, Th.7.42, X.Mem.2.8.3, etc. ; τοῖς πολιτικοῖς Pl.Grg. 527d
: c. inf., attempt to.., φιλοσοφεῖν ἐπέθετο Alex.36.3
; γράφειν Isoc.5.1
, cf. Pl. Sph. 242b:—[voice] Pass., ἐπετέθη πρὸς τὸν πόλεμον Inscr.Prien.17.38
(iii B.C.).

2 make an attempt upon, attack, τῇ Εὐβοίῃ Hdt.5.31
; Ἐφεσίοισι Id.1.26
, cf. 102, 8.27 ; τῷ δήμῳ Th.6.61
; τῇ δημοκρατίᾳ X.Ath. 3.12
; ἐ. τῇ τοῦ δήμου καταλύσει attempt it, Aeschin.3.235 ; τυραννίδι Lycurg.125
; ἀρχῇ Plu.2.772d
; ἐ. ταῖς ἁμαρτίαις or τοῖς ἀτυχήμασί τινος take advantage of them, Isoc.2.3, D.23.70 : abs., make an attack, κατ' ἀμφότερα Th.7.42
, cf. Arist.Pol. 1302b25.

3 abs., δικαιοσύνην ἐπιθέμενος ἤσκεε he practised justice with assiduity, Hdt.1.96, cf. 6.60.

IV bring on oneself, ἐπέθου θύος δημοθρόους τ' ἀράς A.Ag. 1409
.

2 cause a penalty to be imposed, θάνατον ζημίαν ἐπιθέσθαι Th.2.24
; φόβον τινί X.Cyr.4.5.41
.

V lay commands on, τί τινι Hdt.1.111
, cf. OGI669.61 (Egypt, i A.D.): also c. inf., Hdt.3.63, v.l. in Ath.11.465d.

VI give a name, τινί Od.8.554
(tm.), cf. Arist. Po. 1451b10.

VII contribute, πολλοὶ ἐπέθεντο τὰς ἐπιδόσεις εἰς τὴν παρασκευὴν τοῦ πολέμου prob. in SIG346.29 (iv B. C.).

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἐπιτίθημι
7 εφιστημι

     ἐφίστημι

     ἐφ-ίστημι

    ион. ἐπίστημι (fut. ἐπιστήσω, aor. ἐπέστησα - тж. med., pf. ἐφέστηκα; для непереход. знач.: praes. ἐφίσταμαι, fut. ἐπιστήσομαι, aor. 2 ἐπέστην, pf. ἐφέστηκα)

    1) ставить, устанавливать, класть

     (τὸν κύλινδρον τῷ τάφῳ Plut.; οἱ λέβητες ἐπεστεῶτες Her.)

    2) надстраивать, возводить

     (τεῖχος τείχει Thuc.; χελώνην ἐπὴ τῇ φρεατίᾳ Xen.)

    3) воздвигать

     (πύργους ἐπὴ τῶν γεφυρῶν Plat.)

    ἥ ἐκ μέσου ἐπισταθεῖσα ὀρθή Arst. — восстановленный из середины (основания) перпендикуляр

    4) расставлять, размещать

     (ἱππέας κύκλῳ τὸ σῆμα Her.; ὅρους ἐπὴ τέν οἰκίαν Dem.; τὰς ἱππηγοὺς ἐπί τινι Polyb.)

    ἐπιστήσασθαι φρουρούς Xen. — расставить вокруг себя стражу

    5) приставлять, присоединять

     τῷ βίῳ τῷ βεβιωμένῳ τέν μοῖραν ἐπιστήσειν πρέπουσαν Plut. — увенчать прожитую жизнь славным концом;

    τέλος ἐπιστήσασθαι Plut. — положить конец

    6) нагонять, наводить, причинять

     (λοι μικήν τινα πολέμου διάθεσίν τινι Polyb.; κατάπληξίν τινι Diod.)

    7) ставить (во главе), назначать

     (λοχαγούς Xen., δεσπότας καὴ ἄρχοντάς τινι, στρατηγὸν στρατοπέδῳ Plat. τινὰ ἐπὴ συμμάχων Polyb.; τινὰ ποιεῖν τι Arst.)

    ἐ. τινὰ τέλει τινί Aesch. — возложить на кого-л. что-л.;

    ἐ. τινὰ ἐπιμελεῖσθαί τινος Isocr. — возложить на кого-л. заботу о чем-л.;

    ἐ. τινὰ τοῖς πράγμασι Isocr. — поставить кого-л. во главе дел;

    ἐπισταθεὴς τῇ περὴ τὸ σιτικὸν οἰκονομίᾳ Plut. — уполномоченный ведать продовольственным снабжением

    8) приставлять, назначать

     (ἐπὴ τοῖς παισὴ παιδαγωγοὺς θεράποντας Xen. и τοῖς παισὴ διδασκάλους Aeschin.; τινὰ φύλακά τινι Aesch., Plat., Plut.; κύνα ἐπὴ ποίμνην φυλάττειν Dem.)

    9) (тж. ἐ. τέν γνώμην Isocr., τέν διάνοιαν Arst. и τὸν νοῦν Diod.) обращаться мыслью, уделять внимание, размышлять

     (κατά τι Isocr., περί τινος и περί τι Arst. и τινί Arst., Diod.)

    10) останавливать, задерживать

     (τὸ στράτευμα Xen.; τέν ὁδόν Diod.; τέν φυγήν Plut.)

    τὸν λόγον ἐπιστήσας Plut. — прервав свою речь;

    ἐ. τινὰ ἐπί τι Polyb. — останавливать чьё-л. внимание на чем-л.

    11) устанавливать, вводить

     (τὸν νόμον Arst.)

    ἐ. τινὴ ἀγῶνα ἱππικόν Her. — учредить в честь кого-л. конные состязания

    12) устраивать, замышлять

     ἐφεστὼς σφαγῇ Eur. — задумавший убийство

    13) (на что-л. или на чем-л.) становиться, (в)ступать, aor. и pf. взойти, стоять, находиться

    (δίφρῳ, βηλῷ ἐπὴ λιθέῳ Hom.; πετρίνοις βάθροις Eur.; ἐπὴ τὰς σχεδίας Polyb.)

    πυκνοὴ ἐφέστασαν ἀλλήλοισι Hom. — (данайцы) стояли сомкнутым строем (ср. 14);

    τὸ τοῦ γάλακτος ἐπιστάμενον Her. — верхний слой (отстоявшегося) молока, молочные сливки

    14) стоять сзади, т.е. напирать, теснить

     (Ἀχαιοὴ ἐφέστασαν ἀλλήλοισιν Hom. - ср. 13)

    15) подходить, приближаться, aor. и pf. подойти, (рядом, вблизи) стоять, находиться

     (πύλαις Aesch.; δόμοις Eur.; ἐπὴ τὰς πύλας и ἐπὴ τῇ πόλι Her.; ἐπὴ τοῖς προθύροις Plat.; εἰς τοὺς ὄχλους Isocr.; τῇ οἰκίᾳ τινός NT.)

    ὅ καιρὸς ἐφέστηκε NT. — время настало

    16) публично выступать

     (ἐπέστη τῶν ἄλλων κατήγορος Aeschin.)

    17) приступать

     (ἐπί τι Dem.)

    18) останавливаться

     (ἐπιστήσας εἶπε Xen.)

    ἐπορεύετο ἄλλοτε καὴ ἄλλοτε ἐφιστάμενος Xen. — он продвигался, делая от времени до времени остановки;

    περὴ οὖ ὅ λόγος ἐφέστηκε Arst. — то, на чем остановилось (наше) рассуждение;

    βραχὺ προπλεύσας ἐπέστη Polyb. — немного проплыв, он остановился;

    ἐπιστῆναι ἐπὴ τὰς θύρας Plat. — остановиться в дверях;

    τῶν νεῶν τινες ἐπέστησαν τοῦ πλοῦ Thuc. — некоторые из кораблей задержали свой ход;

    μικρὸν ἐπιστὰς ἀποθνήσκει Luc. — спустя короткое время, он умирает

    19) быть приставленным для охраны или наблюдения, стоять во главе

     (χρημάτων Eur.; προβατίοις Arph.; ἐπὴ τῆς πολιτείας Dem.)

    οἱ ἐπεστεῶτες Her., ἐφεστηκότες Xen., Dem. и ἐφεστῶτες Arst. — начальники, власти

    20) являться, приключаться

     εὕδοντι ἐπέστη ὄνειρος Her. — спящему (Крезу) приснился сон;

    πρίν μοι τύχη τοιάδε ἐπέστη Soph. — прежде чем со мной приключилось это событие

Древнегреческо-русский словарь > εφιστημι
8 επειμι

     ἔπειμι

     ἔπ-ειμι

    I

    [εἰμί] (impf. ἐπῆν, inf. ἐπεῖναι)

    1) (на чем-л., поверх чего-л. или у чего-л.) быть, находиться

     (τινι Hom., ἐπί τινος Her., Arph. и ἐπί τινι Her., Xen., Dem.)

    σῆμα δ΄ οὐκ ἐπῆν κύκλῳ Aesch. — (никакого) знака на щите не было;

    κώπη δ΄ ἐλέφαντος ἐπῆεν Hom. — рукоятка была из слоновой кости;

    κόνις ἐπῆν Soph. — сверху лежал прах;

    γέφυρα ἐπῆν ἑπτὰ ἐζευγμένη πλοίοις Her. — мост был наведен на семи судах

    2) (в чем-л. содержаться, чему-л.) быть свойственным, присущим

     (τινι Arph., Plat., Plut. и ἐπί τινι Arst.)

    ἐπῆν στύγος στρατῷ Aesch. — скорбь охватила войско

    3) принадлежать

     (μέγα κράτος ἔπεστί τινι HH.)

    4) досл. находиться над головой, нависать, перен. угрожать

     (ἔπεστι κίνδυνος Dem.)

    5) быть в наличии, быть известным

     (τῶν πλοίων οὐκ ἐπῆν ἀριθμός Her.)

    6) причитаться, надлежать

     (τῷ ταῦτα ποιοῦντι χάρις ἔπεστι Plat.)

    ὄφλουσι τιμωρίαι ἐπέστωσαν Plat. — на признанных виновными пусть будут наложены наказания

    7) возглавлять, начальствовать

    (τίς ποιμάνωρ ἔπεστι; Aesch.)

    ἔπεστί σφι δεσπότης νόμος Her. — у них (лакедемонян) господствует закон

    8) приходить, добавляться

     χιλιάδες ἔπεισι ἐπὴ ταύτῃσι ἑπτά Her. — к этим (тысячам) следует добавить еще семь (тысяч)

    9) следовать (во времени), предстоять

     (ποινὰ ἐπέσται Aesch.; κέρδος ἐπέσται Arph.; τίς μοι τέρψις ἐπέσται; Soph.)

    οἱ ἐπεσσόμενοι (ἄνθρωποι) Her., Theocr., Plut.; — последующие поколения, потомки;

    ἀλλ΄ ἔτι πού τις ἐπέσσεται Hom. — ведь кто-нибудь еще да останется

    II

    [εἶμι] (impf. ἐπῄειν - эп. 3 л. sing. ἐπήϊεν, fut. ἔπειμι, inf. ἐπιέναι)

    1) (к чему-л.) идти, подходить, приближаться

     (ἕδρης Hom.; τὸ ἄνωθεν ἐπιὸν ὕδωρ Arst.)

    τῆς θαλάσσης τὰ μὲν ἀπολειπούσης, τὰ δ΄ ἐπιούσης Arst. — во время морского отлива или прилива;

    κελεύειν τινὰ ἐπιέναι Thuc. — предложить кому-л. подойти (к трибуне), т.е. выступить с речью;

    τοῦτον τὸν τρόπον ἐ. Arst. — подойти (к вопросу) следующим образом

    2) устремляться, бросаться

     (τινά Hom., Aesch. и τι Her., τινί Hom., Her., ἐπί τινα Her., Thuc., πρός τινα и πρός τι Thuc.)

    νάμα ἐπιόν Plat. — низвергающийся поток;

    τὸν ἐπιόντα δέξασθαι δουρί Hom. — встретить нападающего копьем;

    οἱ ἐπιόντες Her., Thuc., Arst.; — нападающие, противники, враги;

    τὸ νόσημα ἂν ἐπίῃ Plat. — если постигнет (случится) болезнь;

    ἐπῄει μοι γελᾶν Luc. — меня стал разбирать смех;

    πρίν μιν γῆρας ἔπεισιν Hom. — прежде, чем она не состарится

    3) ( о или во времени) приходить, приближаться, наступать, следовать

     (χειμὼν ἐπιών Hes.: νὺξ ἐπῄει Aesch.)

    ὅ ἐπιὼν χρόνος Xen., Plat., τὸ ἐπιόν Arst. и τοὐπιόν Aesch., Luc.; — предстоящее время, будущее;

    ἥ ἐπιοῦσα ἡμέρα Her., Xen.; — следующий (завтрашний) день;

    (ἅμα) τῇ ἐπιούσῃ ἡμέρᾳ Xen. или τῇ ἐπιούσῃ Polyb., τῆς ἐπιούσης ἡμέρας Plat. и κατὰ τέν ἐπιοῦσαν (ἡμέραν) Polyb. — на следующий день, назавтра;

    ὅ ἐπιών Soph. — наследник, потомок;

    τῶν ἐπιόντων ἕνεκα Dem. — ввиду предстоящих обстоятельств

    4) попадаться (навстречу), встречаться, случаться

    ὁ ἐπιών Soph. — первый встречный;

    οὑπιὼν ἀεὴ ξένος Eur. — любой из попадавшихся иноземцев;

    εἰ καὴ ἐπίοι αὐτῷ τοιοῦτον λέγειν Plat. — если ему и придет в голову сказать нечто подобное;

    ἂν ὑμῖν ὀρθῶς ἐπίῃ σκοπεῖν Dem. — если бы вам довелось правильно взглянуть (на дело);

    ὅ τι ἂν ἐπίῃ μοι Xen. — что ни придет мне в голову;

    τοὐπιόν Plat. — осенившая (вдруг) мысль, наитие

    5) проходить (вдоль, поперек, через), перен. обозревать, осматривать

     (ἀγροὺς καὴ βοτῆρας Hom.; στράτευμα Thuc.)

    ἐπιέναι τῇ μνήμῃ τι Luc. — пробегать памятью что-л.

Древнегреческо-русский словарь > επειμι
9 παρά

παρά, ep. πάρ und παραί, Adverb., bei, daneben, ἔνϑα καϑεῦδ' ἀναβάς· παρὰ δὲ χρυσόϑρονος Ἥρη, Il. 1, 611; Od. 3, 400; u. so noch Eur. I. A. 201. – Gew. Praeposit., bei, neben, die unmittelbare Nähe, u. zwar c. dat. die Ruhe bei, c. gen. die Bewegung von der Seite her, c. acc. die Bewegung an die Seite hin bezeichnend. Also

I. c. genitivo, von Seiten, den Gegenstand bezeichnend, aus dessen unmittelbarer Nähe etwas herkommt, zunächst – 1) örtlich, bei Verbis der Bewegung, gew. – a) nur von Personen gebraucht (vgl. ἀπό), von Seiten Jemandes gehen, kommen; σῆμα φέρειν παρά τινος, Il. 6, 177; ἐλϑεῖν παρὰ Διός, von Zeus kommen, παρ' Αἰήταο πλέουσα, Od. 12, 70; φέρων ἥκω λόγους ἡδεῖς φίλου παρ' ἀνδρός, Soph. El. 657; in Prosa sehr gewöhnlich; auch παρ' ἄλλων χρὴ τόδ' ἔρχεσϑαι γέρας, Aesch. Ag. 891; bes. von Gesandten, Botschaften, ἥκει παρὰ βασιλῆος ἀγγελίη, Her. 8, 140, 1; παρά τινος ἐλϑεῖν, Xen. Cyr. 2, 4, 1; dah. παρὰ σοῦ ἐξαγγέλλειν, von deiner Seite melden, Cyr. 7, 5, 54, wie ἀπαγγέλλειν An. 2, 1, 20. Auch mit einer geläufigen Umstellung, ἕως ἂν οἱ παρὰ βασιλέως πρέσβεις ἔλϑωσιν, Hell. 1, 3, 9, bis die Gesandten vom Könige kämen; u. ohne Verbum, οἱ πρέσβεις οἱ παρὰ βασιλέως, Ar. Ach. 61; οἱ παρὰ τοῦ Νικίου, Thuc. 7, 10, die von Seiten des Nikias Abgesandten; οὔτε πρεσβευτὴς οὐδεὶς εἶπε τῶν παρ' ἐκείνου, Dem. 19, 68; ὁ παρ' ἐμοῦ, Xen. Cyr. 3, 2, 30; auch ὅςτις ἀφικνοῖτο τῶν παρὰ βασιλέως πρὸς αὐτόν, An. 1, 1, 5, wer von denen, die beim König waren, von diesem zu ihm kam; οἱ παρ' αὐτοῠ, seine Verwandten, Ev. Marc. 3, 21. – b) selten von Sachen: παρὰ νηῶν, Il. 12, 114, in den Schol. ausdrücklich als Abweichung bemerkt; φάσγανον ἐρύσσατο παρὰ μηροῦ, er zog das Schwert von der Seite, an der es hing, Il. 1, 190, öfter; πλευρὰ τά οἱ κόψαντι παρ' ἀσπίδος ἐξεφάανϑη, neben dem Schilde her zeigte sich die Seite, ward sichtbar, 4, 468; vgl. Aesch. Spt. 629; π. ποδός, Pind. P. 10, 67. – 2) übh. das Ausgehen von einer Person bezeichnend, Alles, was von ihr herrührt; – a) nehmen und empfangen von Einem; ἔχεις παρ' ἡμῶν οἴάπερ νομίζεται, Aesch. Ag. 1016; δέχεσϑαι δώρημα παρά τινος, Soph. Ai. 647; παρ' οὗπερ ἔλαβον τάδε τὰ τόξα, Phil. 1216; ὅτῳ τρόπῳ δίκας ἀροίμην τῶν φονευσάντων πάρα, El. 34; οὔτε τάφου ἀντιάσας, οὔτε γόων παρ' ἡμῶν, El. 858; u. so bei δέχεσϑαι, λαμβάνειν u. ä. überall in Prosa, z. B. παρὰ Μήδων τὴν ἀρχὴν ἐλάμβανον Πέρσαι, Xen. An. 3, 4, 8; ἃ ὑπάρχειν δεῖ παρ' ὑμῶν, was von eurer Seite geleistet werden, da sein muß, Dem. 4, 33; οὔκουν παρ' Ἁϑηναίων γε μεταϑρέξει ταχύ, es holen von den Athenern, Ar. Pax 261; dah. auch παρὰ τοῦ ἰατροῦ φάρμακον πιών, welches der Arzt gegeben hat, Plat. Rep. III, 406 d; – παρ' ἑωυτοῦ διδούς, aus eigenen Mitteln, Her. 8, 5, vgl. 2, 129. 7, 29; vgl. δαπανήσας τὰ παρ' ἑαυτῆς πάντα, Ev. Marc. 5, 26; dah. auch παρ' ἑαυτοῦ, von selbst, auf eigenen Antrieb. – b) hören, lernen, erfahren von Einem; ἀκούειν παρ' ἀγγέλων, Soph. O. R. 6, vgl. 95; μαϑὼν ἄλλου πάρα, O. R. 704, öfter; τάδ' εἴσεται ἄλλου παρ' ἀνδρός, Ant. 230, wie Aesch. Ch. 169; Xen. Cyr. 2, 2, 6 u. sonst; ταῦτ' ἴσϑι ϑεῶν πάρα, Empedocl. 92; εἰ προςδοκᾷς ἐμοῦ τι πευσεῖσϑαι πάρα, Aesch. Prom. 988, wie Xen. Cyr. 1, 6, 23; παρ' Αἰγυπτίων μεμαϑήκασι, Her. 2, 104, der auch πυνϑάνεσϑαι παρὰ πυρσῶν vrbdt, 7, 182; παρά γε ἐμαυτοῦ οὐδὲν ἐννενόηκα, Plat. Phaedr. 235 c; αὐτοὶ παρ' αὑτῶν πολλὰ καὶ καλὰ εὑρόντες, Theaet. 150 d. – c) seltener beim passiv., bes. in ähnlichen Vrbdgn, wie die angeführten Verba, so daß die Grundbedeutung von Seiten nicht verloren geht, und die Structur sich von ὑπό (s. dieses) wesentlich unterscheidet; σοῦ διδαχϑήτω πάρα, so viel wie μαϑέτω, Aesch. Prom. 637; τίς αὖ παρ' ὑμῶν κοινὸς ἠχεῖται κτύπος; was für ein Lärm geht aus von euch? Soph. O. C. 1496; παιδός, ὅςτις γένοιτ' ἐμοῦ τε κἀκείνου πάρα, O. R. 714; μνήμη καὶ κόσμος τοῖς πράξασι γίγνεται παρὰ τῶν ἀκουσάντων, wird ihnen von Seiten der Hörer zu Theil, Plat. Menex. 236 e; οἶμαι γάρ με παρὰ σοῦ σοφίας πληρωϑήσεσϑαι, Conv. 175 c, auch an Lernen erinnernd; ὀφείλεται παρὰ τοῦ ἐχϑροῦ τῷ ἐχϑρῷ κακόν τι, Rep. I, 332 b, er muß es ihm geben; παρὰ τῶν ϑεῶν σημαίνεσϑαι, die Zeichen gehen von den Göttern aus, Xen. Cyr. 1, 6, 2; aber auch παρὰ πάντων ὁμολογεῖται, An. 1, 9, 1, wie τὰ παρὰ σοῦ λεγόμενα, Cyr. 6, 1, 42, vgl. Mem. 1, 6, 14, wie wir auch sagen können: das deinerseits Gesagte; παρὰ τῆς τύχης δωρηϑέντα, Isocr. 4, 26, u. häufiger Sp.; κατηγορεῖται παρὰ τῶν Ἰουδαίων, Act. Ap. 22, 30. – d) oft bei Substantivis, ohne Verbum, das leicht zu ergänzen ist und wenigstens hinzugedacht werden muß, wenn man sich den Unterschied dieser Structur von der des bloßen Genitivs deutlich machen will; Vrbdgn, wie τῶν παρ' ἐκείνου λαμβάνειν, Xen. Cyr. 8, 2, 25, von dem von Einem Herrührenden Etwas nehmen, für das einfache παρ' ἐκείνου τι λαμβάνειν, zeigen den Uebergang; vgl. δωροῖο τὰ παρὰ σεαυτῆς, Mem. 3, 11, 13; λόγος παρὰ Ἀϑηναίων, Her. 8, 55, wie ἄνευ τῶν παρ' ἡμῶν λόγων Plat. Soph. 256 d; ὁ παρ' ἐμοῠ λόγος, Dem. Lpt. 75; τῆς παρὰ τῶν ἀνϑρώπων δόξης, Plat. Phaedr. 232 a, öfter; τῇ παρ' αὐτῆς ϑερμότητι, Tim. 85 e; τὸ παρὰ Κυαξάρους στράτευμα ist eigtl. das von Kyaxares abgeschickte Heer, Xen. Cyr. 2, 4, 21, u. ἡ παρ' ἐκείνου τιμωρία die von seiner Seite verhängte Strafe, An. 2, 6, 14; ἡ παρ' ἐκείνων εὔνοια, Dem. 1, 10, das von ihrer Seite bewiesene Wohlwollen, was freilich mit ἡ ἐκείνων εὔνοια zusammenfällt; so αἱ παρὰ τῶν ϑεῶν ἐπικουρίαι, Lycurg. 129, welcher Redner diese Vrbdg besonders liebt, vgl. Mätzner zu §. 15; u. so noch Sp., τὴν παρὰ τῶν πολλῶν δόξαν Plut. Agis 2; – τὰ παρὰ Κύρου, die Aufträge von Seiten des Kyrus, Xen. Cyr. 3, 2, 30. – In allen diesen Vrbdgn ist aber die Beziehung auf leblose Dinge äußerst selten. – 3) die Ruhe, neb en, bei, bezeichnet es selten, wie Soph. παρὰ κυανέων πελαγέων, Ant. 955, vgl. 1110; φροντίδα τὰν πὰρ ποδός, Pind. P. 10, 62; vgl. Schaef. zu D. Hal. de C. V. p. 119; Sp., wie D. Sic., sagen πολλῶν ἀνϑρώπων παρ' ἀμφοτέρων διαφϑαρέντων, 16, 7, u. öfter in ähnlichen Vrbdgn, auf beiden Seiten, wo immer noch die Grundbdtg der Entfernung von beiden Seiten weg zu erkennen ist.

II. c. dativo, den Gegenstand bezeichnend, in dessen Nähe, bei dem sich Etwas befindet, also zunächst – 1) vom Orte; gewöhnlich – a) bei Verbis der Ruhe; von Menschen; ἤειδε παρὰ μνηστῆρσιν ἀνάγκῃ, er sang bei den Freiern, Od. 1, 154; παῖδες κοιμῶντο Πριάμοιο παρὰ μνηστῇς ἀλόχοισιν, Il. 6, 246, u. öfter bei Hom.; παρ' εὐδείπνοις ἔσῃ ἄτιμος, Aesch. Ch. 477; μέγα δύναται παρ' ἀϑανάτοις, Eum. 911; πάρεστι μὲν Τεῠκρος παρ' ἡμῖν, Soph. Phil. 1046, wie Plat. παρὰ σοὶ μάλα πλησίον πάρεστιν, Phaedr. 243 e; παρ' ἐχϑροῖς ἄξιος ϑρήνων τυχεῖν., Soph. Ai. 924, bei den Feinden erlangen, wie τυχόντα με τῶν δικαίων παρ' ὑμῖν, wenn ich bei euch, ihr Richter, mein Recht erlangt habe, Dem. 28, 21, nicht παρ' ὑμῶν, denn das Recht geht nicht von den Richtern aus; τιμῆς τυγχάνειν παρά τινι, Xen. An. 1, 9, 29; vgl. κοὐ δυνήσομαι κακὸν κρύψαι παρ' ὑμῖν, Soph. Phil. 733; auch κεῖται παρ' Ἅιδῃ Πόλυβος, O. R. 972; παρὰ τούτῳ μέγα δυνήσεται, Plat. Gorg. 510 e; παρὰ σοὶ κατέλυον, Dem. 18, 82, sie kehrten bei dir ein; – von leblosen Dingen; βωμῷ, παρ' ᾧ ϑύων ἔκυρον, Soph. O. C. 1160; τηλαυγεϊ παρ' ὄχϑῳ ἧστο, Trach. 521; βοᾷ παρ' ὄχϑαις ποτα-μίαις, Aesch. Spt. 374; u. in Prosa, ὁρμίζεσϑαι παρὰ Χεῤῥονήσῳ, Xen. An. 5, 10, 2, u. oft bei einem Orte lagern, sich aufstellen u. dgl. – In Vrbdgn, wie παρ' οἴνῳ καλεῖ, Soph. O. R. 773, wie Ap. Rh. 1, 458, παρὰ δαιτὶ καὶ οἴνῳ, beim Wein, ist auch vorzugsweise an den Ort zu denken (vgl. III.). – Pind. P. 2, 87 sagt auch παρὰ τυραννίδι, während, in der Tyrannis, womit man παρὰ τοῖς ἐμφυλίοις πολέμοις ϑνήσκειν vgl., Plut. Oth. 14. – b) selten bei Verbis der Bewegung, und immer mit Rücksicht auf die Ruhe, die das Ergebniß der Bewegung ist, ἵδρυσεν παρὰ δαιτί, Od. 3, 37; bei Xen. An. 2, 5, 27 hat auch Krüger Schneider's Conj. ἰέναι παρὰ Τισσαφέρνην für die vulg. Τισσαφέρνει aufgenommen, weil daselbst nur von der Bewegung die Rede ist; aber φοιτᾶν παρά τινι, Plut. Them. 5; vgl. Luc. D. Mer. 10. – 2) Wie παρ' ὑμῖν, Deni. 27, 1, »vor euch Richtern« heißt. so sagt Her. παρ' ἔμοιγε κριτῇ, vor mir, als Richter, vor meinem Richterstuhle, 3, 160, u. so heißt παρ' ἐμοί nach meinem Urtheil, τὸ ὄνομα δίκαιός ἐστι φέρειν, 1, 33, was ursprünglich örtlich zu fassen ist, wie dies deutlich ist in τοὺς παρὰ σφίσι αὐτοῖσι δοκέοντας ὀλβίους, 1, 86, die bei ihnen glücklich scheinen, worin liegt »nach ihrem Urtheil«; vgl. Soph. παρ' ἡμῖν οὐ βεβουλεῠσϑαι κακῶς, Trach. 586, nach unserm Urtheil. Aehnlich παρά τινι νομίζεται, Ar. Vesp. 1085; παρά τινι ὑπείληπται, Lycurg. 3, wo Maetzner viele Beispiele aus den Rednern beibringt; ἀξιοῦσϑαι παρά τινι, Is. 7, 5, wo ebenfalls, wie unter 1) bemerkt ist, nicht die von einem Andern ausgehende Würdigung ausgedrückt wird, sondern die bei oder vor Einem stattfindende, die er also gestattet, die nach seinem Urtheile von Andern geleistet wird. – Sp. gehen auch hier weiter, wie Pol. 2, 36, 2, πόλεμος προςαγορευϑεὶς παρὰ τοῖς πλείστοις Ἀννιβιακός, wie auch wir sagen »er heißt bei den meisten der zweite hannibalische Krieg«; Soph. vrbdt παρ' ὅτῳ Διὸς σκῆπτρον ἀνάσσεται, Phil. 139, womit man O. R. 382 ὅσον παρ' ὑμῖν ὁ φϑόνος φυλάσσεται vergleichen kann. – 3) παρ' ἑαυτῷ, bei sich, daheim, wird nicht bloß dem πρόσωϑεν entggstzt, Xen. Cyr. 3, 1, 69, wie οἱ παρ' ἑαυτῷ, Cyr. 4, 5, 9, die unmittelbare Nähe bezeichnet; παρ' ἑωυτοῖσι, bei sich zu Hause, in ihrer Heimath, Her. 1, 105. 6, 86, 1; dah. übh. das Einem Zugehörige, τὸν παρ' αὑτῷ βίοτον φιλεῖ, Soph. O. R. 611; εἰ δ' οὖν ἐστι καὶ παρ' ἐμοί τις ἐμπειρία, wenn sie bei mir ist, wenn ich einige Erfahrung habe, Dem. 18, 277; – sondern es bedeutet auch – a) unterworfen sein, οἱ παρὰ βασιλεῖ ὄντες, Xen. An. 1, 5, 16. 4, 3, 29. – b) Her. 3, 74 setzt entgegen ἕξειν παρ' ἑωυτῷ καὶ μηδενὶ ἐξοίσειν τὴν ἀπάτην, bei sich behalten; ähnl. παρὰ σεαυτῷ κρίνας τι, Plat. Theaet. 170 d; ἃ διαιροῦμαι παρ' ἐμαυτῷ ἀγωγὰ εἶναι, Rep. VII, 523 a, wie γιγνώσκειν παρ' ἑαυτῷ, Dem. 10, 17, bei sich bestimmen; φύλακες τοῠ παρ' αὐτοῖς δόγματος, was sie bei sich beschlossen daben, Plat. Rep. III, 413 c. – c) παρ' ἑαυτῷ γενέσϑαι, zu sich gekommen, wieder zur Besinnung gekommen sein, sich erholt haben, Plut. Alex. 31 Brut. 15.

III. c. accusat.; – 1) örtlich; gew. bei Verbis der Bewegung; – a) nach der Seite hin zu Einem, das Ziel der Bewegung angebend, welches in der Nähe eines Gegenstandes, bes. einer Person ist; ἐλϑὲ παρὰ ξανϑὸν Μενέλαον, Od. 1, 285; ἴτην παρὰ νῆας, zu den Schiffen, Il. 1, 347; oft bei Her., ἀπικέσϑαι παρὰ Κροῖσον, ἤγαγον παρὰ Κῦρον, 1, 36. 86. 3, 15 u. öfter; ἔρχει παρὰ τὸν Πρωταγόραν, Plat. Prot. 311 e; ἠνέχϑη παρ' αὐτὸν τὰ παιδία, Phaed. 116 b;. δεῦρο παρ' ἐμὲ κατάκεισο, Conv. 175 c; παρ' ἐμὲ εἴςοδος, Xen. Cyr. 1, 3, 14; παρά τινα ἥκειν πάλιν, zu Einem zurückkehren, 4, 5, 25, öfter; auch Sp., παρὰ τοῦτο γέγονε, bis dahin ist's gekommen. – b) neben hin, längs; βῆ δ' ἀκέων παρὰ ϑῖνα ϑαλάσσης, längs des Meeresufers ging er hin, Il. 1, 34, u. oft, παρὰ ποταμόν u. ä.; Μηλίδα πὰρ λίμναν, Soph. Trach. 633; ἀκτὰν παρὰ βώμιον ἱκτῆρες ἐπιστενάχουσιν, O. R. 184; παρ' Ὠκεανοῖο πόρον, Aesch. Prom. 529; τούτου παρ' ὄχϑας ἕρπε, 812; παρὰ τὸν Ἀσωπόν, Her. 9, 15; παρὰ τὴν ϑάλατταν περιπατεῖν, Plat. Gorg. 511 e; πορεύεσϑαι, Xen. An. 5, 10, 18, wie auch τὴν ἀγορὰν τῶν πωλουμένων παρὰ τὴν ϑάλασσαν μεταστῆσαι Thuc. 7, 39 zu fassen ist; παρὰ πᾶσαν φιλίαν (sc. γῆν) ἄχρι τοῦ Πειραιῶς κομισϑήσεται, Dem. 18, 301. – c) dah. auch daneben vorbei, παρὰ τὴν Βαβυλῶνα παρίεναι, Xen. Cyr. 5, 2, 29, wie παρὰ πόλιν ἄγειν, 1, 6, 43; vgl. παρὰ τὸν νεὼν ποταμὸς παραῤῥεῖ, An. 5, 3, 8, wie schon Il. 22, 145 zu erklären ist, οἱ δὲ παρὰ σκοπιὴν ἐσσεύοντο, wie Od. 3, 172 von einem Seewege παρ' ἠνεμόεντα Μίμαντα u. 4, 802 εἰς ϑάλαμον δ' εἰςῆλϑε παρὰ κληῖδος ἱμάντα. – d) aber auch bei Verbis der Ruhe, wenn zugleich die vorangegangene Bewegung od. eine Ausdehnung über einen Raum hin neben od. längs eines in die Länge sich ausstreckenden Gegenstandes bezeichnet wird, οἱ μὲν κοιμήσαντο παρὰ πρυμνήσια νηός, Od. 12, 32, vgl. 14, 524, eigtl. sie legten sich neben – hin schlafen; παρὰ Σκαμάνδρου πόρον τέϑαψαι, Aesch. Ch. 361; ὁ παρὰ τὸν Ἀχέροντα ϑεὸς ἀνάσσων, Soph. El. 177; Ἀσία, ἣ παρ' ἁλμ υρὰν ἅλα κεῖται, Eur. Bacch. 17; παρὰ τὰς ναῦς ἀριστοποιεῖσϑαι, neben den Schiffen hin, Thuc. 7, 39; κῶμαι παρὰ τὸν ποταμὸν ἦσαν, Xen. An. 3, 5, 1, sie lagen längs des Flusses, wie ἐστρατοπεδεύσαντο παρὰ τὸν ποταμόν, 4, 3, 6; εἴςοδος μακρὰ παρ' ἅπαν τὸ σπήλαιον, Plat. Rep. VII, 514 a. – e) auch übh. den Begriff der unbestimmten Nähe ausdrückend, neben, bei, ϑεοῦ παρ' εὐτειχέα δόμον, Pind. N. 7, 46; ὀρϑὴν παρ' οἶμον, Eur. Alc. 835; ἐγγύτατα παρ' αὐτὴν τὴν ὁδόν, Ar. Ran. 162; παρὰ τὴν χύτραν ἐγγύς, Av. 390; παρ' ἡμᾶς οἰκεῖ, Alexis bei B. A. 111; κατελείφϑη παρὰ τὸν νηόν, Her. 4, 87; παρὰ τὴν ὁδὸν κρήνη ἦν, Xen. An. 1, 2, 13; οἱ παρ' ἔπαλξιν, Thuc. 2, 13; vgl. Ar. Ach. 72, womit man vergleichen kann ὅσον ἀργύριον παρὰ τοὺς κλινοποιοὺς κλέπτουσιν, Dem. 27, 29; καϑήμενοι παρ' αὐτόν, Isae. 8, 16. – Pol. 11, 14, 3 vrbdt geradezu παρ' αὐτὸν μεῖναι; u. Her. sagt τὴν νῦν παρ' ἐμὲ ἐοῦσαν δύναμιν, 8, 140; daher παρ' ἡμᾶς ἐστι, es steht bei uns; – πὰρ πόδα, Soph. Phil. 827, vor den Füßen, sogleich, wie Pol. 1, 7, 5, u. öfter παρὰ πόδας, wie Luc. Alex. 33. – 2) von der Zeit, ausgegangen von solchen ursprünglich örtlich zu fassenden Vrbdgn, wie ἀείσω παρά τε Βρόμιον παρά τε χέλυος μολπάν, Eur. Herc. Fur. 684; παρὰ τὴν πόσιν, Her. 2, 124, 4; παρὰ πότον, Xen. An. 2, 3, 15, eigtl. neben dem Trinken hin, d. i. während des Trinkens, beim Trinken; vgl. Pind. ϑαρσαλέα δὲ παρὰ κρητῆρα φωνὰ γίγνεται, N. 9, 49; oft in Prosa, von einer Zeitdauer, einer Handlung od. Begebenheit, die neben einer andern stattfindet, παρὰ τὴν ζόην πεπόνϑαμεν, Her. 7, 46, vgl. 1, 32; παρὰ πάντα μοι τὸν χρόνον προςῄει, während der ganzen Zeit, Plat. Phaed. 116 d; παρὰ πάντα τὸν βίον, Rep. III, 412 d; παρὰ τὴν ἐκείνου ἀρχήν, Xen. Mem. 2, 1, 2; παρὰ τὸν πόλεμον βασιλευομένους, im Ggstz von οἴκοι ὀλιγαρχουμένους, von den Lacedämoniern gesagt, Isocr. 3, 24; Sp., παρὰ τὴν συνουσίαν, Pol. 10, 35, 2; auch παρ' ὅλην τὴν πραγματείαν, 32, 8, 11, durch die ganze Geschichte (vgl. παραυτά). So auch παρ' ἕκαστον καὶ ἔργον καὶ λόγον διδάσκειν, gleich bei jeder That, Plat. Prot. 325 d; ταῖς ἐκ τῶν νόμων τιμωρίαις παρ' αὐτὰ τἀδικήματα χρῆσϑαι, gleich bei dem Verbrechen, im Augenblicke, da das Unrecht verübt wird, Dem. 18, 13, vgl. Lpt. 139; ἁπάντων δ' ἀνϑρώπων εἰωϑότων παρ' αὐτὰ τἀδικήματα μᾶλλον ἢ χρόνων ἐγγεγενημένων ἀγανακτεῖν, Dem. 37, 2; εὐϑὺς ἐν τῷ πλοίῳ παρὰ τἀδικήματα, 32, 7; παρὰ τοὺς κινδύνους ὑπὸ τῶν ἔργων ἐδιδάχϑησαν, Plut. Them. 8; a. Sp., τὰ παρὰ τὸν βίον τίμια, Luc. Nigr. 30 (vgl. auch 5). – 3) aus der Bdtg des nebenhin, vorbei, entwickelt sich der Begriff des Nichtzusammentreffens (vor dem Ziele vorbeischießen), des nicht Entsprechens, dah. wider, entgegen, παρὰ μοῖραν, neben dem Schicklichen vorbei, wider das Schickliche, gegen den Anstand, Od. 14, 509, im Ggstz von κατά; vgl. ὠμοί τε δούλοις πάντα καὶ παρὰ στάϑμην, Aesch. Ag. 1045; so ὅση δύναμίς γε πάρεστιν· πὰρ δύναμιν δ' οὐκ ἔστι πολεμίζειν, über die Kraft hinaus, Il. 13, 786; so bes. παρ' ἐλπίδα, wider Erwarten, Aesch. Ag. 870; Soph. Phil. 870; παρὰ νοῦν ϑροεῖν, 1180; ἡ γὰρ ἐκτὸς καὶ παρ' ἐλπίδας χαρά, Ant. 388; eben so παρὰ γνώμην, Aesch. Ag. 905; παρὰ νόμον ϑεῶν βρότεα μὲν τίων, Eum. 164; παρὰ ἃ προςεδέχετο, dem zuwider, was er erwartete, Thuc. 4, 19; παρὰ τὰ σοὶ δοκοῦντα, Plat. Prot. 335 b; παρὰ δόξαν, φύσιν, Polit. 295 c Rep. V, 466 d; παρὰ τὰς σπονδάς, Xen. An. 2, 4, 5; παρὰ ἱερὰ καὶ οἰωνούς, Cyr. 1, 6, 44; παρὰ τὸ δίκαιον, ib. 5, 1, 13 u. öfter, wie Folgde; παρὰ τὴν προςδοκίαν, Pol. 3, 68, 9, παρ' ἀξίαν, wider die Gebühr, παρὰ τὰ βέλτιστα, gegen sein Bestes, u. ä. – Daran reihet sich die Bdtg außer, ο ὐκ ἔστι παρὰ ταῦτ' ἄλλα, es giebt neben, außer diesem nichts Anderes, Ar. Nubb. 698 Eccl. 110; vgl. Plat. Phil. 62 e; ἕτερα παρὰ ταῦτα, Phaedr. 235 c Phaed. 24 a (s. auch ἄλλος u. ἕτερος, u. 5); παρὰ πάντα ταῦτα, dieses Alles ausgenommen, s. Wolf Dem. Lpt. p. 329. Aehnlich ist παρ' ἓν πάλαισμα ἔδραμε νικᾶν Ὀλυμπιάδα, Her. 9, 33, außer einem Wettkampfe erlangte er den olympischen Sieg, nur eine Kampfübung fehlte zum Siege; so auch Thuc. 8, 29 παρὰ πέντε ναῦς, ausgenommen fünf Schiffe, wenn man fünf Schiffe abzieht. – Bei den Rednern oft von Stimmen, παρὰ τέτταρας ψή-φους μετέσχε τῆς πόλεως, es fehlten nnr vier Stimmen daran, daß er Antheil an der Staatsverwaltung erlangte, Is. 3, 37; Κίμωνα παρὰ τρεῖς μὲν ἀφεῖ. σαν ψήφους τὸ μὴ ϑανάτῳ ζημιῶσαι, Dem. 23, 205, d. i. sie entließen ihn, weil ihm drei Stimmen zur Verurtheilung fehlten, sonst wäre er zum Tode verurtheilt worden; παρ' ὀλίγας ψήφους ἠτιμώσατε, 24, 138, es fehlten nur wenig Stimmen, daß ihr ihn mit der Atimie belegtet; Μάρκος ϑηρίον εἶ παρὰ γράμμα, du bist ein Thier (ἄρκος), bis auf einen Buchstaben, den du nämlich zu viel hast, Ammian. 9 (XI, 231). – 4) Eine ganz entgegengesetzte Bdtg erhält παρά, insofern dies Nebenhergehen auch eine Angemessenheit, Uebereinstimmung, Folge bedeuten kann, παρὰ τοῦτο, hiernach, besonders Sp.; παρὰ τὴν αὑτοῦ ἁμαρτίαν περισσοτέροις ἀτυχήμασι τῶν ἀτρεμιζόντων περιπεσών, in Folge seiner Schuld, durch eigene Schuld, weil er nicht, wie die Anderen, stillstand, Antiph. 3 δ 5; ἕκαστος οὐ παρὰ τὴν ἑαυτοῦ ἀμέλειαν οἴεται βλάψειν, Thuc. 1, 41, in Folge, wegen seiner Vernachlässigung; ὅπως μὴ τὰ τῆς πόλεως ἄπρακτα γίγνηται παρὰ τὴν ἐκείνου ἀργίαν, Xen. Mem. 2, 1, 2; παρὰ τοῦτον γενέσϑαι τὴν σωτηρίαν, Isocr. 6, 52, vgl. 3, 48; παρὰ τί οἴεσϑε τὰς πόλεις εὖ πράττειν; παρὰ τοὺς συμβούλους, Din. 1, 72; παρὰ τὸν λόγον δείξω, in Uebereinstimmung mit der Rechnung, Dem. 27, 34, öfter; οὐδὲ γὰρ οὗτος παρὰ τὴν αὑτοῦ ῥώμην τοσοῦτον ἐπηύξηται, ὅσον παρὰ τὴν ἡμετέραν ἀμέλειαν, 4, 11; Arist., z. B. de mund. 4, u. Sp., τὴν ἀπραγίαν μὴ παρὰ ἀποδειλίασιν, ἀλλὰ παρὰ εὐλάβειαν γεγονέναι, Pol. 3, 103, 2; παρὰ τοῠτο συνέβη, 3, 16, 6; παρὰ τί σφαλείησαν, wodurch, 1, 32, 4, öfter; οὐδὲν παρὰ τοῦτο, daraus ergiebt sich Nichts; παρ' αὐτὴν τὴν σύνϑεσιν, durch die Zusammenstellung, D. Hal. de C. V. 11 (p. 136, wo Schäfer zu vgl.). – Man kann hierher auch rechnen ὀνομάζειν τι παρά τι, nach Etwas benennen, Plat. Crat. 339 a; so oft bei Gramm. (vgl. Bast zu Greg. Cor. 830); diese sagen auch παρά τι, um die Abstammung u. Herleitung eines Wortes vom andern zu bezeichnen, Schäf. Schol. Par. Ap. Rh. 2, 624; so αὐϑέντης σύγκειται παρὰ τὸ εἶναι καὶ παρὰ τὸ αὐτός, B. A. 15, 9; ὡς παρὰ τὸ γραφὴ γραφίς, οὕτω καὶ παρὰ τὸ κάρη καρίς, Ath. III, 106 c; – τοῦτό φησι παρὰ τὸ.Σοφόκλειον, Schol. Ar. Av. 1240, bedeutet eine Nachahmung, vgl. Schäf. Schol. Par. Ap. Rh. 3, 158, Paus. 1, 2, 4, u. gehört also genauer zum Folgdn. – 5) weil Dinge neben einander gestellt werden, um verglichen zu werden, bedeutet παρά τι auch neben Etwas gehalten, im Vergleich womit, ὥςτε τὸν Δαρείου στόλον παρὰ τοῦτον μηδὲν φαίνεσϑαι, im Vergleich mit diesem, Her. 7, 20; γελοῖος ἔσομαι παρ' ἀγαϑὸν ποιητὴν ἰδιώτης αὐτοσχεδιάζων περὶ τῶν αὐτῶν, Plat. Phaedr. 236 d, ich werde im Vergleich mit einem guten Dichter lächerlich erscheinen, wenn ich –, vgl. Legg. VII, 806 b; παρὰ τὰ ἄλλα ζῷα ὥςπερ ϑεοὶ οἱ ἄνϑρωποι βιοτεύουσιν, Xen. Mem. 1, 4, 14; ὁρῶν τὰ ἐπιτηδεύματα αὐτῶν ἐγγύϑεν παρὰ τὰ τῶν ἄλλων, sie mit den Andern vergleichend, eigtl. sie neben den Andern betrachtend, Plat. Rep. VIII, 550 a; vgl. Phaedr. 276 e, wie schon Pind. sagt πὰρ σοφὸν ἀντιφερίξαι, P. 9, 50. – So auch κατεφρόνησε τοῠ κινδύνου παρὰ τὸ αἰσχρόν τι ὑπομεῖναι, Plat. Apol. 28 c, er verachtete die Gefahr im Vergleich mit der Schande, neben der Schande, wie das lat. prae. Hierher gehören auch manche Vrbdgn von ἄλλος, ἕτερος παρά τινα, ein Anderer im Vergleich mit Einem (s. diese Wörter u. oben 3). – Daraus erkl. sich die Vrbdgn wie – a) ὡς παρ' οὐδὲν ἄγειν τὸ πρᾶγμα, Soph. Ant. 35, für Nichts achten; παρ' οὐδὲν ἄλγος, ibd. 462; El. 1319; ταῦϑ' ὅτῳ παρ' οὐδέν ἐστιν, O. R. 983; παρ' οὐδὲν αὐταῖς ἦν ἂν ὀλλύναι πόσεις, Eur. Or. 569; οὐ παρ' ὀλίγον ἔσεσϑαι, ἀλλὰ παρὰ πολύ, Plat. Apol. 36 a; παρ' ἔλαττον τοῦ δέοντος ἡγεῖσϑαί τι, Rep. VIII, 546 d, Etwas für gering achten, wie παρ' ὀλίγον ποιεῖσϑαι, Xen. An. 6, 4, 11 u. Sp. – b) παρὰ μικρόν, ὀλίγον, βραχύ u. ä., um ein Kleines, um ein Geringes, beinahe, fast, παρὰ πολύ, um Vieles, bei weitem, παρὰ τοσοῠτον, um so Viel, παρ' ὅσον, in sofern als, Luc. Peregr. 1 vit. auct. 19 u. A., welche Ausdrücke alle von dem Begriffe der Vergleichung ausgehen; παρ' ὀλίγον διέφυγον, Thuc. 7, 71; παρὰ τοσοῠτον γιγνώσκω, 6, 37, vgl. 3, 79; παρ' ἐλάχιστον ἦλϑε Σαμίων ἡ πόλις ἀφελέσϑαι τῆς ϑαλάττης τὸ κράτος Ἀϑηναίους, 8, 76, vgl. Plut. Pericl. 28, es fehlte sehr wenig daran; παρὰ τοσοῦτον μὲν ἡ Μιτυλήνη ἦλϑε κινδύνου, Thuc. 3, 49, eigtl. um so viel oder wenig kam Mitylene bei der Gefahr vorbei, so entging Mit. mit genauer Noth der Gefahr (vgl. auch 3 a. E). – c) wie in οὗτοι παρὰ τοὺς ἄλλους δεδυςτυχηκότες, Plat. Lach. 183 c, sie waren unglücklich im Vergleich mit den Andern, eine Auszeichnung liegt, sie waren vor den Uebrigen unglücklich, παρὰ τοὺς ἄλλους πονεῖν, sich vor den Andern mühen, mehr als die Andern, so steht auch beim compar. ἀμείνονες καὶ παρὰ τὴν ἑαυτῶν φύσιν, besser im Vergleich mit, besser als ihre Natur, Her. 7, 103; ἐκλείψεις πυκνότεραι παρὰ τὰ ἐκ τοῦ πρὶν χρόνου μνημονευόμενα ξυνέβησαν, Thuc. 1, 23; χειμὼν μείζων παρὰ τὴν καϑεστηκυῖαν ὥραν, 4, 6; παρὰ πολὺ ἀμείνων, Luc. Prom. 11. – d) häufig vrbdt sich mit dem Begriff der Vergleichung der des Wechsels, πληγὴν παρὰ πληγήν, Schlag um Schlag, Ar. Ran. 643; ἐκ τοῦ αὐτοῦ πηλοῦ δύναταί τις πλάττων ζῷα συγχεῖν καὶ πάλιν πλάττειν καὶ συγχεῖν καὶ τοῦτο ἓν παρ' ἕν, abwechselnd Zug um Zug, ποιεῖν ἀδιαλείπτως, Plut. consol. ad Apollon. p. 329. – Bes. von der Zeit, παρὰ μῆνα τρίτον, immer den dritten Monat, Arist. H. A. 7, 2; παρ' ἐνιαυτόν, abwechselnd, ein Jahr um das andere, D. Sic. 4, 65; Plut. Cleom. 15. – Aber παρ' ἦμαρ ist täglich, Tag um Tag, od. Tag für Tag, Soph. O. C. 1455, wie παρ' ἑκάστην ἡμέραν, Plat. Legg. IV, 705 a; Xen. Hell. 1, 4, 15. – Aber παρὰ μίαν ἡμέραν, Pol. 6, 40, 9 u. öfter, reiht sich an 5 b, z. B. παρὰ μίαν ἡμέραν Δημητρίου μὲν παρόντος, Ἀράτου δὲ καϑυστερήσαντος, um einen Tag Unterschied, 7, 13, 6, vgl. παρὰ τρίμηνον ἔχουσι τὸ διαφέρον, 12, 12, 1.

Allen drei Casus kann παρά nachgesetzt werden, erleidet aber dann die Anastrophe, πάρα; Beispiele sind oben schon angeführt; doch wird es ohne Accent geschrieben, wenn das letzte α apostrophirt ist, Il. 4, 97. 18, 400.

In der Zusammensetzung bedeutet es – 1) neben, bei, nebenher, παρίστημι, παράκειμαι, παρέζομαι. – 2) hin, hinzu, παραδίδωμι, παρέχω. – 3) daran vorbei, darüber hinaus, παρέρχομαι, παρατρέχω; – dah. auch ein Uebertreten, Verfehlen, παραβαίνω, παράγω, παροράω, bes. vom Irrigen, Falschen, dem deutschen ver-entsprechend, παρακούω, παραγιγνώσκω; – aber auch im guten Sinne, Uebertreffen, παραβάλ λω. – 4) wider, entgegen, παρανομέω, παραίσιος. – 5) eine Umänderung, Verwandlung, ein Andersmachen, παραπείϑω, παρατεκταίνω, wie unser um-, umbauen, umstimmen.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > παρά
10 ἐφίστημι

ἐφίστημι, [dialect] Ion. [pref] ἐπ-:

A causal in [tense] pres., [tense] impf., [tense] fut., and [tense] aor. 1 (also in the later [tense] pf. and [tense] plpf. ἐφέστᾰκα, ἐφεστάκειν [ᾰ], v. infr. 11.1, VI. 2):

I set, place upon, τεῖχος τείχει Th.2.75
; τι ἐπί τινος Pl.Criti. 116a
; τι ἐπί τινι X.HG3.1.7
; ὅρους ἐπὶ οἰκίαν D.41.6
: metaph., ἐ. τὴν ἐκεῖ μοῖραν βίῳ Pl.R. 498c
; ἀνάγκην τινί D.H.1.16
.

II set over, μ' Ἀπόλλων τῷδ' ἐπέστησεν τέλει A.Ag. 1202
; φύλακ' ἐπέστησεν βοτ Id.Supp. 303
; ἐ. τινὰ ὕπαρχόν τισι Hdt.5.27
; τινὰ παιδαγωγόν τινι Pl. Alc.1.122b
, cf. X.Lac.2.1; τινὰ πεντηκοντόρῳ Id.An.5.1.15
; τινὰ τοῖς πράγμασι Isoc.2.27
; τὸν νόμον Arist.Pol. 1292b28
; ἐπὶ [συμμάχων] τινά Plb.2.65.9
; ἐφεστάκει τινὰς πρὸς χρείαν Id.10.20.5
; κύνα ἐπὶ ποίμνην D.26.22
; τινὰ ἐπὶ τὰς εὐθύνας Id.18.112
: c. inf., βουλὴν ἐπιμελεῖσθαι τῆς εὐκοσμίας Isoc.7.37
:—[voice] Pass., to be appointed, instituted, PTeb.61 (b).358 (ii B. C.), etc.

2 bring in, ἡ τύχη ἐπιστήσασα Ῥωμαίους Plb.15.20.6
; Φίλιππον ἐ. τοῖς πράγμασι to let him have a hand in the business, D.19.34.

3 bring in, cause, occasion, κατάπληξίν τισι D.S.14.62
; κίνδυνον, ἀγῶνά τινι, App.Hann.55, Syr.10; ἡ τύχη λοιμικὴν διάθεσιν ἐπέστησε Γαλάταις Plb.2.20.7
.

III set up, establish, ἀγῶνα Hdt.1.167
, 6.38: c. acc. et inf., ordain, prescribe, ὁ νόμος ἐφίστησι τὰ λοιπὰ κρίνειν τοὺς ἄρχοντας Arist.Pol. 1287a26
; ἐπιστήσατε quid facere debeamus, Plin.Ep.6.31.12.

IV set by or near to, ἐπιστήσαντες κύκλῳ τὸ σῆμα ἱππέας Hdt.4.72
; esp. place in rear, of troops, τὴν φάλαγγα τούτοις κατόπιν ἐ. Plb.1.33.6
, cf. 1.26. 14.

V stop, cause to halt, ἐπιστῆσαι τὸ στράτευμα X.Cyr.4.2.18
; τὴν ὁδόν, τὴν πορείαν, D.S.17.112, Plu.Cim.1; τοὺς ἱππέας τοῦ πρόσω Arr.An.5.16.1
; ἐ. τὴν ὁρμήν check it, Plb.16.34.2; τὴν διήγησιν interrupt it, Id.7.11.1; check, ἔμμηνα Dsc.1.125
, cf. POxy.1088.20 (i A. D.): abs., ἐπιστήσας (sc. ἑαυτόν) having halted, X.An.1.8.15:—[voice] Pass., to be checked, stopped, PPetr.2p.62 (iii B. C.); ἐὰν ἐφίστηται ἡ κοιλία Sor.1.122
.

VI ἐφίστημι τὴν διάνοιαν κατά τι, περί τινος, fix one's mind upon it, attend to it, Isoc.9.69, Arist.Metaph. 987b3, Thphr. Char.Prooem., etc.; τὴν σκέψιν περί τινος Arist.Metaph. 1090a2
; τὸν λόγον Id.Juv. 470b5
; τὸν νοῦν τινι D.S.12.1
; αὑτὸν ἐπιστήσας ἐπί τι Arist.Top. 135a26
: ἐπιστῆσαι abs., give attention, τούτοις ἐπιστήσαντες Id.Mu. 391a26
; περί τινος Id.GC 315b18
; περί τι Id.HA 487a13
; ἐπί τι Plb.1.65.5
, etc.; ἐπιστήσασι μᾶλλον λεκτέον one must speak with more care and accuracy, Arist.Pol. 1335b3, cf. EN 1144a22; πότερον.. ἤ Jul.
ad Them.265b; ὅτι .. Sor.1.97 (hence ἐπίσταμαι, ἐπιστήμη, qq.v.).

2 c. acc. pers., arrest the attention of, Plu.TG17, cf. 2.17e, Gal.18(2).105; ἐπιστῆσαί τινα ἐπί τι call his attention to, Plb. 2.61.11, cf. 4.34.9; τοῦ καιροῦ τοῦ κατὰ τὴν διήγησιν ἐφεστακότος ἡμᾶς ἐπί τι having led us to.., Id.10.21.2, cf. 31.23.1: hence, object, Plot. 1.4.5.

B intr. in [voice] Med. and [voice] Pass., ἐφίσταμαι, [tense] aor. 1 ἐπεστάθην [S.] Fr. [1127.5], E.Hipp. 819, IT 1375, etc., with [tense] pf., [tense] plpf. ([dialect] Aeol. [tense] plpf. [ per.] 3sg. ἐπήστᾱκε Schwyzer 646.16
(Cyme, ii B. C.): [dialect] Dor. [tense] plpf. [ per.] 3pl. ἐφεστάκεον [ᾱ] SIG241.146 (Delph., iv B. C.)), and [tense] aor. 2 [voice] Act.: (the causal tenses are not found in Hom., the [voice] Med. or [voice] Pass. only in [tense] impf. ἐφίστατο Il.11.644
; elsewh. always [tense] aor. 2 or [tense] pf. [voice] Act. with [dialect] Ep. inf. ἐφεστάμεναι Od.24.380
):— stand upon, τεῖχος.. ῥύατ' ἐφεσταότες Il.18.515
; πύργῳ ἐφεστήκει 6.373
; δίφρῳ ἐφεσταότος 17.609
, etc.; ἐπέστη βηλῷ ἔπι λιθέῳ 23.201
; ἡ.. ἐπισταθεῖσα ὀρθή Arist.Metaph. 1051a28
; ἐπὶ τὰς.. σχεδίας Plb.3.46.8
.

2 to be imposed upon, μόχθων τῶν ἐφεστώτων ἐμοί S.Tr. 1170
.

3 stand on the top or surface, τὸ ἐπιστάμενον [τοῦ γάλακτος], i. e. cream, Hdt.4.2; λιπαρότητες ἄνω ἐφιστάμεναι Hp.Prog.12
; ἐ. καθάπερ ὀρρὸς [γάλακτι] Dsc.1.72; of vapour, form, Arist.Juv. 469b31.

II to be set over, ἐφίσταται πύλαις A.Th. 538
; οἷός τε πολλοῖς προβατίοις ἐφεστάναι Ar.V. 955
; οἷοι νῷν ἐφεστᾶσι σκοποί S.Aj. 945
; ἄρχοντες ἐφ' ἑκάστῳ μέρει ἐ. X. Hier.9.5
; ἐπί τινος Pl.R. 460b
; ἐπὶ τῆς πολιτείας D.19.298
: rarely c. gen., τὸν ἐπεστεῶτα τῆς διώρυχος Hdt.7.117
; ὅσοι θεοῦ χρημάτων ἐφέστασαν E.Andr. 1098
: abs. in part., ὁ ἐφεστηκώς the person in authority, the officer in command, X.Oec.21.9; οἱ ἐφεστῶτες, [dialect] Ion. οἱ ἐπεστεῶτες, Hdt.2.148, S.Aj. 1072, X.Mem.3.5.19.

III stand by or near, ὣς πυκνοὶ ἐφέστασαν ἀλλήλοισιν Il.13.133
; ἐπ' ἄκρῳ χείλει ἐφεσταότες, ἐ. παρὰ τάφρῳ, 12.52, 199; θύρῃσιν ἐφίστατο 11.644
; ἐπὶ τὰς πύλας, ἐπὶ τὰς θύρας, Hdt.3.77, Pl.Smp. 212d; ἐπὶ τοῖς προθύροις Id.Phlb. 64c
; esp. of dreams or visions, appear to, εὕδοντι ἐπέστη ὄνειρος Hdt.1.34
, cf. 7.14; ὄναρ κεφαλῆφιν ἐπέστη Il.10.496
; ἐπιστᾶσα τῆς νυκτός Isoc.10.65
; ἄγγελος ἐπέστη αὐτοῖς Ev.Luc.2.9
: abs., stand by, Hdt.3.78; πολλῶν ἐφεστώτων App.Syr.10
; ἤμην ἐφεστώς Act.Ap.22.20
; οἱ λέβητες ἐπεστεῶτες Hdt.1.59
; ὁ ἀντίδικος ἐφέστηκε Pl.Tht. 172e
, cf. Aeschin.3.79; without hostile sense, ἐπέστης S.OC 558
, cf. Ev.Luc.2.38, etc.; of troops, to be posted after or behind, κατόπιν ἐ. τοῖς θηρίοις Plb.16.18.7
.

2 in hostile sense, stand against, τὰ φρονέοντες ἐφέστασαν ἀλλήλοισιν Il.15.703
, cf.5.624; ἔνθα μένος πνείοντες ἐφέστασαν Od.22.203
, cf. 24.380; appear before, of an army, ἐπὶ τῇ πόλι Hdt.4.203
; ἐπὶ τὸ βασίλειον Isoc.9.58
; come upon suddenly or by surprise, Th.8.69; ἐξαίφνης ἐπιστὰς τοῖς γιγνομένοις Isoc.8.41
, cf. D.6.5, Luc.DDeor.17.1; εἰς τοὺς ὄχλους Isoc.18.9
; so of events, etc., αἰφνίδιος αὐτοῖς ἐ. ὄλεθρος 1 Ep.Thess.5.3
, cf. Ev.Luc.21.34; διὰ τὸν ἐφεστῶτα ζόφον Plb.18.20.7
; διὰ τὸν ὑετὸν τὸν ἐφεστῶτα Act.Ap.28.2
.

3 metaph., of events, spring upon one, occur, πρίν μοι τύχη τοιάδ' ἐπέστη S.OT 777
, cf. Th.3.82; in [tense] pf., impend, be at hand, τὸν ἐφεστηκότα κίνδυνον τῇ πόλει D.18.176
; ὁ καιρός.. ἐφέστηκε 2 Ep.Ti.4.6
; περὶ τοῦ βασιλέως.. ὁ λόγος ἐφέστηκε νῦν Arist.Pol. 1287a2
, cf. Metaph. 999a25; of a more remote future, to be in store, lie in wait for, κῆρες ἐφεστᾶσιν θανάτοιο Il.12.326
.

IV halt, stop, as in a march, ἄλλοτε καὶ ἄλλοτε ἐφιστάμενος X.An.2.4.26
(cf. A. V); ἐπιστὰς περιέμεινα Pl.Smp. 172a
: c. gen., ἐ. τοῦ πλοῦ Th.2.91
.

V fix one's mind on, give one's attention to, σφαγῇ E.Andr. 547
; τῇ τρύγῃ PFlor.236.4
(iii A. D.); ἐπί τι Isoc.10.29
, D.18.60; τοῖς πράγμασιν.. ἐπιστάντες Id.4.12
; ἐπιστάς abs. (sc. τοῖς πράγμασι), Id.18.233; διὰ ταῦτ' ἐγρήγορεν, ἐφέστηκεν Id.6.19
.

C [tense] aor. 1 [voice] Med. in causal sense, set up, τὰς θύρας X.Ages.8.7
; set, post, φρουροὺς ἐπεστησάμην Id.Cyr.8.2.19
; τέλος ἐπιστήσασθαι, Lat. finem imponere, Pl.Lg. 802a: [tense] pres. is once so used, τοῦ με τήνδ' ἐφίστασαι βάσιν; why dost thou cause me to halt? S.Tr. 339.

2 ἐπιστησάμενος, intr., having been ἐπιστάτης, IGRom.4.1265 ([place name] Thyatira).

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἐφίστημι
11 ὄνομα

ὄνομα, [dialect] Aeol. and [dialect] Dor. [full] ὄνῠμα IG12(2).68.8 (Lesb.), GDI4992a iii 7 ([place name] Crete), SIG1122.8 ([place name] Selinus), Berl.Sitzb.1927.167 ([place name] Cyrene) ; [dialect] Lacon. *[full] ἔνυμα prob. in pr. nn.

A Ἐνυμακρατίδας IG5(1).213.45
, Ἐνυμαντιάδας ib.97.20, 280.2 ; poet. also (metri gr.) [full] οὔνομα (v.infr.), which appears regularly in codd. of Hdt. (along with ὀνομάζω, as 2.50, 4.35, al.), and sts. in other [dialect] Ion. prose authors (v.l. in Hp.Prog.25, etc.), but is prob. not Ionic ; [dialect] Ion. Inscrr. have only ὄνομα, IG7.235.39 ([place name] Oropus), etc.: Hom. has οὔνομα Od.6.194
, 9.355, Il.3.235, οὐνόματ' (α) 17.260
, ὄνομα Od.9.16
, 364, 366, 19.183, ὄνομ' (α) 4.710
et saep.:— name of a person or thing, in Hom. always of a person, exc. ἐρέω δέ τοι οὔνομα λαῶν Od.6.194
and in Od.13.248 (v. infr. II) ; Οὖτις ἐμοί γ' ὄ. 9.366
, cf. 18.5,19.183, 247; Ἀρήτη δ' ὄνομ' ἐστὶν ἐπώνυμον 7.54
, cf. 19.409, Hes. Th. 144 : in Prose ὄνομα is used abs., by name, πόλις ὄ. Καιναί X.An. 2.4.28
, etc.: also dat., πόλις Θάψακος ὀνόματι ib.1.4.11 (v. l.) ;
ὀνόματι λέγειν
by name, Pl.Ap. 21c
; ἐπ' ὀνόματος δηλοῦσθαι Plb.18.45.4
, etc. ; κατ' ὄνομα by name, Strato Com.1.14, Epigr.Gr.983.4 ([place name] Philae) ; ἀσπάζου τοὺς φίλους κατ' ὄ. each by his name, 3 Ep.Jo.14.

2 ὄ. τίθεσθαι or θέσθαι τινί give one a name, Od.19.403, 406, 8.554, A.Fr. 6, Ar.Av. 810 :—[voice] Pass., ὄ. κεῖταί τινι ib. 1291 ; ὄ. ἐστι or κεῖται ἐπί τινι, X.Mem.3.14.2, Cyr.2.2.12 ; so ὄ. φέρειν or ἐπιφέρειν ἐπί τι, Arist. EN 1119a33, HA 572a11.

3 ὄνομα καλεῖν τινα call one by name, εἴπ' ὄνομ', ὅττι σε κεῖθι κάλεον Od. 8.550
; καλοῦσί με τοῦτο τὸ ὄ. X. Oec.7.3
, cf. E. Ion 259, 800, Pl.Cra. 393e, etc.:—so in [voice] Pass., ὄ. δ' ὠνομάζετο Ἕλενος S.Ph. 605
, cf. El. 694 ; ὄ. δημοκρατία κέκληται Th.2.37
; τὸ ἐναντίον ὄ. ἀφροσύνη μετωνόμασται Id.1.122
; ὄ. ἓν κεκλημένους Σικελιώτας Id.4.64
; λεγόμενοι τοὔνομα γεωργικοί Pl.Lg. 842e
; but also ὀνόματί τινα προσαγορεύειν Antipho 6.40
; reversely, ὄνομα καλεῖν τινι give a name to, Pl.Plt. 279e, Cra. 385d ; ὄ. καλεῖν ἐπί τινι Id.Prm. 147d
; τύμβῳ δ' ὄ. σῷ κεκλήσεται.. Κυνὸς σῆμα E.Hec. 1271
; τοὔνομα προσηγορεύθη Anaxil.21.3
.

II name, fame, Ἰθάκης γε καὶ ἐς Τροίην ὄνομ' ἵκει Od.13.248
; οὐδὲ θανὼν ὄνομ' ὤλεσας 24.93
; ὄ. ἔχειν or σχεῖν ἀπό τινος, Hdt.1.71, Pl.Hp.Ma. 282a ; τὸ μεγα ὄ. τῶν Ἀθηνῶν Th.7.64
; τῷ μέλλοντι χρόνῳ καταλιπεῖν ὄ. ὡς.. Id.5.16
; τοὔνομά τινος μεῖζον ἀφικνεῖται εἰς τὴν πόλιν X.An.6.1.20
; ὧν ὀνόματα μεγάλα λέγεται ἐπὶ σοφίᾳ Pl.Hp.Ma. 281c
; ὄ. μέγιστον ἔχειν Th.2.64
; ἐν ὀνόματι εἶναι to have a name, to be notable, Str.9.1.23 ; οἱ ἐν πράγμασιν ἐπ' ὀνόματος γεγονότες Plb.15.35.1
;
παράσιτοι δ' ἐπ' ὀνόματος ἐγένοντο
notably, Ath.6.240c
; τῶν δι' ὀνόματος παρασίτων ib. 241a.

III a name and nothing else, opp. the real person or thing, ἵνα μηδ' ὄνομ' αὐτοῦ ἐν ἀνθρώποισι λίπηται Od.4.710
; βοᾶς δ' ἔτι μηδ' ὄνομ' εἴη Theoc. 16.97
; opp. ἔργον, E.Or. 454, Hipp. 502 ; περὶ ὄ. μάχεσθαι Lys.33.3
; ἐκ τῶν ὀ. μᾶλλον ἢ τῶν πραγμάτων σκέψασθαι D.9.15
; ὀνόματι διαφέρεσθαι dispute about a word, Pl.Euthd. 285a, Lg. 644a.

2 false name, pretence, pretext, ὀνόματι ἐννόμῳ ξυμμαχίας under the pretence.., Th.4.60 ; μετ' ὀνομάτων καλῶν Id.5.89
; χώρα καλῶν ὀ. καὶ προσχημάτων μεστή Pl.R. 495c
, cf. Plb.11.5.4.

IV in periphr. phrases, ὄ. τῆς σωτηρίας, = σωτηρία, E.IT 905, cf. ὄνομ' ὁμιλίας ἐμῆς (v. l. for ὄμμ') Id.Or. 1082 : with the names of persons, periphr. for the person, ὦ φίλτατον ὄ. Πολυνείκους Id.Ph. 1702
.

2 of persons, ὄχλος ὀνομάτων Act.Ap.1.15
; ἕτερα ὀ. ἀντ' αὐτοῦ.. πέμψαι Wilcken Chr.28.19 (ii A. D.) ; in Accountancy, both of persons and things (cf. Lat. nomen), Hyp.Ath.6, 10 (both pl.), Jahresh.26 Beibl.13 (Ephes., ii A. D., pl.) ; βαρέσαι τὸ ἐμὸν ὄ. charge my account, POxy.126.8 (vi A. D.) ; τὸν τόκον τὸν ὀνόματί μου παραγραφέντα ib.513.22 (ii A. D.) ; in registers of titledeeds, etc., οἰκίας οὐ κειμένης ἐν ὀνόματι τῆς ἀποδομένης not booked under the name of the seller, PLips. 3 ii 25 (iii A. D.) ; ὀνόματι ἰδιωτικῆς under the head of private land, PCair.Preis.47.10 (iv A. D.); δικαιώματα.. ἑκάστῳ ὀνόματι παράκειται BGU113.11
(ii A. D.); in tax-receipts, ἔσχον ὀνόματος Σομτοῦς on account of S., Ostr.Bodl. ii 39 (ii A. D.), cf. PFay.85.7 (iii A. D.), etc.

V phrase, expression, esp. of technical terms, ὀ. τὰ ἐν τῇ ναυτικῇ X.Ath.1.19
: generally, D.19.187.

VI Gramm., word, opp. ῥῆμα (expression), Pl.Cra. 399b, cf. Ap. 17c, Smp. 198b, 199b, 221e, Isoc.9.9, 11, Arist.Rh. 1404b5, Aeschin.3.72, A.D.Synt.12.25, al., Demetr.Eloc.23, al. ; τὸ ἰλλαίνειν ὄ. the word ἰλλαίνειν, Gal.17(1).679.

2 noun, opp. ῥῆμα (verb, predicate), Pl.Tht. 168b, Sph. 262a, 262b, cf. Arist.Po. 1457a10, Int. 16a19, al.; as one of five parts of speech, Chrysipp.Stoic.2.45 ; ὄ. κύριον a proper name, opp. προσηγορικόν, D.T.636.16, A.D.Pron.26.12, al. (so ὄ. alone, Ar.Nu. 681 sqq., Diog.Bab.Stoic.3.213) ; also of adjectives, S.E.M.1.222. (Cf. Goth. namo, gen. namins, Lat. nōmen, Skt. nāma.)

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ὄνομα
12 ἐφ-ίστημι

ἐφ-ίστημι (s. ἵστημι), – 1) act., – a) darauf-, darübersetzen, -stellen; πύργοις νιν ἐπέστησ' αὖϑις Eur. Phoen. 1177; ξύλινον τεῖχος τῷ ἑαυτῶν τείχει Thuc. 2, 75; χελώνην ἐπὶ τῇ φρεατίᾳ Xen. Hell. 3, 1, 7; πύργους καὶ πύλας ἐπὶ τῶν γεφυρῶι Plat. Critia. 116 a. Bes. Einen als Wächter, Aufseher, Vorsteher über Etwas setzen, τὸν πάντ' ὁρῶντα φύλακ' ἐπέστησεν βοΐ Aesch. Suppl. 299; μάντις μ' Ἀπόλλων τῷδ' ἐπέστησεν τέλει Ag. 1175; φύλακάς τινι ἐπιστήσει Plat. Legg. I, 632 c; δεσπότας καὶ ἄρχοντας Lys. 208 d; στρατηγὸν στρατοπέδῳ Alc. I, 122 b; λοχαγόν Xen. An. 3, 4, 21; τοῖς παισὶ διδασκάλους Aesch. 1, 187; Sp., die auch ἐφ' ὧν ἐπέστησε τὸν ἀδελφόν verbinden, Pol. 2, 65, 9, wie Xen. Lac. 2, 1 ἐπ' αὐτοῖς παιδαγωγούς. – Es tritt auch ein inf. dazu, den Zweck anzudeuten, ἐπέστησαν τὴν ἐξ Ἀρείου πάγου βουλὴν ἐπιμελεῖσϑαι τῆς εὐκοσμίας, sie setzten den Rath ein, für den Anstand Sorge zu tragen, Isocr. 7, 37; κύνα ἐπὶ ποίμνην – φυλάττειν Dem. 26, 22; vgl. Arist. pol. 3, 16. – Andere Vrbdgn sind τῷ βίῳ μοῖραν πρέπουσαν, Plat. Rep. VI, 498 c, wie ἀνάγκην τινί, die Nothwendigkeit auferlegen, D. Hal. 1, 16, womit man vgl. λοιμικήν τινα πολέμου διάϑεσιν πᾶσι Γαλάταις Pol. 2, 20, 7; κατάπληξίν τινι, D. Sic. 14, 62, Bestürzung verursachen; φόβον, Strab. 4, 6, 3. – b) daneben, da beistellen; ἐπιστήσαντες κύκλῳ τὸ σῆμα ἱππέας, Reiter am Grabmal im Kreise aufstellen, Her. 4, 72; ὅρους ἐπιστῆσαι χιλίων δραχμῶν ἐπὶ τὴν οἰκίαν Dem. 41, 6 (vgl. ὅρος); ἐπὶ δὲ τούτοις ἐπέστησαν τὰς ἱππηγούς Pol. 1, 26, 14; ἡ τύχη ἐπιστήσασα Ῥωμαίους, herbeiführen, 2, 20, 7. – Bes. übertr., τὴν γνώμην, den Geist, die Ueberlegung auf Etwas richten, es in Betracht ziehen, Isocr. 9, 69; τὸν νοῦν, D. Sic. 12, 1; u. ohne den Zusatz, Arist. Eth. 6, 12, 8 Polit. 7, 16 u. öfter; auch ἐπιστῆσαι τὰς ὄψεις ἐπὶ τὰ σχήματα Pol. 10, 47, 8; ἐπιστῆσαι τῷ πολέμῳ, ἐπὶ τὸν πόλεμον, 1, 14, 1. 65, 5 u. öfter; ἐπιμελέστερον ἐπιστῆσαι περί τινος, 6, 26, 12. – Aber auch τινά, Einen aufmerksam, stutzig machen, Plut. öfter, z. B. Tib. Gracch. 17; ἐπί τι, Pol. 4, 34, 9; ἐπὶ τί ἂν μᾶλλον ὁ συγγραφεὺς ἐπιστήσαι τοὺς ἀκούοντας 2, 61, 11. – c) fest stellen; ἀγῶνα, Kampfspiele einsetzen, Her. 1, 67; τινί, zu Jemandes Ehren, 6, 38; στράτευμα, das Heer Halt machen lassen, Xen. Cyr. 4, 2, 18 An. 2, 4, 25; τὴν πορείαν, den Marsch einstellen, Plut. Cim. 1; τὴν βεβουλευμένην ὁδόν D. Sic. 17, 112; τὴν δύναμιν, τὴν ὁρμήν, Pol. 8, 31, 3. 16, 34, 2 u. öfter; absolut, ἐπιστήσας, sc. τὸν ἵππον, anhaltend, Xen. An. 1, 8, 15. Auch τὴν διήγησιν, abbrechen, Pol. 7, 12, 1; D. Hal.; mit u. ohne γνώμην = seine Meinung zurückhalten, Anstand nehmen, zögern, App. Mithrid. 15 u. a. Sp., περί τινος, in Zweifel über Etwas sein. – 21 med. nebst perf., plusqpf. u. aor. II act. – a) sich darüber, darauf stellen, darauftreten, 609; ἐπέστη βηλῷ ἐπὶ λιϑέῳ, er trat auf die Schwelle, 23, 201; πετρίνοις ἐπιστὰς βάϑροις Eur. El. 706; Xen. Equ. 4, 3; ἐπεὶ δ' ἐπὶ τὰς τελευταίας σχεδίας ἐπέστησαν Pol. 3, 46, 8; übh. sich auf der Oberfläche, auf Etwas befinden, Hippocr.; τὸ ἐπιστάμενον τοῦ γάλακτος, was oben auf der Milch schwimmt, Her. 4, 2. – Auch = simplex, οὗ νῦν ἀνδριὰς αὐτοῦ ἐφέστηκε ξιφήρης Plut. Cat. min. 72. – Uebertr., als Wächter, Aufseher, Befehlshaber worüber gesetzt sein, einer Sache vorstehen, ἄνδρα δημότην μηδὲν δικαιοῦν τῶν ἐφεστώτων κλύειν Soph. Ai. 1072; προβατίοις ἐφεστάναι Ar. Vesp. 955; αἱ ἐπὶ τούτων ἐφεστηκυῖαι ἀρχαί Plat. Rep. V, 460 b; ἐπειδάν τις ὑμῖν μὴ ἐφεστήκῃ Conv. 174 b; πειϑαρχεῖν τοῖς ἐφεστηκόσι Xen. Mem. 3, 5, 19, wie οἱ ἐπεστεῶτες Her. 2, 148. 7, 117; οἱ ἐπὶ τῆς πολιτείας ἐφεστηκότες Dem. 19, 298; Sp.; – c. gen., ὅ σοι ϑεοῦ χρημάτων ἐφέστασαν Eur. Andr. 1099; – μόχϑοι ἐφεστῶτες, auferlegt, Soph. Tr. 1160. – b) daneben, dabei stehen, herzutreten; πυκνοὶ ἐφέστασαν ἀλλήλοισιν, dicht an einander, Il. 13, 133; im feindlichen Sinne, 15, 703, vgl. 5, 624; ἐφεσταότες παρὰ τάφρῳ 12, 199; ϑύρῃσιν ἐφέστατο 11, 644; Od. 1, 120; παννυχίη γάρ μοι Πατροκλῆος ψυχὴ ἐφεστήκει Il. 23, 106; bevorstehen, νῦν δ' ἔμπης γὰρ κῆρες ἐφεστᾶσιν ϑανάτοιο 12, 326; οὐ μὴν ἀκόμπα στός γ' ἐφίσταται πύλαις Aesch. Spt. 520, mit Prahlen naht er den Thoren feindlich; τὼ δ' ἐφέστατον πέλας Soph. El. 1392; οἷοι νῦν ἐφεστᾶσι σκοποί Ai. 925; τίνες ἐφεστᾶσι δόμοις Eur. Phoen. 284; ἧς ἐφέστηκας πύλας Suppl. 1009; in Prosa, ἐπεὶ ἐπὶ τῇ πόλι ἐπέστησαν, zu der Stadt gekommen waren, Her. 4, 203; οἱ ἐπεστεῶτες, die Dabeistehenden, 1, 59. 4, 84; ἐπέστησαν τοῖς βουλευταῖς Thuc. 8, 69; ὁ ἀντίδικος ἐφέστηκε, steht dabei, Plat. Theaet. 172 e; ἐπὶ τοῖς τοῦ ἀγαϑοῦ προϑύροις ἐφεστάναι Phil. 64 c; c. acc., ἐπιστῆναι ἐπὶ τὰς ϑύρας, hinzutreten, Conv. 212 d; vgl. noch πρὶν ἂν τέλος ἐπιστήσηται καλόν Legg. VII, 802 a; εἰς τοὺς ὄχλους, unter die Menge treten, Isocr. 18, 9; Δημοσϑένης ἐπέστη τῶν ἄλλων κατήγορος, trat als Ankläger auf, Aesch. 3, 79; mit der Nebenbedeutung des Plötzlichen, wie ἐξαίφνης ἐπιστὰς τοῖς γιγνομένοις Isocr. 8, 41; ἐφίσταται αὐτοῖς Ἥφαιστος, überrascht sie, Luc. D. D. 17, 1; so bes. von Erscheinungen der Götter, der Träume u. ä., πρίν μοι τύχη τοιάδ' ἐπέστη, ehe mich ein solches Geschick traf, Soph. O. R. 777; εὕδοντι ἐπέστη ὄνειρος Her. 1, 34, oft; ὡς ἂν ἕκασται αἱ μεταβολαὶ τῶν ξυντυχιῶν ἐφιστῶνται Thuc. 3, 82. – c) an Etwasgehen, an eine Arbeit, aufmerksam sein auf Etwas; σφαγῇ Eur. Andr. 548; ἐπὶ ταῦτα ἐπέστην Dem. 18, 60; bei Isocr. 10, 29 ist ἐπιστὰς ἐπὶ τὰ Θησέως ἔργα καὶ λέγειν ἀρξάμενος περὶ αὐτῶν verbunden; ἐπὶ τὸν τόπον, an den Punkt gekommen sein, Pol. 4, 40, 1; τοῖς καιροῖς 3, 118, 11. – d) stehen bleiben; κἀγὼ ἐπιστὰς περιέμεινα, ich blieb stehen u. wartete, Plat. Conv. 172 a; ἐφιστάμενος Xen. An. 2, 4, 26, Halt machend; Pol. 1, 46, 11; μικρὸν ἐπιστὰς ἀποϑνήσκει, kurz darauf stirbt er, Luc.; – auch τοῦ πλοῦ, in der Fahrt innehalten, Thuc. 2, 91.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > ἐφ-ίστημι
13 μείγνυμι

μείγνυμι or [full] μίγνυμι, μ<ε> ίγνυσι Pl.Lg. 691e; imper. μ<ε> ίγνυ Id.Phlb. 63e:—also μ<ε> ιγνύω, Damox.2.60, Arist.HA 627a23, Thphr. Lap.53, etc.: [tense] impf. ἐμ<ε> ίγνυν, pl. ἐμ<ε>ίγνυσαν ( συν-) X.Cyr.8.1.46; poet. μ<ε> ίγνυον Pi.N.4.21: [tense] fut. μ<ε> ίξω Od.22.221 ( μετα-), S.OC 1047 (lyr.), Pl.Phlb. 64b: [tense] aor. ἔμ<ε> ιξα Archil.86, Pi.I.7(6).25, etc.; inf. μ<ε> ῖξαι Il.15.510: [tense] pf. μέμῐχα ( συμ-) Plb.16.10.1, 38.13.5: [tense] plpf. ἐμεμίχειν [pron. full] [ῐ] ( συν-) D.C.47.45:—[voice] Med. and [voice] Pass., [full] μ<ε>ίγνυμαι Pl. Phd. 113c: [tense] impf. ἐμ<ε>ίγνυντο (ἐπ-) Th.2.1: [tense] fut. μ<ε> ίξομαι Od.6.136, 24.314, μεμ<ε> ίξομαι Hes.Op. 179, μ<ε> ιχθήσομαι Aeschin.1.166 ( ἀνα-), Palaeph.13; also

A μῐγήσομαι Il.10.365
: [tense] aor. 1 ἐμίχθη ib. 457, ἐμ<ε> ίχθην A.Supp. 295, Hdt.2.181, Ph.Bel.70.5, etc.; inf. μιχθήμεναι Il. 11.438
; but in Hom. and [dialect] Att. more commonly [tense] aor. 2 ἐμίγην [ῐ]; [dialect] Ep. μίγην Il.21.143
; inf. μιγήμεναι 15.409
, μιγῆν Parm.12.5
; both forms in Trag., μ<ε>ιχθῆναι A.l.c., al. (v. infr.), μιγῆναι Id.Pr.738
: [dialect] Ep. [tense] aor. [voice] Pass. ἔμικτο Od.1.433
, μίκτο Il.11.354
, 16.813, A.R.3.1223; part. μίγμενος in trans. sense, Nic. Al. 574: [tense] aor. [voice] Med. ἐμ<ε> ιξάμην Thphr. CP3.22.3: [tense] pf. μέμιγμαι Il.10.424
, etc.; [ per.] 3pl. ἀνα-μεμ<ε> ίχαται Hdt.1.146: [tense] plpf. ἐμέμικτο Il.4.438
.—For the [tense] pres. and [tense] impf. Hom. and Hdt. always use μίσγω, which occurs once in Trag., S.Fr. 271 (anap.), never in Com., sts. in [dialect] Att. Prose, Th.6.104 ( προς-), Thphr.Sens.43; part. μίσγων Pl.Ti. 41d
; also [tense] impf. ἔμισγον Th.3.22
( προς-), Pl.Ti. l.c.; also in later Prose, Plb.9.8.9 ( προς-), 18.32.2, 31.17.5 ( συμ-), PTeb.12.7, 18, 26.3 ( συμ-, ii B. C.), etc.: [dialect] Ep. [tense] impf. ἐμισγέσκοντο Od. 20.7
. (In codd. usu. [pref] μι- in all tenses and derivs.; in Inscrr. and Pap. freq. [pref] μει-, e.g. μειγνύς Phld.Mus.p.13
K., μειγνύμενος Limen.14
( 128/7 B.C.), ὀν-εμείχνυτο Sapph.Supp. 20c
.2 ( = pp.21,78 Lobel, ὀνεμίγνυτο ib. 20b.4): [tense] fut. inf. συν-μείσχι[ν] IG12.920 (vi B. C.): [tense] aor. συνέμειξα PPetr.2p.64
(iii B. C.); inf. συμ-μεῖξαι PEleph.29.11
(iii B. C.): [tense] pf. [voice] Pass. μέμειγμαι Phld.Vit.p.34
J.: [tense] aor. [voice] Pass. ἐμείχθην A.Fr.99.5
(Pap. of ii B. C.), E.Antiop.iv B 45 (Pap. of iii B. C.), Phld.Po.2.12; similarly μεῖξις Id.Mus.p.65
K.; σύμ-μεικτος freq. in [dialect] Att. Inscrr., IG 22.1388.63 (iv B. C.), al.; μεικτός PCair.Zen.292.25
, al. (iii B. C.): [pref] μι- is found in συνανα-μιγνύμενα Phld.D.3.9
, μιγνύωσι Id.Ir.p.41
K.: [tense] aor. inf. συμ-μῖξαι SIG568.6
(Halasarna, late iii B. C.): [tense] pf. part. [voice] Pass. μεμιγμένος Wilcken Chr.198.12 (iii B. C.): [tense] aor. part. [voice] Pass. μιχθείς Pae.Erythr.5
(iv B. C. and ii A. D., v. l. μει- ii A. D.); similarly σύμ-μικτος AJA31.350
(vase, v B. C.); the oldest forms were prob. μίσγω μείξω ἔμειξα μέμιγμαι ἐμίχθην (μίκτο) μεῖγμα μίξις μικτός (cf. the forms of τεύχω, φεύγω, etc.); the μει- forms already in v B. C. had encroached, and after 150 B.C. were freq. written μι- (i. e. μῑ-)):— mix, strictly of liquids, οἶνον ἐνὶ κρητῆρσι καὶ ὕδωρ Od.1.110
, etc.; also of a solid and liquid, θρόμβῳ δ' ἔμ<ε>ιξεν αἵματος φίλον γάλα A.Ch. 546
; of two solids, ἅλεσσι μεμιγμένον εἶδαρ Od.11.123
; also μ. ἐκ γῆς καὶ πυρός Pl.Prt. 320d
; μ<ε>ιγνὺς [ταῦτα] μετὰ τῆς οὐσιας Id.Ti. 35b
:—[voice] Med. for [voice] Act., AP7.44 ([place name] Ion), Nic.Th. 603:—[voice] Pass., v. infr. B.

II generally, join, bring together, in various ways:

1 in hostile sense, μ<ε>ῖξαι χεῖράς τε μένος τε join battle hand to hand, Il.15.510; μ<ε>ίξαντες.. Ἄρευα Alc.31
; Κόλχοισι βίαν μ. Pi.P.4.213
; χερσὶν ἐναντία χεῖρας ἔμ<ε> ιξεν A.R.2.78; Ἄρη μ<ε> ίξουσιν S.OC 1047 (lyr.):—[voice] Pass., μ<ε>ιγνυμένου πολέμου Callin.1.11
.

b in good sense, ἀλώπηξ καἰετὸς ξυνωνίην ἔμ<ε> ιξαν Archil.86.

2 bring into connexion with, make acquainted with, ἄνδρας.. μισγέμεναι κακότητι καὶ ἄλγεσι Od.20.203
; Καδμεῖοί νιν.. ἄνθεσι μ<ε> ίγνυον covered him with flowers, Pi.N.4.21; reversely, ᾧ πότμον.. Ἄρης ἔμ<ε> ιξεν upon whom A. brought death, Id.l.7(6).25.

B [voice] Pass., with [tense] fut. [voice] Med. μείξομαι (v. sub init.):—to be mixed up with, mingled among, προμάχοισιν ἐμίχθη Il.5.134
, etc.; ἐνὶ προμάχοισι μιγέντα Od.18.379
; [σῆμα] οὔ τι μεμιγμένον ἐστὶν ὁμίλῳ 8.196
; ἐώλπει μ<ε>ίξεσθαι ξενίῃ hoped to hold intercourse in guest-friendship, 24.314; Τρώεσσιν ἐν ἀγρομένοισιν ἔμιχθεν Il.3.209
, cf. 10.180; ἐν ταῖς κακαῖσιν ἁγαθαὶ μεμ<ε> ιγμέναι E. Ion 399; hold intercourse with, live with, Od.7.247, etc.; ἐμίσγετο δαίμονι δαίμων Emp.59.1
; αἷς οὐ μ<ε>ίγνυται θεῶν τις A.Eu.69
: abs., hold intercourse, θάμ' ἐνθάδ' ἐόντες ἐμισγόμεθ' Od.4.178
.

b to be mixed or compounded, μεμ<ε>ιγμένον μέλι σὺν γάλακτι Pi.N.3.77
; Κύπριδος ἐλπὶς.. μειγνυμένα Διονυσίοισι δώροις B.Scol.Oxy. 1361
Fr.1.9; σύλλογος νέων καὶ πρεσβυτέρων μεμ<ε> ιγμένος Pl.Lg. 951d, cf. E.Fr. 997; μεμ<ε>ιγμένην πολιτείαν ἐκ κακοῦ τε καὶ ἀγαθοῦ Pl.R. 548c
; ἔκ τε ταὐτοῦ καὶ θατέρου καὶ τῆς οὐσίας μ. Id.Ti. 35b
.

2 to be brought into contact with, κάρη κονίῃσιν ἐμίχθη his head wasrolled in the dust, Il.10.457, Od.22.329; ὅτ' ἐν κονίῃσι μιγείης Il.3.55
; οὐδ' ἔτ' ἔασε [ἔγχος].. μιχθήμεναι ἔγκασι φωτός she let not the spear reach them, 11.438; κλισίῃσι μιγήμεναι 15.409
; ἐς Ἀχαιοὺς μίσγετο went to join them, 18.216; ἔσω μίσγεσθαι to come among us in the house, Od.18.49; μίσγεσθαι ὑπὲρ ποταμοῖο to join the rest across the river, Il.23.73: freq. in Pi. in various senses, c. dat. (with or without ἐν), come to, ἔν τ' Ὠκεανοῦ πελάγεσσι μίγεν P.4.251
; Λακεδαιμονίων μιχθέντες ἀνδρῶν ἤθεσιν ib. 257; ἐν αἱμακουρίαις μέμικται is present at that feast, O.1.91; φύλλοις ἐλαιᾶν μιχθέντα, στεφάνοις ἔμιχθεν ([ per.] 3pl.), come to, i.e. win, the crown of victory, N.1.18, 2.22; μ. εὐλογίαις I.3.3
; μ. ἐν τιμαῖς ib.2.29; μ. θάμβει to be affected by amazement, N.1.56; also βροτοὶ ξὺν κακοῖς μεμ<ε> ιγμένοι S.El. 1485.

3 in hostile sense, mix in fight, Il.4.456, cf. Od.5.317; ἐν δαΐ, ἐν παλάμῃσι μ., Il.13.286, 21.469.

4 in Hom. and Hes. most freq. of the sexes, have intercourse with, both of the man and the woman, sts. abs., Il.9.275, etc.: more freq. μιγῆναί τινι, of the man, 21.143, etc.; of the woman, Od.1.73; ἄρσενι θῆλυ μιγῆν Parm.12.5
, cf. Pi.P.3.14, al.; but in Trag. only of the man, as μητρὶ μ<ε>ιχθῆναι, μιγῆναι, S.OT 791, 995; but in Com. μ<ε>ιγνυμένας τοῖσιν ἀδελφοῖς Ar.Ra. 1081
(anap.): in Prose [tense] pres. μίσγεσθαι in this sense, of the man, Hdt.2.64, etc.; of the woman, Id.1.5, 199, Od.22.445; in full, φιλότητί τινι μιγῆναι, of the man, Il.6.165; of the woman, ib. 161, Hes.Th. 927, 970, etc.; ἐμισγέσθην φ., of the two, Il.14.295; ἐν φιλότητι μίσγεσθαι (with or without τινι), of the man, 2.232, 24.131; of the woman, h.Hom.33.5; Διὸς φιλότητι μιγῆναι, Διὸς ἐν φ. μ., of the woman, Hes.Th. 920, h.Merc.4; σῇ φ. μ., of the man, h.Ven. 150; εὐνῇ μ., of the man, Od. 1.433; φιλότητι καὶ εὐνῇ, of the man, Il.3.445, cf. Od.15.420; of the woman, 5.126; but ἐν ἀγκοίνῃσι Διός 11.268
: c. acc. cogn., φιλότης.., ἣν ἐμίγης Il.15.33
.—The [tense] aor. I is not used in this sense by Hom., but occurs in the Hymns, h.Ven.46, al.; the [tense] aor. I is more freq. in Hes. and Pi. (Cf. Lat. misceo, Skt. meksáyati 'stir', miśrás 'mixed'.)

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > μείγνυμι
14 ἐφίστημι

ἐφ-ίστημι (1) act., (a) darauf-, darübersetzen, -stellen. Bes. einen als Wächter, Aufseher, Vorsteher über etwas setzen. Es tritt auch ein inf. dazu, den Zweck anzudeuten, ἐπέστησαν τὴν ἐξ Ἀρείου πάγου βουλὴν ἐπιμελεῖσϑαι τῆς εὐκοσμίας, sie setzten den Rat ein, für den Anstand Sorge zu tragen; ἀνάγκην τινί, die Notwendigkeit auferlegen; κατάπληξίν τινι, Bestürzung verursachen. (b) daneben, dabeistellen; ἐπιστήσαντες κύκλῳ τὸ σῆμα ἱππέας, Reiter am Grabmal im Kreise aufstellen; ἡ τύχη ἐπιστήσασα Ῥωμαίους, herbeiführen. Bes. übertr., τὴν γνώμην, den Geist, die Überlegung auf etwas richten, es in Betracht ziehen. Aber auch τινά, einen aufmerksam, stutzig machen. (c) fest stellen; ἀγῶνα, Kampfspiele einsetzen; τινί, zu j-s Ehren; στράτευμα, das Heer Halt machen lassen; τὴν πορείαν, den Marsch einstellen; absolut, ἐπιστήσας, sc. τὸν ἵππον, anhaltend; τὴν διήγησιν, abbrechen; mit u. ohne γνώμην = seine Meinung zurückhalten, Anstand nehmen, zögern; περί τινος, in Zweifel über etwas sein. (2) (a) sich darüber, darauf stellen, darauftreten; ἐπέστη βηλῷ ἐπὶ λιϑέῳ, er trat auf die Schwelle; übh. sich auf der Oberfläche, auf etwas befinden; τὸ ἐπιστάμενον τοῦ γάλακτος, was oben auf der Milch schwimmt. Übertr., als Wächter, Aufseher, Befehlshaber worüber gesetzt sein, einer Sache vorstehen; μόχϑοι ἐφεστῶτες, auferlegt. (b) daneben, dabei stehen, herzutreten; πυκνοὶ ἐφέστασαν ἀλλήλοισιν, dicht an einander; im feindlichen Sinne; bevorstehen; οὐ μὴν ἀκόμπαστός γ' ἐφίσταται πύλαις, mit Prahlen naht er den Thoren feindlich; ἐπεὶ ἐπὶ τῇ πόλι ἐπέστησαν, zu der Stadt gekommen waren; οἱ ἐπεστεῶτες, die Dabeistehenden; εἰς τοὺς ὄχλους, unter die Menge treten; Δημοσϑένης ἐπέστη τῶν ἄλλων κατήγορος, trat als Ankläger auf; mit der Nebenbedeutung des Plötzlichen; ἐφίσταται αὐτοῖς Ἥφαιστος, überrascht sie; so bes. von Erscheinungen der Götter, der Träume u. ä., πρίν μοι τύχη τοιάδ' ἐπέστη, ehe mich ein solches Geschick traf. (c) an etwas gehen, an eine Arbeit, aufmerksam sein auf etwas; ἐπὶ τὸν τόπον, an den Punkt gekommen sein. (d) stehen bleiben; κἀγὼ ἐπιστὰς περιέμεινα, ich blieb stehen u. wartete; ἐφιστάμενος, Halt machend; μικρὸν ἐπιστὰς ἀποϑνήσκει, kurz darauf stirbt er; τοῦ πλοῦ, in der Fahrt innehalten

Wörterbuch altgriechisch-deutsch > ἐφίστημι
15 σημαίνω

σημαίνω (σῆμα ‘sign’, s. three next entries; Hom.+; ins, pap, LXX, TestJob; JosAs 23:8; Just., Tat. 17, 2; Mel., P. 95, 728) impf. ἐσήμαινον; fut. σημανῶ LXX; 1 aor. ἐσήμανα (X., Hell. 1, 1, 2; BGU 1097, 17; Judg 7:21; s. B-D-F §72; Mlt-H. 214f); pf. 1 pl. σεσημάγκαμεν (Aristobul. in Eus., PE 13, 12, 7 [=Holladay p. 172, Fgm. 4, lines 85f]). Pass.: aor. 3 sg. ἐσημάνθη LXX; pf. 3 sg. σεσήμανται 2 Macc 2:1.

① to make known, report, communicate (Trag., Hdt.+; ins, pap., LXX, En; TestJob 6:3; EpArist; Philo, Post. Cai. 155 al.; Jos., Vi. 206; Just., D. 114, 2 al.) τὶ someth. indicate charges Ac 25:27. τινί to someone (En 106:13; 107, 2; TestJob 6:5) Rv 1:1.

② to intimate someth. respecting the future, indicate, suggest, intimate (Ezk. Trag. 83, in Eus., PE 9, 29, 6; Just., D. 78, 9 al.; cp. Appian, Liby. 104 §491 προσημαίνειν τὰ μέλλοντα of divine prediction of the future) w. acc. and inf. foll. (Jos., Ant. 6, 50; cp. 8, 409) Ac 11:28.—Also of speech that simply offers a vague suggestion of what is to happen (Heraclitus 93 in Plut., Mor. 404e w. ref. to the Delphic oracle οὔτε λέγει, οὔτε κρύπτει, ἀλλὰ σημαίνει; Epict. 1, 17, 18f; Jos., Ant. 7, 214; 10, 241) w. an indirect question foll. J 12:33; 18:32; 21:19.

③ to provide an explanation for someth. that is enigmatic, mean, signify (Pla., Cratylus 393A; Aristot., Physics 213b, 30, Rhet. 32f; Dionys. Hal., Thucyd. 31) B 15:4, in ref. to a passage of Scripture (Just., A I, 65, 4 τὸ δὲ Ἀμὴν τῇ Ἑβραί̈δι φωνῇ τὸ Γένοιτο σημαίνει) ἡ γὰρ ἡμέρα παρʼ αὐτῷ σημαίνει χίλια ἔτη for a day with the Lord means a thousand years (s. Ps. 89:4).—DELG s.v. σῆμα. M-M. TW.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > σημαίνω
16 περί

περί, um, herum, A. Adverbium; περί τ' ἀμφί τε, rings umher, H. h. Cer. 277; oft in tmesi, wie man Stellen erklärt wie περὶ δ' αὐλὴ ὑψηλὴ δέδμητο, ringsum, Od. 9, 184, περὶ χεῖρε βαλοῦσα Aesch. Ag. 1540, wo aber die Präposition genauer als für sich stehendes Adverb betrachtet wird. – Bes. hat περὶ oft die Bdtg des Darüberhinausgehens (ὑπὲρ τὸ τῆς φύσεως μέτρον, περισσῶς erklären die Scholl. gewöhnlich), des Vorzüglichen, und bezeichnet einen hohen Grad, ist also durch sehr, gar sehr zu übersetzen, in welchem Falle mit zurückgezogenem Tone πέρι geschrieben wird, πέρι μέν σε τίον Δαναοί, sie ebrten dich ausgezeichnet, Il. 8, 161 (an welcher Stelle Spitzner u. Bekker περί schreiben, wie Il. 11, 557 auch Wolf περὶ γὰρ δίε νηυσὶν Ἀχαιῶν hat; Od. 14, 433 περὶ γὰρ φρεσὶν αἴσιμα ᾔδη; in welchen Stellen aber auch die Erkl. des περί als adv. vorzuziehen ist, wie auch 2, 88, ἥ τοι πέρι κέρδεα οἶδεν); τῷ σε χρὴ πέρι μὲν φάσϑαι ἔπος ἠδ' ἐπακοῠσαι, Il. 9, 100, dir ziemt es vor Allen; πέρι μὲν πολέμῳ ἔνι καρτερός ἐσσι, ib. 53; τὸ δὴ πέρι ϑαῠμα τέτυκτο, 18, 549; περι δ' ἱρὰ ϑεοῖσιν ἀϑανάτοισιν ἔδωκε, Od. 1, 66, vgl. 4, 722; τὸν πέρι Μοῠσ' ἐφίλησε, 8, 63, u. oft; – πέρι κῆρι, gar sehr von Herzen, recht herzlich, z. B. τάων μοι πέρι κῆρι τιέσκετο Ἴλιος ἱρή, Il. 4, 46, wo Spitzner u. Bekker wieder nach der Tradition der Alten περί schreiben; vgl. 4, 53. 13, 119. 206. 430. 24, 61. 423. 435 Od. 5, 36 (zu welcher Stelle Nitzsch zu vgl.). 6, 158. 7, 69. 15, 245. 19, 280. 23, 339; eben so πέρι ϑυμῷ, Il. 22, 70 (Spitzner u. Bekker περί) Od. 14, 146; u. so faßte Wolf auch Il. 17, 22, ϑυμὸς ἐνὶ στήϑεσσι πέρι σϑένεϊ βλεμεαίνει, weil sonst σϑένεϊ βλεμεαίνει eine geläufige Vrbdg ist, Spitzner aber u. Bekker haben wieder περί als Präposition (s. B. 2); – περὶ πρό wird richtiger als ein Wort geschrieben (s. unten), od. müßte wenigstens πέρι πρό geschrieben werden. – Steht in dem Satze εἶναι, so zieht man περί dazu und nimmt eine tmesis an (vgl. περιεῖναι); folgt ein gen., so wird es ebenfalls richtiger als Präposition betrachtet (s. B. 1).

B. Als Präposition mit dem gen., dat. u. accus., um.

1) c. genitivo; – a) örtlich; αὐτοῦ τετάνυστο περὶ σπείους γλαφυροῖο ἡμερίς, Od. 5, 68; περὶ τρόπιος βεβαῶτα, ib. 130; τείχη περὶ Δαρδανίας, Eur. Troad. 824; Sapph. 1, 10; einzeln bei sp. D., καὶ περὶ σοῦ πάντα γένοιτο ῥόδα, Ep. ad. 705 ( App. 120); δοῠναι ὅσον ϑ' εἵλυμα περὶ χροός, Ap. Rh. 2, 1129; Mosch. 3, 60 vrbdt sogar ἑσδομέναν περὶ σεῖο, än deiner Nähe, bei dir sitzend; vgl. Schäfer zu D. Hal. de C. V. p. 351. – So ist auch b) περί zu fassen, wenn es den Gegenstand bezeichnet, um den eine Handlung stattfindet; so bes. kämpfen, ἀμύνεσϑαι περὶ νηῶν, eigentlich um die Schiffe herum sich wehren, den Feind abwehren, Il. 12, 142; μάχεσϑαι περὶ νηός, um das Schiff, das in der Mitte liegend gedacht wird, kämpfen, so daß sich die beiden Parteien dasselbe streitig machen, die Einen es erobern, die Andern es vertheidigen wollen, Il. 15, 416. 707. 16, 1; περὶ ϑανόντος, um den Getödteten kämpfen, den die Feinde in ihre Gewalt zu bringen, die Freunde ihnen zu entreißen suchen, 8, 476; δῆριν ἔχον περὶ πιπτόντων, Hes. Sc. 251; περὶ πτόλιος μαχησόμενος, Il. 17, 147; περὶ ψυχῆς ϑέον, 22, 161, sie liefen um das Leben, der Eine will es durch die Flucht retten, der Andere es ihm durch die Verfolgung entreißen; vgl. Her. 9, 37, τρέχειν περὶ τῆς ψυχῆς, u. ä. ρέχειν περὶ ἑωυτοῦ, zur Rettung des eigenen Lebens laufen, 7, 57; auch δρόμον ϑέειν περὶ παντός, ἀγῶνας δραμέονται περὶ σφέων αὐτέων, 8, 74. 102. Aehnlich περὶ νίκης ἐπείγεσϑαι, ἀγάσσασϑαι, um den noch unentschiedenen Sieg wetteifern, Iliad. 23, 437. 639; περὶ ἴσης ἐρίζειν, 12, 423, um gleiches Recht hadern, d. i. um gleiches Recht zu erlangen; noch mehr an die ersten Beispiele erinnernd περὶ τρίποδος ϑεῖν, 11, 700, vgl. 23, 718, um den als Kampfpreis in der Mitte liegenden Dreifuß wettrennen; auch ἐρίζειν περὶ μύϑων, um die Worte wettstreiten, d. i. wetteifern, wer am besten sprechen könne, Il. 15, 284; ἐρί-ζειν περὶ τόξων, um die größere Geschicklichkeit im Bogenschießen wetteifern, Od. 8, 225, vgl. 24, 515. – Daraus entwickelt sich der Gebrauch, den Gegenstand, um dessen Gewinnung, wenn er in den Händen des Feindes ist, oder zu dessen Schutz, wenn er ange. griffen wird, man kämpft, durch περί τινος zu bezeichnen, ἀμύνεσϑαι περὶ πάτρης, Il. 12, 243 u. oft; περὶ πτόλιος, τείχεος, 18, 265. 279 Od. 11, 403. 24, 113; μαχοῦνται περὶ σέϑεν, Aesch. Suppl. 721; Her. 1, 169 u. öfter; Thuc. 6, 69; Xen. An. 2, 1, 12 u. sonst; περὶ τῶν ἐσχάτων κινδυνεύειν, Dem. 8, 34. So auch περὶ παίδων ϑνήσκειν, Eur. Alc. 176, τυραννίδος πέρι ἀδικεῖν, Phoen. 527. – Daher c) περί τινος den Gegenstand bezeichnet, auf den sich eine Thätigkeit bezieht, sehr gewöhnlich bei wissen, hören, sagen u. a. ä., im Deutschen durch um, gew. durch von, überzu übersetzen, περὶ νόστου ἄκουσα, ich habe von seiner Heimkehr gehört, Od. 19, 270; κέκλυτέ μευ τοῠδε περὶ ξείνου, höret mich über diesen Fremden, 17, 371; οἶδα περὶ κείνου, ib. 563; οὐδὲν σύ που κάτοισϑα τῶν σαυτοῠ πέρι, Soph. Phil. 549; εἰδέναι περί τινος, Plat. Tim. 27 a; Lys. 14, 23 u. sonst in Prosa; γιγνώσκειν, Xen. An. 2, 5, 8; γνώμην ἔχειν, 2, 2, 10; ἔλεξα τῆς ἐμῆς περὶ ψυχῆς, Aesch. Eum. 114; Soph. O. R. 707; u. in Prosa sehr geläufig, Her. u. Folgde, wie Plat. Phaedr. 347 c; περὶ ἀληϑείας λέγειν, Xen. u. A.; λῆρον τοῦ γνῶναι πέρι, Ar. Ran. 822; διαλέγεσϑαι περί τινος, sich über eine Sache oder wegen einer Sache besprechen, Xen. An. 5, 5, 25; βουλεύειν περὶ φόνου, über den Mord rathschlagen, Od. 16, 234; τῶνδε πέρι, Aesch. Spt. 230 u. öfter; Soph. O. R. 738, βουλεύεσϑαι, Xen. An. 2, 3, 20; γένεσϑε τῶνδε σύμβουλοι πέρι, Aesch. Ch. 84; σιγὴν τῶνδε ϑήσομαι πέρι, Eur. Med. 66. – Auch ψήφῳ διαιρεῖν τοῦδε πράγματος πέρι, darüber entscheiden durch Abstimmung, Aesch. Eum. 600; ψῆφος ἐπῆκτο περὶ φυγῆς, Xen. An. 7, 7, 57. – Eben so bei den Zeitwörtern, in welchen ein Fürchten, Sorgen liegt, μερμηρίζειν περί τινος, Sorge um oder für Einen tragen, Il. 20, 17; περὶ πομπῆς μνησόμεϑα, wegen der Sendung wollen wir bedacht sein, Cd. 7, 191 (ähnl. Dem. ὀνομαστὶ περί τινος μνησϑῆναι, 24, 132); auch ἄχος περί τινος, Leid um Einen, Od. 21, 249; φροντίζειν περί τινος, Her. 8, 36; περὶ ποτοῦ γοῠν ἐστί σοι; also um den Trunk ist es dir zu thun? um den Trunk also drehen sich alle deine Gedanken? Ar. Equ. 87; δεδιὼς περὶ αὐτοῦ, μή –, Plat. Prot. 320 a, wie φοβεῖσϑαι, Xen. An. 5, 5, 7. – d) auch die bewegende Ursache u. die Absicht bei einer Thätigkeit wird dadurch ausgedrückt, περὶ ἔριδος μάχεσϑαι, aus Streitsucht kämpfen, Il. 6, 301; τὼ δ' αὖτις συνίτην ἔριδος πέρι, 16, 476, was auch »um zu kämpfen« erklärt werden kann; vgl. aber αἵτε χολωσάμεναι ἔριδος πέρι ϑυμοβόροιο νεικεῦσι, 20, 253; in περὶ πτωχῶν ἐριδαίνομεν, Od. 18, 403, liegt die Veranlassung, um die Bettler; περὶ ὀργῆς, aus, vor Zorn, Thuc. 4, 130; ἄνδρε δύω περὶ τῶνδε κελεύομεν, darum, hierüber, deswegen, Il. 23, 659. 802; vgl. πέμπειν περὶ Ποτιδαίας, Thuc. 1, 85; περὶ ὧν ἀφικόμην, Plat. Prot. 318 a; φεύγουσι περὶ τῆς νομοϑεσίας, Legg. X, 886 e; τοῦ πέρι; Prot. 312 b; τὴν ἀρχὴν τοῦ πολέμου γεγενημένην περὶ τοῠ τιμωρήσασϑαι Φίλιππον, Dem. 4, 43. – e) wie Her. 7, 102, ἀριϑμοῦ δὲ πέρι μὴ πύϑῃ, ὅσοι τινὲς ἐόντες ταῠτα ποιέειν οἷοί τέ εἰσι, περί vorausstellte: was die Zahl betrifft, so frage nicht, wie viel –, so steht zuweilen ohne einen Zusatz περί τινος im Anfange eines Satzes, was das betrifft, wie Plat. Phaedr. 250 c, περὶ κάλλους, ὥςπερ εἴπομεν, μετ' ἐκείνων τε ἔλαμπεν ἰόν, vgl. Gorg. 467 d Men. 72 c; περὶ μὲν δὴ βρώσεως καὶ πόσεως οὕτω παρε-σκευασμένος ἦν, Xen. Mem. 1, 3, 15; περὶ δὲ τῶν φιάλων –. τέως μὲν ᾤετο αὐτὸν ἀποίσειν τὰς φιάλας, Dem. 49, 62; περὶ μὲν γὰρ μαρτυρίας, ὅτι ψευδῆ μεμαρτυρήκασιν, αὐτοί μοι δοκοῦσιν ἐξελέγχειν –, 47, 4, vgl. 1, 11. – Daher wird es auch ohne Verbum zu Substantiven gesetzt, αἰτία περί τινος, Plat. Phaed. 95 e 97 d; vgl. Schäfer zu Schol. Ap. Rh. 4, 269; ὀλιγωρία περὶ τῶν ὅπλων, Pol. 11, 9, 2; ἐν ταῖς περὶ Ἡρακλέους πράξεσιν, D. Sic. 5, 35, wo es für den einfachen gen. gesetzt scheint; u. dient zur Umschreibung einer Sache mit allen ihren Nebenumständen, πῶς ποτ' ἔχει τὰ περὶ τῆς ἀρετῆς, Plat. Prot. 360 e, Alles, was sich auf die Tugend bezieht, die Tugend in allen ihren Beziehungen; τὰ περὶ τῆς δίκης, Phaed. 67 b; Thuc. sagt μηδὲν νεώτερον ποιεῖν περὶ τῶν ἀνδρῶν,· in Ansehung der Männer, 2, 6, u. ähnl. τὰ περὶ τῶν Πλαταιέων γεγενημένα, ibid., u. kürzer πιστευόντων τὰ περὶ τῆς στρατείας, 6, 32; τὰ περί τινος, was Einen angeht, was er thut, seine Schicksale, od. seine Handlungen, Xen. Hell. 1, 6, 28. 7, 4, 1, vgl. 6, 1, 7; τὸ περὶ τούτου γεγονός, Pol. 1, 54, 5; τὰ περὶ Σινώπης ἐν τούτοις ἦν, 4, 56, 9. – ti bei Hom. bedeutet περὶ πάντων, περὶ ἄλλων, vor allen, über alle, mehr als alle andern, also einen Vorzug vor diesen, ein Darüberhinausgehen, περὶ πάντων ἔμμεναι ἄλλων, alle übertreffen, Il. 1, 187 (vgl. περίειμι); u. so ist περὶ φρένας ἔμμεναι ἄλλων an Verstand vor den Andern sein, sie an Verstand übertreffen, 17, 171, vgl. 1, 258. 13, 374. 631. 21, 214 Od. 1, 66. 24, 24; auch mit dem superl., περὶ δ' ἔγχει Ἀχαιῶν φέρτατός ἐσσι, mit dem Speere bist du der Trefflichste unter den Achäern, Il. 7, 289; ὃς περὶ μὲν εἶδος, περὶ δ' ἔργα τέτυκτο τῶν ἄλλων Δαναῶν, 17, 279 Od. 11, 550, wo Wolf u. Bekker es als adv. fassend πέρι schreiben (s. oben A.). – Daran reiht sich die von Her. an, bes. bei den Attikern sehr geläufige Vrbdg περὶ πολλοῠ, πλείονος, πλείστου ποιεῖσϑαι, ἡγεῖσϑαι, hoch, höher, am höchsten halten, περὶ ὀλίγου, ἐλάττονος ποιεῖσϑαι, gering, geringer achten, περὶ οὐδενὸς ηγεῖσϑαι, Lys. 12, 7 u. sonst, für Nichts achten, περὶ παντὸς ποιεῖσϑαι u. ä., die unter den bezüglichen adj. u. verb. nachzusehen sind.

2) cum dativo, um; gew. – a) in rein örtlicher Bdtg, um Etwas herum, ringsum, ἀσπαίρειν περὶ δουρί, Il. 13, 570; ἐρεικόμενος περὶ δουρί, 13, 441, u. περὶ δουρὶ πεπαρμένη, um den Spieß gesteckt, eigtl. an den Spieß gesteckt, so daß dieser rings umgeben ist, 21, 577; vgl. κυλίνδεσϑαι περὶ χαλκῷ, sich um das Erz wälzen, d. i. am Erze steckend sich wälzen, 8, 86. 183; u. ähnl. πεπτῶτα τῷδε περὶ νεοῤῥάντῳ ξίφει, Soph. Ai. 815; μάρνατο περὶ Σκαιῇσι πύλῃσι, Il. 18, 453; so περὶ στήϑεσσιν, 2, 416. 10, 21 u. oft; περὶ χροΐ, um den Leib, um die Haut, 8, 43. 13, 25 u. sonst; περὶ κροτάφοισι, 15, 648; περὶ δ' ἔγχεϊ χεῖρα καμεῖται, 2, 389; Od. 11, 424; auch bei Verbis der Bewegung, κνημῖδας μὲν πρῶτα περὶ κνήμῃσιν ἔϑηκεν, Il. 11, 17, wie ϑώρακα περὶ στήϑεσσιν ἔδυνεν, eigtl. er zog einen Panzer an, so daß er um die Brust saß, wie περὶ χροῒ ἕσσατο τεύχεα, er legte die Rüstung an, so daß sie um den Leib saß; περὶ βρέτει πλεχϑείς, Aesch. Eum. 248; μαντεῖα περὶ δέρῃ στέφη, Ag. 1238, Kränze um den Hals, wie περὶ τῇ χειρὶ χρυσοῠν δακτύλιον, Plat. Rep. II, 359 d, einen goldenen Ring um den Finger haben; χιτῶνες περὶ τοῖς στέρνοις καὶ μηροῖς, Xen. An. 7, 4, 4; περὶ μὲν τῇσι κεφάλῃσι εἶχον τιάρας, Her. 7, 61, wo er hinzusetzt περὶ δὲ τὸ σῶμα κιϑῶνας; – κεῖται νεκρὸς περὶ νεκρῷ, bei od. auf dem Todten, eigtl. den Todten umgebend, umschließend, Soph. Ant. 1225; u. so eine unbestimmte Nähe andeutend, neben, bei, περὶ δαιτί, Od. 2, 245, περὶ χειῇ, Il. 22, 95; περὶ φρεσὶν ἀλκή, Kraft um das Herz, 16, 157, wobei das Herz gleichsam als mit Kraft umpanzert dargestellt wird. Ueber περὶ κῆρι s. A. – Hierher kann man noch ziehen τί νέον περὶ σοί; Eur. I. A. 43, was Neues ist um dich, umgiebt dich, stößt dir zu? – b) aus dem noch örtlich zu nehmenden ἑσταότες περὶ Πατρόκλῳ, Il. 17, 355, wie ἑστήκει ὥς τίς τε λέων περὶ οἷσι τέκεσσιν, ib. 133, um Einen zur Vertheidigung sich stellen, wird es ähnlich wie mit dem gen. bei den Zeitwörtern des Kämpfens gebraucht, πόνος μάχης περὶ παιδί, Kampf um den Sohn, zu seiner Vertheidigung, 16, 568; μάχεσϑαι περὶ οἷσι κτεάτεσσι, um Hab und Gut, zur Vertheidigung seines Eigenthums kämpfen, Od. 17, 471; vgl. Ar. Equ. 1034, μαχεῖται ὥςπερ περὶ σκύμνοισι βεβηκώς; selten auch in Prosa, wie μὴ περὶ τοῖς φιλτάτοις κυβεύῃς, Plat. Prot. 313 e; häufiger bei Fürchten, Sorgen, wie man das homerische περὶ γὰρ δίε ποιμένι λαῶν, Il. 5, 566, ohne Tmesis erklären kann, περὶ γὰρ δίε νηυσίν 9, 433, wenn man 10, 240 ἔδδεισεν δὲ περὶ ξανϑῷ Μενελάῳ vergleicht; περὶ ἑωυτῷ δειμαίνοντα, Her. 3, 35; so φοβεῖσϑαι περί τινι, Thuc. 4, 123; Plat. Euthyd. 273 b; δείσας περὶ τῷ γένει ἡμῶν, Prot. 322 c; auch ϑαῤῥεῖν περί τινι, gutes Muthes sein wegen Etwas, Phaed. 114 d u. öfter. – c) ἀτύζεσϑαι περὶ καπνῷ, Il. 8, 183, heißt seit Wolf ὑπὸ καπνοῠ; doch drückt es sonst auch, wie das lat. prae, die Veranlassung, Ursache aus, vor, aus, σέβομαι δ' ἀντία λέξαι σέϑεν ἀρχαίῳ περὶ τάρβει, aus Furcht, Aesch. Pers. 682; vgl. Ilgen H. h. Cer. 429; so περὶ πλέγματι γαϑεῖ, er freut sich über, Theocr. 1, 54; λύπα περὶ παρϑένῳ, Eur. Hel. 1358.

3) cumaccusati vo, um; zunächst – a) bei Verbis der Bewegung, den Gegenstand bezeichnend, um den sich Etwas herum bewegt, περὶ βόϑρον ἐφοίτων, Od. 11, 42; περὶ κεῖνον ὁμίλεον, 24, 19; περὶ φρένας ἤλυϑ' ἰωή, Il. 10, 139, vgl. 11, 89, wie περὶ φρένας ἤλυϑεν οἶνος, Od. 9, 362, der Wein περὶ λίϑον πεσών, Ar. Ach. 1195; λεύσσων περὶ πᾶν, Soph. O. C. 134; περὶ τὰ μνήματα κυλινδομένη, Plat. Phaed. 81 c. – Häufiger b) bei Verbis, die eine Ruhe, ein Verweilen bezeichnen, wenn ein größerer Umkreis bezeichnet werden soll, περὶ ἄστυ μάρνασϑαι, Il. 6, 256 u. oft; περὶ σῆμα, τέρματα, 24, 16. 22, 162 u. oft; ἑστάμεναι περὶ τοῖχον, an der Wand rings herum stehen, 18, 374; περὶ Πηνειὸν ναίεσκον, 2, 757, wie περὶ Δωδώνην οἰκί' ἔϑεντο, 2, 750; νῦν ὀΐω περὶ γούνατ' ἐμὰ στήσεσϑαι Ἀχαιούς, 11, 609; φυλάσσον τες περὶ μῆλα, um die Heerden, 12, 303; ἑλισσόμενοι περὶ δίνας, um die Strudel oder in den Strudeln sich herumdrehend, 21, 11, u. in ähnlichen Beziehungen oft; auch περί τ' ἀμφί τε τάφρον, verstärkt, 17, 760; περί τ' ἀμφί τε κύματα, Hes. Th. 848; u. περὶ πίδακας ἀμφί, Theocr. 7, 142, rings herum; ὃ καὶ περὶ πρύμναν πόλεως καχλάζει, Aesch. Spt. 742, von den Wellen, wie 108; περὶ τεῖχος ϑήκας Ἰλιάδος γῆς εὔμορφοι κατέχουσιν, Ag. 440; οὓς πέρι πᾶσα χϑὼν στένεται, Pers. 61; περὶ τὴν ϑάλασσαν οἰκοῠντες, Plat. Phaed. 109 b, vgl. Tim. 40 a Theaet. 208 d; περὶ τὸ βασίλειον, Xen. Cyr. 2, 4, 4; περὶ τοὺς πόδας περιειλεῖν, um die Füße umwickeln, An. 4, 5, 36; – Plat. sagt auch περὶ τὴν κρήνην εὕδειν, an der Quelle schlafen, Phaedr. 259 a. – Oft wird nur im Allgemeinen ein Umkreis damit bezeichnet, χρονίζειν περὶ Αἴγυπτον, Her. 3, 61, wie διατρίβειν περὶ Πιερίην, 7, 131, u. öfter, wo wir es durch in dem Lande übersetzen müssen; vgl. ᾤκουν περὶ πᾶσαν τὴν Σικελίαν, sie wohnten in ganz Sicilien umher, Thuc. 6, 2; εὕροι δ' ἄν τις οὐκ ἐλάττους περὶ τοὺς βαρβάρους ἢ τοὺς Ἕλληνας, bei den Barbaren, Plat. Rep. VIII, 547 b; Φίλιππος περὶ Ἑλλήςποντον ὤν, Dem. 8, 3; οἱ περὶ Φωκίδα τόποι, Pol. 5, 24, 12; vgl. Schäfer zu Schol. Par. Ap. Rh. 4, 132. – c) oft von Personen, die zu Jemandes Umgebung oder Gefolge gehören, οἱ περί τινα, τῶν περὶ ἑαυτὸν δορυφόρων, die Trabanten seines Gefolges, Plat. Rep. VIII, 567 e, wobei aber gew. die Person selbst mitgerechnet wird, so daß οἱ περὶ Ἡράκλειτον, Crat. 440 c, den Heraklit und seine Anhänger, die man als ein Ganzes zu betrachten gewohnt ist, bedeutet; vgl. Phil. 44 c; Xen. An. 1, 5, 7. 2, 4, 2; Sp., wie Pol. u. Folgde bezeichnen damit auch wohl die Person allein, ohne weitere Beziehung auf die Umgebung, doch so, daß man dabei weniger an die wirkliche Persönlichkeit der Einzelnen, als an ihre Eigenschaften, den Umfang aller Eigenthümlichkeiten dachte (vgl. e). – d) wie schon Hom. vrbdt περὶ δόρπα πονεῖσϑαι, περὶ δεῖπνον πένεσϑαι, sich um die Mahlzeit beschäftigen, Il. 24, 244 Od. 4, 624, vgl. περὶ τεύχεα ἕπο υσι, sie sind geschäftig um die Waffen her, Il. 15, 555, wo noch an ein eigentliches Umherlaufen zu denken ist, u. αἰεὶ περὶ κεῖνον ὀΐζυε, 3, 408, bei ihm sitzend, trauernd um ihn, – so ist περί τι εἶναι, γίγνεσϑαι = um Etwas sein, sich damit beschäftigen, drückt also das Beziehen der Thätigkeit auf einen Gegenstand aus, der als der Mittelpunkt derselben betrachtet wird, ἣ ἂν ᾖ περὶ λόγους, Plat. Gorg. 450 b, οἱ περὶ ταῠτα ὄντες, Phaedr. 273 a; und so sind οἱ περὶ τὴν ϑήραν die sich mit der Jagd beschäftigen, die Jäger, Soph. 220 d; οἱ περὶ τὰς τελετάς, Phaed. 69 c; vgl. Xen. οἱ μὲν περὶ τὰ ἐπιτήδεια ἦσαν, An. 3, 5, 7; περὶ τὸ βοηϑεῖν ἐγίγνοντο, Pol. 1, 41, 6; ὁ περὶ τὰς πράξεις, 9, 1, 4. – e) daher überhaupt sich auf Etwas beziehen, αἱ νομοϑεσίαι καὶ τὸ ὠφέλιμον περὶ τὸ μέλλον ἐστίν, Plat. Theaet. 179 a; περὶ λόγου δύναμίν ἐστι πᾶσα αὕτη ἡ πραγματεία, Crat. 408 a; auch λέγειν περὶ τὰ σιτία, Gorg. 490 c, vgl. Soph. 232 b. So bei vielen andern Verbis; εὐσέβει περὶ ξένους, Eur. Alc. 1151, wie εὐσεβεῖν περὶ ϑεούς, Plat. Conv. 193 b, fromm sein in Beziehung auf die Götter, gegen die Götter; κακουργεῖν περί τινα, Ar. Nub. 994; ὅσια περὶ ϑεούς, Eur. Suppl. 367; τὰ προςήκοντα πράττοι ἄν τις περὶ ϑεοὺς καὶ περὶ ἀνϑρώπους, Plat. Gorg. 507 a; τὸ περὶ σὲ ἄριστον, das Beste in Beziehung auf dich, für dich, Legg. X, 903 d; ὅ, τι χρηστὸν ἢ πονηρὸν περὶ τὸ σῶμα, Prot. 313 d; τοιοῦτος περὶ ἐμέ, so gegen mich, Xen. Cyr. 5, 4, 12; ἄδικος, κακὸς περί τινα, An. 1, 6, 8. 4, 8; προϑυμία περί τι, 7, 6, 11; ἁμαρτάνειν περί τινα, 3, 2, 20; vgl. Her. περὶ τούτους οὕτως εἶχε, 8, 85. – Auch ἐγκωμιαζόντων αὐτὸν περὶ τὴν μάχην, Plat. Theaet. 142 b, loben in Beziehung auf den Kampf, um oder über den Kampf, wie ἄγασϑαί τινα περί τι, Legg. XII, 948 b; οὐ γὰρ σμικροὶ περὶ αὐτὰ φϑόνοι τε γίγνονται καὶ ἄλλαι δυςμένειαι, Prot. 316 d. – Daher dient es zu Umschreibungen, wo der Genitiv oder ein Adjectivum in der Uebersetzung bequemer ist, ἡ περὶ ἡμᾶς ἡνιόχησις, Plat. Phaedr. 246 b, = ἡμῶν; τὰ περὶ τὸ σῶμα, was sich auf den Körper bezieht, das Körperliche, 246 d; τὸ περὶ ἀνδρείαν γένος, Polit. 310 d; τοῦ περὶ Φωκέας ὀλέϑρου, welches die Phoceer betroffen, Dem. 19, 76; τὰ περὶ τὸν Ἄππιον προτερήματα, Pol. 1, 16, 1; τὸ γεγονὸς σύμπτωμα περὶ τὸν Γναῖον, 1, 22, 1; δειλία περὶ τὸν ἡγεμόνα γενομένη, 3, 81, 7, ist die Feigheit des Feldherrn selbst; vgl. Antiph. 4 δ 2, δοκεῖ μοι περὶ τὸν ἄρξαντα τῆς πληγῆς τὸ ἀδίκημα εἶναι, d. i. der angefangen hat zu schlagen, hat Unrecht gethan; – τὰ περὶ τὸν Κῦρον u. ä. oft bei Her., Alles, was den Kyrus betrifft; τὰ περὶ τὴν ἀρετήν, was zur Tugend gehört, daher die Tugend selbst. – f) bei Zeitbestimmungen wird ein nur ungefähr bestimmter Abschnitt angegeben, περὶ τὰ Μηδικά, um die Zeit der Perserkriege, περὶ τούτους τοὺς χρόνους, um diese Zeit, Thuc. 3, 89; περὶ μέσας νύκτας, Xen. An. 1, 7, 1 Cyr. 4, 5, 13 u. öfter; περὶ ἀρίστου ὥραν, Hell. 1, 1, 12; περὶ τοὺς καιροὺς τούτους, Isocr. 4, 73; Sp. – g) auch bei unbestimmten, ungefähren Zahlenangaben wird περί gebraucht, περὶ ἔτη μάλιστα πέντε καὶ ἑξήκοντα, Plat. Parmen. 127 b; Xen. u. Folgde; zuweilen ist es dann ohne Einfluß auf den Casus, vgl. Lob. zu Phryn. 410.

Seinem Casus wird περί in allen Verbindungen nachgestellt und erleidet dann die Anastrophe, πέρι; Beispiele aus Dichtern und aus der Prosa sind schon oben mit angeführt; auffallend ist Plat. Legg. VII, 809 e, γραμμάτων εἴπομεν ὡς οὐχ ἱκανῶς ἔχεις πέρι. S. auch Arist. poet. 22.

In der Zusammensetzung bedeutet περί bes. – a) um, rings um, περιβάλλω, περιβλέπω u. ä., – herum, Vollendung eines Kreislaufes und Rückkehr zu demselben Punkte, von dem die Bewegung ausgegangen war, περιβαίνω, περιέρχομαι. – b) ein Darüberhinausgehen, Ueberschreiten, Uebertreffen, ü ber, περιγίγνομαι, περίειμι, περιτοξεύω. – c) bes. bei adj. eine Verstärkung des einfachen Begriffs, περικαλλής. – d) in περιδέξιος drückt es wie ἀμφί den Begriff der Zweiheit aus.

Das ι wird bei περί in der Regel vor einem Vocal nicht elidirt; nur im Aeolischen kam diese Elision vor, u. so sagt Pind. Ol. 6, 38 ταύτας περ' ἀτλάτου πάϑας, nach Böckh; περίαχε für περιίαχε Hes. Th. 678, nachgeahmt von Qu. Sm. 3, 601. 11, 382. – In der attischen Comödie folgt auf περί ein mit einem Vocal anfangendes Wort, ohne daß dies als Hiatus gilt, Ar. Equ. 1011 st, u. sonst oft.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > περί
17 δεικνυμι

     δείκνυμι

     δείκνῡμι

     реже δεικνύω (fut. δείξω, pf. δέδειχα; pass.: fut. δειχθήσομαι, aor. ἐδείχθην, pf. δέδειγμαι)

    1) редко med. показывать, указывать

    (ὁδόν, τινά τινι Hom.; ἔς τινα и ἔς τι Her.; med. τῷ δακτύλῳ Arst.)

    δ. τὰ νῶτά τινι Plut. — показать кому-л. тыл, т.е. обратиться в бегство

    2) указывать, изобличать

     (τὸν κτανόντα Soph.)

    3) показывать, разъяснять

     (ἀντολὰς ἄστρων τινὴ τάς τε δύσεις Aesch.)

    4) являть, посылать

     (σῆμα βροτοῖσιν Hom.; ἐλαίας πρῶτον κλάδον Eur.)

    5) проявлять, обнаруживать

     (προθυμίαν Thuc.)

    δεῖξαι τέν δύναμιν Thuc. — показать (свою) силу, т.е. оказать сопротивление;

    ὃς δ΄ ἂν ἀντιβαίνειν πειρᾶται, δεικνύσθω ἐνθαῦτα ἐὼν πολέμιος Her. — кто попытается противиться, тот да будет объявлен (нашим) врагом;

    ἐν φανερῷ ἔδειξαν ἑτοῖμοι ἀμύνεσθαι Thuc. — они ясно показали, что готовы дать отпор (противнику)

    6) обнаруживаться, выявляться, выясняться

     δείξει δέ τάχα Arph. — это скоро обнаружится, т.е. сейчас сам увидишь

    7) показывать, доказывать

     (ἔργῳ Xen.; τὰ φανερὰ διὰ τῶν ἀφανῶν Arst.)

    δ. διὰ τοῦ ἀδυνάτου Arst. — доказывать через невозможность (обратного), т.е. от противного;

    δέδεικται ἡμῖν, ὅτι … Plat. — нами доказано что …;

    δεῖξαι ἑτέραν ἀπόκρισιν Plat. — дать другое решение вопроса

    8) med. (= δειδίσκομαι См. δειδισκομαι) приветствовать

     (τινα μύθοισι или χρυσέοισι κυπέλλοις Hom.)

    πλησάμενος οἴνοιο δέπας, δείδεκτ΄ Ἀχιλῆα Hom. — наполнив чашу вином, он обратился с приветствием к Ахиллу

Древнегреческо-русский словарь > δεικνυμι
18 φαινω

     φαίνω

    эп. тж. φᾰείνω (fut. φᾰνῶ и φᾱνῶ, aor. 1 ἔφηνα дор. ἔφανα, pf. πέφηνα; pass.: fut. φανήσομαι aor. 1 ἐφάνθην - эп. ἐφαάνθην, aor. 2 ἐφάνην с ᾰ, pf. πέφασμαι) тж. med.

    1) светить(ся)

     (ἐν τῇ σκοτίᾳ NT.; φ. τινί Hom., Arph.)

    δεινώ οἱ ὄσσε φάανθεν Hom. — страшно сверкнули ее очи;

    ἐφαίνετο πῦρ Xen. — блеснул огонь

    2) (об огне, свете) добывать

     ἔιρηνα φῶς Soph. — (ударами камня о камень) я высек огонь

    3) являть, показывать, обнаруживать

     (τί τινι Hom.)

    φῆναι τέρας Hom. — дать знамения;

    ἐφάνη σῆμα Hom. — появилось знамение;

    ἐς τὸ φῶς φ. τι Soph. — извлекать что-л. на свет, выявлять, обнаруживать;

    νοήματα φ. Hom. — открывать (свои) мысли;

    ἀρετέν φαινέμεν Hom. — показывать (свою) доблесть;

    εὔνοιαν φαίνων Her. — доброжелательно;

    φ. ὀργάς Aesch. — давать волю гневу;

    φανεῖσα φάμα Παρνασοῦ Soph. — раздавшийся с Парнаса глас;

    σάλπιγξ γήρυμα φαινέτω στρατῷ Aesch. — пусть труба возвестит войску;

    φ. ἐπιβουλήν Xen. — раскрывать заговор;

    ἔφαινε τὸν ἐόντα λόγον Her. — он рассказал как было дело;

    φῆναι κακῶν ἔκλυσιν Eur. — положить конец невзгодам;

    τὰ φαινόμενα Polyb. — небесные явления (ср. 9);

    τὰ ἐκ τοῦ λόγου φαινόμενα Dem. — то, что вытекает из (данной) речи;

    οἴῳ φαινομένη Hom. — одному лишь (Ахиллу) видимая;

    φάνεν οἱ βραχίονες Hom. — у него обнажились руки;

    φάνητε τῶν στρατηγῶν ἀξιοστρατηγότεροι Xen. — покажите, что вы достойнее самих полководцев;

    πόθεν φαίνῃ ; Xen. — откуда ты?;

    οὖροι φαίνοντο Hom. — поднимались ветры;

    φ. ἀοιδήν Hom. или ᾠδάν Theocr. — запеть песню

    4) показывать, указывать

    φ. τινὴ ὁδὸν νέεσθαι Hom. — указывать кому-л. обратный путь

    5) доносить, разоблачать

     (τινὴ τοὺς δρῶντάς τι Soph.; τινὰ τοῖς πρυτάνεσι Arph.)

    τὰ φανθέντα Dem. — имущество, указанное как подлежащее аресту

    6) ( о войсках у лакедемонян) посылать

     φρουρὰ πεφασμένη ἐπί τινα Xen. — войска, двинутые против кого-л.

    7) показывать в отражении, отражать

     (τὰ κύματα φαίνει τινά Theocr.)

    8) чаще med. обнаруживаться с очевидностью, быть очевидным, (п)оказываться

     τῶν ἡλίκων διαφέρων ἐφαίνετο Xen. — он явно отличился среди сверстников;

    ἁπλοῦς τις λόγος καὴ φαινόμενος Polyb. — простая и ясная речь;

    ἐὰν ἐγὼ φαίνωμαι ἀδικεῖν Xen. — если оказалось бы, что я виноват

    9) med. казаться, представляться

     μέ ὢν φαίνεσθαί τι Xen. — казаться чем-л., не будучи им (на деле);

    πῶς ὔμμιν φαίνεται εἶναι ; Hom. — каким он вам кажется?;

    τὸ φαινόμενον λέγειν Polyb. или εἰπεῖν Plut. — говорить то, что кажется, высказывать личное мнение;

    ὥς γ΄ ἐμοὴ φαίνεται Plat. — как мне кажется;

    ( в ответах) φαίνεται Plat. — кажется, по-видимому;

    τὸ δι΄ ὄψεως φαινόμενον Plat. — зрительные образы;

    τὰ ἐμοὴ φαινόμενα Plat. — мои личные представления;

    οὐδαμοῦ ἂν φανῆναι Plat. — не производить никакого впечатления

Древнегреческо-русский словарь > φαινω
19 διακρίνω

διακρίνω [ρῑ], [tense] fut. -κρῐνῶ, [dialect] Ep.and Delph.

A - κρῐνέω Il.2.387
, SIG614.8 (ii B.C.):—separate one from another, ὥς τ' αἰπόλια.. αἰπόλοι ἄνδρες ῥεῖα διακρίνωσιν Il.2.475
, cf. Hdt.8.114; part combatants, εἰς ὅ κε δαίμων ἄμμε διακρίνη Il.7.292
, etc.; εἰ μὴ νὺξ.. διακρινέει μένος ἀνδρῶν 2.387
; δ. φιλέοντε Od.4.179
; κρόκην καὶ στήμονας συγκεχυμένους δ. Pl. Cra. 388b
:—[voice] Pass., to be parted, of hair, Plu.Rom.15: more freq. of combatants, διακρινθήμεναι ([dialect] Ep. inf. [tense] aor. 1 [voice] Pass.) ἤδη Ἀργείους καὶ Τρῶας Il.3.98
, cf. 102,7.306, etc.: also in [tense] fut. [voice] Med., διακρινέεσθαι Od. 18.149
, 20.180; διακριθέντες ἐκ τῆς ναυμαχίης Hdt.8.18
; διακριθῆναι ἀπ' ἀλλήλων Th.1.105
, cf. 3.9; διακρίνεσθαι πρός.. part and join different parties, Id.1.18.

b [voice] Pass., to be divorced, Leg.Gort.2.46.

2 in Philosophy, separate, decompose into elemental parts, opp. συγκρίνω, chiefly in [voice] Pass., Anaxag.12, cf. Arist.Metaph. 985a28, [Epich.] 245, Pl.Phd. 71b, Prm. 157a, etc.

3 ἄστρων διακρίνει φάη σελάνα prob. sets apart, removes, i.e. outshines, B.8.28.

II distinguish, καί κ' ἀλαὸς διακρίνειε τὸ σῆμα Od.8.195
; οὐδένα δ. without distinction of persons, Hdt.3.39; οὐχὶ δ. τὴν πενιχρὰν ἢ πλουσίαν Diod.Com.2.8
: [tense] pf. [voice] Pass. in med. sense, διακεκρίμεθα τάς τε καθαρὰς ἡδονὰς καὶ.. Pl.Phlb. 52c
: [tense] plpf. in pass. sense, διεκέκριτο οὐδέν no distinction was made, Th.1.49;
διακεκριμέναι
distinct, varied, B.Fr.24
.

III decide, of judges, ὀρθᾷ δ. φρενί Pi.O.8.24
; δ. δίκας Hdt.1.100
; διὰ δὲ κρίνουσι θέμιστας Theoc.25.46
; also, determine a fever, mark its crisis, Hp. Coac. 137; ἡ νοῦσος μάλιστα διακρίνει ἐν οὐδενί has usually no crisis in any patient, Id.Morb.2.71; δ. αἵρεσιν Hdt.1.11
; δ. εἰ.. Id.7.54
; δ. περί τινος Ar.Av. 719
:—[voice] Med., νεῖκος δ. get it decided, Hes.Op.35; τὸ ζητούμενον Pl.Phlb. 46b
; decide among yourselves, ταῦτα.. ὅπως ποτ' ἔχει δ. D.32.28
:—[voice] Pass., bring an issue to decision, ἐπέεσσί γε νηπυτίοισι ὧδε διακρινθέντε Il.20.212
; αἴ τινι τᾶν πολίων ᾖ ἀμφίλλογα, διακριθῆμεν Foed.[dialect] Dor. ap. Th.5.79; διακριθεῖμεν περί τινος Pl.Euthphr. 7c
; of combatants, μάχῃ διακριθῆναι πρός τινα Hdt.9.58
; πρός τινα ὑπέρ τινος LXXJl.3(4).2
; ὅπλοις ἢ λόγοις διακρίνεσθαι Philipp. ap. D. 12.7; διακρίνεσθαι περὶ τῶν ὅλων Plb.3.111.2
; τινί with one, Ep. Jud.9: abs., PMagd.1.15 (iii B.C.), etc.; also πόλεμος διακριθήσεται Hdt.7.206
; of a person, to be judged, Polem.Call.18.

IV set [a place] apart for holy purposes, Pi.O.10(11).46.

V interpret a dream, etc., Ph.2.54, Junc. ap. Stob.4.50.95.

VI question, τοὺς ἰατρούς Arr.Epict.4.1.148
.

VII doubt, hesitate, waver, Act.Ap. 11.12 (s.v.l.): usu. in [voice] Med. and [voice] Pass., μηδὲν διακρινόμενος ib.10.20; μὴ διακριθῆτε Ev.Matt.21.21
, cf. Ep.Rom.4.20.

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > διακρίνω
20 κακός

κᾰκός, ή, όν,

A bad:

I of persons,

1 of appearance, ugly, εἶδος μὲν ἔην κακός Il.10.316
, cf. Paus.8.49.3.

2 of birth, ill-born, mean, γένος ἐστὲ διοτρεφέων βασιλήων.., ἐπεὶ οὔ κε κακοὶ τοιούσδε τέκοιεν Od.4.64
; Ζεὺς δ' αὐτὸς νέμει ὄλβον.. ἐσθλοῖς ἠδὲ κακοῖσι 6.189
; οὐ κακὸν οὐδὲ μὲν ἐσθλόν 22.415
; οὐδ' ἐὰν.. φανῶ τρίδουλος, ἐκφανῇ κακή S.OT 1063
; κακός τ' ὢν κἀκ κακῶν ib. 1397.

3 of courage, craven, base, Il.2.365, 6.489; κακοῦ τρέπεται Χρὼς ἄλλυδις ἄλλῃ (called δειλὸς ἀνήρ in the line above) 13.279; Ἕκτωρ σε κ. καὶ ἀνάλκιδα φήσει 8.153
, cf. Od.3.375; κ. καὶ ἀνήνορα 10.301
; οἵτινες.. ἐγένοντο ἄνδρες κ. ἢ ἀγαθοὶ ἐν τῇ ναυμαχίῃ Hdt.6.14
; κ. καὶ ἄθυμος Id.7.11
; οὐδαμῶν κακίονες ib. 104; κακοὺς πρὸς αἰχμήν S.Ph. 1306
; κακή τ' ἐς ἀλκὴν καὶ σίδηρον εἰσορᾶν E.Med. 264
; οὐδενὶ ἐπιτρέψοντας κακῷ εἶναι X.An.3.2.31
.

4 bad of his kind, i. e. worthless, sorry, unskilled, ἡνίοχοι Il. 17.487
; [ τοξότης] ἢ κ. ἢ ἀγαθός ib. 632; νομῆες Od.17.246
; κ. ἀλήτης a bad beggar, ib. 578; ἰατρός A.Pr. 473
; κυβερνήτης, ναύτης, E.Supp. 880, Andr. 457; μάγειρος Pl.Phdr. 265e
: c. acc. modi, πάντα γὰρ οὐ κακός εἰμι I am not bad in all things, Od.8.214; κ. γνώμην S.Ph. 910
: also c. dat., κακοὶ γνώμαισι Id.Aj. 964
: c. inf., κ. μανθάνειν Id.OT 545
; [ νῆσος] φυτεύεσθαι κακή Trag.Adesp.393
; cf. 11.

5 in moral sense, base, evil, Od.11.384, Hes.Op. 240; opp. Χρηστός, S.Ant. 520; ὦ κακῶν κάκιστε Id.OT 334
, Ph. 984; πλεῖστον κάκιστος Id.OC 744
; κ. πρός τινας Th.1.86
; εἰς φίλους E.Or. 424
codd.; περὶ τὰ Χρήματα Pl.Clit. 407c
.

6 wretched, Herod.3.42.

II of things, evil, pernicious, freq. in Hom., etc., as δαίμων, θάνατος, μοῖρα, αἶσα, κῆρες, νοῦσος, ἕλκος, φάρμακα, ὀδύναι, Od.10.64, Il.3.173, 13.602, 1.418, Od.2.316, Il.1.10, 2.723, 22.94, 5.766; Χόλος, ἔρις, Il.16.206, Od.3.161; πόλεμος, ἔπος, ἔργα, Il.4.82, 24.767, Od.2.67, al.; ἦμαρ, ἄνεμος, Il.9.251, Od.5.109; of omens and the like , unlucky, ὄρνις, ὄναρ, σῆμα, Il.24.219, 10.496, 22.30: also in Trag., κ. τύχη, δαίμων, μόρος, S.Tr. 328, A.Pers. 354, 369, etc.; of words, abusive, foul, κ. λόγοι S.Ant. 259
, cf. Tr. 461; κ. ποιμήν, i.e. the storm, A.Ag. 657: Astrol., unlucky, τόποι Heph.Astr.1.12
; κ. τύχη, name for the sixth region, Paul.Al.M.1.

B κακόν, τό, and κακά, τά, as Subst., evil, ill, δίδου δ' ἀγαθόν τε κακόν τε Od.8.63
; ἀθάνατον κακόν 12.118
; ἐκ μεγάλων κακῶν πεφευγέναι Hdt.1.65
; so κ. ἄμαχον, ἄπρηκτα, Pi.P.2.76, I.8(7).8; ἔκπαγλον, ἄφερτον, ἀμήχανον, etc., A.Ag. 862, 1102, E.Med. 447, etc.; κακὸν ἥκει τινί there's trouble in store for some one, Ar.Ra. 552; δυοῖν ἀποκρίνας κακοῖν the least of two evils, S.OT 640, cf. OC 496; κακῶν Ἰλιάς, v. Ἰλιάς; κακόν τι ῥέξαι τινά to do harm or ill to any one, Il.2.195, etc.; πολλὰ κάκ' ἀνθρώποισιν ἐώργει Od.14.289
; κακὰ φέρειν, τεύχειν τινί, Il.2.304, Hes.Op. 265; κακόν τι (or κακὰ) ποιεῖν τινα (v. δράω, ποιέω, ἐργάζομαι) ; κακὸν πάσχειν ὑπό τινος to suffer evil from one, Th.8.48, etc.: in Trag. freq. repeated, κακὰ κακῶν, = τὰ κάκιστα, S.OC 1238 (lyr.); εἴ τι πρεσβύτερον ἔτι κακοῦ κακόν Id.OT 1365
(lyr.); δεινὰ πρὸς κακοῖς κακά Id.OC 595
, cf. Ant. 1281; δόσιν κακὰν κακῶν κακοῖς A.Pers. 1041
(lyr.).

2 κακά, τά, evil words, reproaches, πολλά τε καὶ κακὰ λέγειν Hdt.8.61
, cf.A.Th. 571, S.Aj. 1244,Ph. 382, etc.

3 Philos., κακόν, τό, Evil, Stoic.3.18, al., Plot.1.8.1, al.

4 of a person, pest, nuisance, τουτὶ παρέξει τὸ κ. ἡμῖν πράγματα Ar.Av. 931
; also, comically, ὅσον συνείλεκται κακὸν ὀρνέων what a devil of a lot of birds, ib. 294.

C degrees of Comparison:

1 regul. [comp] Comp. in [dialect] Ep., κακώτερος Od.6.275
, 15.343, Theoc.27.22, A.R.3.421, etc.: also in late Prose, Alciphr.3.62: irreg. κακίων, ον [with [pron. full] ῐ], Od.2.277, Thgn.262, etc., with [pron. full] ῑ in Trag., exc. E.Fr. 546 (anap.); κακῑότερος AP12.7
([place name] Strato).

2 [comp] Sup. κάκιστος Hom.
, etc.--Cf. also Χείρων, Χείριστος, and ἥσσων, ἥκιστος.

D Adv. κακῶς ill, ἢ εὖ ἦε κακῶς Il.2.253
, etc.; κακῶς ποιεῖν τινα to treat one ill; κακῶς ποιεῖν τι to hurt, damage a thing; κακῶς ποιεῖν τινά τι to do one any evil or harm; κ. πράσσειν to fare ill, A.Pr. 266, etc.; κάκιον ἢ πρότερον πράττειν And.4.11
; κ. ἔχειν Ar.Ra.58
, etc.; of illness, Ev.Matt.4.24; rarely κακῶς πάσχειν A.Pr. 759
, 1041 (anap.); Χρῆν Κανδαύλῃ γενέσθαι κ. Hdt.1.8; κ. ὄλοισθε S.Ph. 1035
, etc.; with play on two senses, ὡς κ. ἔχει ἅπας ἰατρός, ἂν κ. μηδεὶς ἔχῃ Philem.Jun.2
; κ. ἐρεῖν τινά, λέγειν τὴν πόλιν, Mimn.7.4, Ar.Ach. 503; κ. εἰδότες, = ἀγνοοῦντες, X.Cyr.2.3.13, Isoc.8.32, cf. Hyp.Eux.33; κακῶς ἐκπέφευγα I have barely escaped, D.21.126: [comp] Comp. κάκιον Hdt.1.109
, S.OT 428, And.l.c., Pl.Mx. 236a, etc.: [comp] Sup. κάκιστα Ar. Ra. 1456
, Pax2, Pl.R. 420b, etc.

2 Adv. and Adj. freq. coupled in Trag., [dialect] Att., etc., κακὸν κακῶς νιν.. ἐκτρῖψαι βίον S.OT 248
; κακὸς κακῶς ταφήσῃ E.Tr. 446
(troch.); ἀπό σ' ὀλῶ κακὸν κακῶς Ar.Pl.65
, cf. Eq. 189, 190, D.32.6, Procop.Pers.1.24; κακοὺς κακῶς ἀπολέσει αὐτούς Ev.Matt.21.41
; κακοὺς κάκιστα S.Aj. 839
; in reversed order, ὥσπερ ἀξία κακῶς κακὴ θανεῖται E.Tr. 1055
; with intervening words, κακῶς.. ἀπόλλυσθαι κακούς S.Ph. 1369
, cf. E.Cyc. 268, Ar.Eq.2. (Perh. cogn. with Avest. kasu-, [comp] Comp. kasyah-, [comp] Sup. kasišta- 'small', Lith. nukašëti 'grow feeble, thin', Germ. hager.)

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > κακός

Страницы

См. также в других словарях:

κέρας — Οστεοειδής έκφυση στο κεφάλι διαφόρων θηλαστικών. Βλ. λ. κέρατα.(Γεωλ.) Κομμάτι του στερεού φλοιού του εδάφους, το οποίο απέμεινε ως προεξοχή όταν τα γύρω κομμάτια καταβυθίστηκαν. Τυπικό παράδειγμα γεωλογικού κ. είναι ο Ακροκόρινθος. Αν μόνο μία… … Dictionary of Greek

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: со всех языков на все языки

(σῆμά τινι

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: со всех языков на все языки

(σῆμά τινι

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка: